گرگان- قارچ «ترافل» که در زبان محلی به نام «دُنبَلان» هم مشهور است یکی از گونه‌های جنگلی در استان گلستان است که حالا برداشت آن به بلای جان جنگل‌های این استان و به‌ویژه جنگل‌های هیرکانی تبدیل‌شده است.

تیشه سودجویان ریشه جنگل‌های هیرکانی را می‌خشکاند

قدس آنلاین-گروه استان‌ها: فصل تابستان که می‌رسد عده‌ای از افراد بومی و محلی بیل به دست راهی جنگل می‌شوند تا کنار زدن خاک‌های اطراف ریشه درختان بلوط قارچ‌هایی را کشف کنند که خریداران بسیاری در کشورهای خارجی دارد.

این قارچ که در مجاورت ریشه درختان بلوط رشد می‌کند و به‌طورمعمول در اندازه یک گردو و شاید بزرگ‌تر است رنگ قهوه‌ای متمایل به سیاهی دارد که خریداران آن در آن‌سوی مرزها حاضرند بابت آن تا کیلویی دو هزار یورو یعنی معادل ۶۰ میلیون تومان بابت آن پول برداشت کنند!

این در حالی است که این قارچ از افراد محلی به بیش از ۱۵۰ هزار تومان خریداری‌نشده و بیشترین سود را در این میان به جیب دلالان رفته و البته بیشترین ضرر را منابع طبیعی کشور نصیبش می‌شود که عده‌ای ریشه این درختان را با  بی‌رحمی می‌خشکانند.

برداشت بومیان شرق گلستان باهدف امرارمعاش و کسب درآمد، آسیب جدی به ریشه درختان جنگلی منطقه وارد کرده موضوعی که موجب دستور صریح استاندار برای برخورد با قاچاقچیان شده است.

ترافل های گلستان

ترافل انواع مختلفی دارد و در گونه‌های مختلف به رنگ‌های قرمز تیره، خاکستری، سفید، بنفش و سیاه یافت می‌شود که در دشت‌های «مراوه‌تپه» و «گلیداغ» گلستان اغلب قارچ ترافل قهوه‌ای آن‌هم در مقطع کوتاهی از فصل بهار جمع‌آوری می‌شود.

علاوه بر آن، قارچ ترافل سیاه در مناطق جنگلی دارای پوشش گیاهی انجیلی، بلوط و ولیک رشد می‌کند که جنگل‌های شمال از گیلان تا گلستان رویشگاه آن است که برداشت آن از اسفندماه آغازشده و تا شهریور ادامه می‌یابد.

محدوده زیستگاهی ترافل در حوزه شرق گلستان به‌ویژه گالیکش است هرچند در مناطقی از مینودشت ، علی‌آباد کتول و گرگان نیز رویش این قارچ گزارش‌شده است.

برداشت بی‌رویه و غیراصولی قارچ ترافل به دلیل قیمت بالای آن به معضلی برای مناطق جنگلی استان تبدیل‌شده است.

از این قارچ در صنایع داروسازی، تولید روغن‌های معطر، صنایع غذایی و رستوران‌ها استفاده می‌شود و به سبب کمیاب بودن ، متقاضیان برای خرید آن بهای گزافی پرداخت می‌کنند.

درست برداشت کنیم

مدیرکل منابع طبیعی گلستان بابیان اینکه در موضوع برداشت قارچ ترافل هیچ اختلاف‌نظری وجود ندارد اذعان می‌کند: مشکل اینجاست که بهره‌برداران با برداشت این قارچ به دلیل عدم آگاهی به درختان و جنگل آسیب جدی وارد می‌کنند.

قزل سفلو در این رابطه توضیح می‌دهد: کلنگ زنی و تیشه زنی برای یافتن قارچ یکی از خسارت‌های وارده از سوی افراد است که علاوه بر اینکه به ریشه درختان میزبان آسیب می‌زند به اسپور قارچ نیز صدمه جدی وارد می‌کند.

مدیر منابع طبیعی گلستان ادامه می‌دهد: قارچ ترافل ابتدا باید کامل شود تا بتواند خود را تکثیر کند اما برداشت نارس موجب می‌شود امکان برداشت آن در سال‌های بعد گرفته شود .

وی با تأکید بر اینکه باید رویه اصولی در برداشت و بهره‌برداری آن به اهالی و ذینفعان آموزش و آنان نیز متعهد به اجرای آن شوند می‌افزاید: البته در طی سال‌های گذشته برای حفظ جنگل‌ها و جلوگیری از تخریب آن‌ها تلاش‌های بسیاری توسط یگان حفاظت انجام پذیرفته و کشف افزون بر چهار هزار قطعه از ابزارآلات برداشت ترافل و ضبط یک هزار و ۶۰۰ کیلو از این قارچ از متخلفان خود گواه مقابله با سودجویان است.

وی عنوان می‌کند: حتی مناطق تجمع خریداران و فروشندگان این قارچ در شرق گلستان شناسایی و با افراد فعال این بخش برخورد قانونی شده است اما متأسفانه برداشت کنندگان این قارچ در پوشش گروه‌های خانوادگی در مناطق جنگلی حاضر و مبادرت به تخریب منابع طبیعی می‌کنند که این روش‌های جدید تجاوز به طبیعت، کار کنترل در عرصه‌های طبیعی را سخت می‌کند!

وی بابیان اینکه امکان نظارت بر همه خانواده‌ها و مسافران در مناطق جنگلی وجود ندارد می‌افزاید: باید بافرهنگ سازی لازم تمامی مردم را بر حفظ از میراث طبیعی تشویق و آگاه کرد.

فرصتی مغتنم

در همین راستا استاندار گلستان اگرچه در کارگروه مقابله با قاچاق کالا و ارز گلستان، خواستار تشدید اقدامات کنترلی و بازدارنده برای برخورد با عاملان برداشت غیرمجاز این قارچ در شرق استان شده است اما اعتقاد دارد باید از این فرصت برای درآمدزایی بهره برد.

بنا بر گفته حق‌شناس ایجاد سازوکارهای مناسب برای برداشت منطقی از این موهبت الهی توسط منابع طبیعی ضرورت دارد و دستگاه‌های متولی باید تا حد امکان تحقیقات خود را برای تکثیر باغی این محصول تکمیل کنند تا زمینه بهبود معیشت جوامع پیرامونی این زیستگاه‌های فراهم شود.

وی بیان می‌کند: قیمت گزاف این قارچ در خارج از کشور فرصت مناسبی برای حمایت از مشاغل هم سو با منابع طبیعی است و باید مسیری ترسیم شود تا در کنار حفظ طبیعت، امکان بهره‌مندی از این فرصت گران‌بها برای حاشیه‌نشینان جنگل گلستان فراهم شود .

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.