حجت‌الاسلام سیدجعفر طباطبایی

به نظر می‌‎رسد احیای روضه‌های خانگی در محرم امسال یکی از الطاف خفیه خداوند در روزهای گسترش ویروس کروناست. روضه‌هایی که به وسیله آن می‌توان با نفوذ در فرهنگ جامعه مردم را بیشتر با اسلام ناب محمدی آشنا کرد. در کتاب کامل الزیارت مرحوم ابن‌قولویه قمی به روایت مستندی اشاره شده است که بر مبنای آن اگر نمی‌توانیم در روز عاشورا کربلا باشیم، روضه خانگی برگزار کنیم. در این روایت در ثواب زیارت امام حسین(ع) در روز عاشورا از راه دور برای افرادی که به هر دلیل، توان حضور در کنار مرقد و مضجع مبارک امام حسین(ع) در کربلا را ندارند، بیان شده است که امام باقر(ع) در آداب روز عاشورا، حضور در شهر کربلا و در کنار قبر مطهر امام حسین(ع) را به شیعیان، توصیه فرموده و ثواب بسیار بسیار فراوان آن را متذکر می‌شود. حضرت می‌فرماید: هر که در روز عاشورا، حسین بن علی(ع) را زیارت کند و در کنار قبرش گِریان باشد، خداوند عزوجل را در قیامت با 2هزار هزار ثواب حج، 2هزار هزار ثواب عمره و 2هزار هزار ثواب جهاد دیدار می‏کند که ثواب هر حج، عمره و جهاد همانند ثواب حج‏‌گزار، عمره‌‏گزار و جهادگر همراه با پیامبر(ص) و امامان‏ معصوم(ع) است. از حضرت(ع) سؤال می‌شود که افراد و شیعیان بی‌شماری هستند که توفیق حضور و درک قبر مطهر امام حسین(ع) در روز عاشورا را ندارند، تکلیف چیست؟ امام باقر(ع) ثواب بسیار عجیبی را برای سوگواری در خانه و منزل، برای چنین افراد ذکر کرده و بیان می‌کند: فردی که توان حضور در کنار مرقد امام حسین(ع) را ندارد وقتی روز عاشورا می‏شود به بیابان برود یا روی بلندیِ خانه‌اش، با اشاره به امام حسین(ع) سلام کند و با جدیت بر قاتلش نفرین کند و پس از آن دو رکعت نماز بگزارد. این کار را نزدیک ظهر پیش از اذان انجام دهد. آن گاه بر حسین(ع) در منزلش، مرثیه بسراید و گریه کند و سفارش کند کسانی که در خانه‏ هستند، بر حسین(ع) گریه کنند و با ناله کردن بر امام حسین(ع) در خانه‌هایشان ماتم بر پا کنند و با هم برای گریستن همصدا شوند. امام باقر(ع) در ادامه تأکید می‌کند: من این را برایشان تضمین می‏کنم و چنان ثواب‏هایی را برای هر کسی که این کارها را انجام دهد بر عهده می‏گیرم.

باید در نظر داشته باشیم که برگزاری روضه حتی به ساده‌ترین و کوتاه‌ترین شکل ممکن نیز بسیار ارزشمند است. در گذشته‌ای نه چندان دور این مراسم به صورت هفتگی یا ماهیانه با سادگی بسیار و با حضور تعداد اندکی از اعضای خانواده و همسایه‌ها بر پا می‌شد و یاد امام حسین(ع) همیشه در خانه‌ها و خاطره‌ها وجود داشت؛ اما حالا به دلیل آپارتمانی شدن منازل، دور شدن راه‌ها و دغدغه‌های زندگی شهری این مجالس به فراموشی سپرده شده و مساجد رونق بیشتری گرفته است. در مساجد نیز به دلیل محدودیت زمان همه افراد فرصت و امکان حضور ندارند؛ به دلیل سبک زندگی اشتباهی که در پیش گرفته‌ایم یاد امام حسین(ع) در زندگی‌های امروزی کم‌ شده است. باید تلاش کنیم همان نقشه و راه قبلی را در زندگی‌های خود جاری کنیم و با ساده‌ترین امکانات مجالس روضه خانگی را احیا کنیم.