قدس آنلاین: شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت در این دوره، بخش جدیدی به نام «سینمای سامری» را به دیگر بخش‌های قبلی خود اضافه کرده است که به مسئله دشمن‌شناسی در سینما می‌پردازد، در حالی که تاکنون چنین ژانر، بخش یا نگاهی در مطالعات فیلم و یا جشنواره‌های معتبر داخلی خارجی وجود نداشته است. این بخش در راستای آگاهی‌بخشی به جامعه درباره آنچه در سینمای جهان تحت سیطره صهیونیسم تولید شده و در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرد با نمایش، تحلیل و بررسی آثار سینمای‌سامری در دستور کار شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت قرار گرفته است. به گفته مدیران این دوره از جشنواره، آگاهی‌بخشی به جامعه درباره سینمای‌سامری و اتفاقات آن یکی از مهم‌ترین وظایف و رسالت‌های سینمای مقاومت و دفاع‌مقدس و صدالبته جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت است. دشمن‌شناسی یکی از رسالت‌های اصلی جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت است؛ چراکه این مهم از جمله اصول مقاومت به شمار می‌رود. به عبارت دیگر پرداختن به موضوع سینمای‌سامری در واقع مقاومت در جنگ نرم است. درباره این بخش جدید جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت با شفیع آقامحمدیان، دبیر بخش «سینمای‌سامری» این جشنواره گفت‌وگو کردیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
چرا پرداختن به سینمای‌سامری و مسئله دشمن‌شناسی در این دوره از جشنواره اهمیت بیشتری پیدا کرد؟
ما با مسئله جنگ نرم روبه‌رو هستیم که رهبری بارها بر آن تأکید کرده‌اند و سفارش داشتند که درباره آن کار شود. ما به این نتیجه رسیدیم که بدون شناخت دشمن، در مسیر جنگ نرم قدم گذاشتن، دشوار است و ما را به نتیجه مطلوب نمی‌رساند. بر این اساس برای دشمن‌شناسی باید دنبال راهکارهای جدی باشیم. در گذشته جشنواره فیلم مقاومت، مسائلی درباره سینمای صهیونیستی را مطرح می‌کرد و کنفرانس‌های «افق نو» در همین راستا برگزار می‌شد که به حضور صهیونیست‌ها و لابی صهیونیستی در دنیای رسانه اشاره می‌کرد، ولی «سینمای‌سامری» امکان این را می‌دهد که شعاع دیدمان را گسترده‌تر کنیم. این نام برگرفته از تاریخ ادیان است، حضرت موسی یارانش را با معجزه نجات داد و زمانی که به فرمان خداوند به کوه طور رفت و پس از مدتی برگشت، دید که فردی با گوساله سامری، بدعت در مسائل دینی گذاشته است. در واقع گوساله سامری نماد بدعت و انحراف در دین و مذهب بود که خدا را منکر می‌شد. انبیاء و معجرات الهی را رد می‌کرد و زیر سؤال می‌برد. سینمای سامری، وجه‌تسمیه خوبی برای فیلم‌هایی است که خواسته و ناخواسته در مسیر سیاست و استراتژی سینمای صهیونیستی قدم می‌بردارند و به تحریف اعتقادات مردم می‌پردازند. مخاطب سینمای مقاومت باید دشمن‌شناسی بالایی داشته باشد و بداند دشمن هر بار در سینما در چه قالبی مفاهیم صهیونیست را به او القا می‌کند.
یعنی ممکن است فیلمسازی ناخواسته وارد جریان بدعت‌گذاری در دین شود؟
در سینمای جهان کارگردانان مذهبی بسیاری حضور دارند که خواسته و ناخواسته مفاهیم صهیونیست را گسترش و اشاعه می‌دهند. ممکن است فیلمسازی لیبرال یا مذهبی باشد، اما تحت‌تأثیر تفکر صهیونیست اثر خود را تولید کند. در واقع در این نوع سینما، افرادی حضور دارند که مثل زمان حضرت موسی(ع) با اینکه معجزه گذر از دریا را دیده بودند، اما با چالش به گوساله‌پرستی روی آورده‌اند. سینمای‌سامری به دنبال ترویج تفکر دنیاپرستی است. شاید کارگردان‌هایی باشند که صهیونیستی هم نباشند، ولی فیلم‌هایی می‌سازند که مادی‌گرایی را ترویج می‌کند یا وحدانیت خدا و ایمان مردم را زیرسؤال می‌برد. البته این مسائل در سینمای صهیونیستی، نمود بیشتری دارد و صهیونیست‌ها از این نگاه بهره جدی برده‌اند. در کنار این، هالیوود و سینمای غرب به سمت نفی مهدویت پیش می‌رود. در این راستا «سینمای سامری» گستردگی اندیشه و دشمن‌شناسی را برای ما سهل‌الصول می‌کند و وسعت نگاهمان نسبت به دشمن‌شناسی بیشتر می‌شود، به همین دلیل جشنواره مقاومت، بخش سینمای سامری را به عنوان راهکاری برای مقابله با جنگ نرم دشمن مطرح کرد تا این مباحث در سینمای کشورمان و دیگر کشورهای اسلامی که به دنبال مبارزه با استکبار و عدالت‌خواهی هستند، جدی‌تر شود. برای بررسی و واکاوی این موضوع از اساتید داخلی و میهمانان خارجی استفاده کردیم و این گفت‌وگوها به صورت ضبطی از طریق «نمافیلم» در حال پخش است. قرار است گزیده این برنامه از شبکه‌های مختلف سیما پخش شود.
مختصات «سینمای سامری» چیست و در جشنواره فیلم مقاومت ابعاد مختلف آن تشریح می‌شود؟
جشنواره امسال فیلم مقاومت به دنبال نمایش برخی از آثار سینمای سامری و تحلیل محتوایی و حتی فنی این آثار است تا مخاطب با آگاهی بیشتری با این قبیل تولیدات مواجه شود. به همین دلیل این بخش از جشنواره با حضور کارشناسان زبده داخلی و خارجی برگزار می‌شود. کارشناسانی که درباره این موضوع پژوهش کرده‌اند، در برنامه‌های ضبطی ما صحبت می‌کنند. علاقه‌مندان به این موضوع اگر این برنامه‌ها را دنبال کنند، مشخصات و ویژگی‌های این سینما برایشان روشن می‌شود. مثلاً در فیلم‌های صاحب‌الزمانی هالیوود، بنیادهای ادیان الهی را نفی می‌کنند و هدف اصلی‌شان مقابله با اسلام است. این نوع فیلم‌ها تحریف واقعیت‌هاست. در واقع مشخصه بارز این فیلم‌ها، تحریف دین و واقعیت‌های دینی است. مثلاً فیلمی دارند که شیطان از بهشت رانده می‌شود، روی زمین زندگی می‌کند و او را در برابر فرشته‌ای قرار می‌دهند که آن فرشته از شیطان بدتر است. این‌ها همه تحریف حقیقت‌های دینی است.
تحلیل و بررسی فیلم‌های سینمای سامری چه کمکی به فیلم‌سازان داخلی و فیلم‌سازان جهان اسلام می‌کند و فیلم‌سازان جهان اسلام چه تکلیفی در مقابله با آن دارند؟
این موضوع موجب گسترش وسعت دید فیلم‌سازان درباره دشمن‌شناسی می‌شود. ما پیشتر خودمان را به سینمای هالیوود محدود می‌کردیم در حالی که ممکن است آثار سینمای سامری در تولیدات داخلی خودمان هم باشد، اصلاً ممکن است فیلمساز ربطی به سینمای غرب و صهیونیستی نداشته باشد، اما تفکری که در آثارش نمود دارد، خداباوری را در ذهن مردم کمرنگ می‌کند. ما سعی کردیم گستره دشمن‌شناسی را در سینما وسعت ببخشیم. لفظ سامری، مفهومی جهان‌شمول بوده و گسترده‌تر از صهیونیست است، گرچه در ظاهر این دو واژه تفاوتی با یکدیگر ندارند. فیلمساز می‌تواند صهیونیستی نباشد، اما در راستای تحقق اهداف صهیونیست و با تفکر غالب در این ایدئولوژی حرکت کند. با چنین رویکردی آثار این فیلمساز نیز در زمره «سینمای سامری» قرار می‌گیرد. این نوع سینما می‌تواند مفاهیمی چون بت‌پرستی مدرن، زن‌بارگی، نژادپرستی و حتی تروریست را ترویج کند.
سینمای هالیوود در حال نشان دادن جهان بدون مفهوم مهدویت و تعریف فلسفه جهانی بدون‌مهدویت است، در سینمای سامری به این مسئله هم پرداخته‌اید؟
چند سالی است که فیلم‌های صاحب‌الزمانی با تأکید بر مقابله با موضوع مهدویت در سینمای هالیوود پررنگ شده است که با ظهور آقا امام‌زمان(عج) مقابله می‌کنند یا مسئله شیطان و فرشته را زمینی کرده‌اند. بخش سینمای سامری در واقع تذکری برای موضوع مهدویت است. سینمای سامری همواره در حال نشان دادن جهان بدون مفهوم مهدویت و تعریف فلسفه جهانی بدون مهدویت بوده و هست و این موضوع نه فقط در سینمای داستانی بلکه در انیمیشن و حتی بازی‌های رایانه‌ای هم وجود دارد. بخش سینمای‌سامری حرکت در مسیر مهدویت است و تلاش دارد نشان دهد جهان بدون حضور خدای قدرتمند و موضوع مهدویت بی‌معناست؛ البته این بخش به همه چالش‌ها و پرسش‌ها پاسخ نمی‌دهد، اما سعی می‌کند در حد بضاعت خود در این مسیر اثرگذار باشد.
نظر شما