۱۹ مهر ۱۳۹۹ - ۰۹:۴۶
کد خبر: 723199

گریه اربعینی آسمان بر حسین(ع)

حجت‌الاسلام حسین عشاقی/ عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

 در احادیث متعددی این مضمون از ناحیه ائمه(ع) وارد شده که آسمان ۴۰ روز بر شهادت حضرت اباعبدالله الحسین(ع) گریست. به طور نمونه در کامل الزیارات که یکی از معتبرترین کتاب‌های روایی ماست روایت شده که امام صادق(ع) به زراره فرمود: «یَا زُرَارَهُ إِنَّ السَّمَاءَ بَکَتْ عَلَی الْحُسَیْنِ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً بِالدَّم» ای زراره آسمان ۴۰ روز بر حسین(ع) خون گریست.

قدس آنلاین: در احادیث متعددی این مضمون از ناحیه ائمه(ع) وارد شده که آسمان ۴۰ روز بر شهادت حضرت اباعبدالله الحسین(ع) گریست. به طور نمونه در کامل الزیارات که یکی از معتبرترین کتاب‌های روایی ماست روایت شده که امام صادق(ع) به زراره فرمود: «یَا زُرَارَهُ إِنَّ السَّمَاءَ بَکَتْ عَلَی الْحُسَیْنِ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً بِالدَّم» ای زراره آسمان ۴۰ روز بر حسین(ع) خون گریست.

برای توضیح این واقعه آسمانی، نکاتی را به عرض خوانندگان محترم می‌رسانم‌:

الف: برخلاف دیدگاه رایج، دیدگاه قرآنی و عقلانی این است که همه موجودات از نوعی شعور و آگاهی برخوردارند و از این‌ رو همه موجودات حتی جمادات، خداوند را ستایش می‌کنند. چنان که در قرآن به این نکته اشاره شده است؛ آنجا که می‌گوید: «إِنْ مِنْ شَیْ‌ءٍ إِلاَّ یُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لکِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبیحَهُم» (اسراء: ۴۴)؛ یعنی هیچ موجودی نیست مگر اینکه خدا را حمد و ستایش می‌کنند گرچه شما ستایش آنان را نمی‌فهمید. روشن است اگر فهمی نباشد ستودن معنی ندارد، پس همه اشیا حتی جمادات دارای شعورند گرچه میزان شعور اشیا متفاوت است.

ب: چون همه موجودات، واجد نوعی شعور و آگاهی‌اند، پس واجد نوعی غم و شادی نیز هستند پس آن‌ها از حوادثی شاد و از حوادثی محزون می‌شوند و احیاناً این غم و شادی را متناسب با ساختار وجودی خود ابراز می‌کنند. از این ‌رو خداوند در قرآن درباره فرعونیان مجرم که در نیل غرق شدند می‌گوید: هلاکت این مجرمان موجب نشد که آسمان و زمین برای هلاکت آن‌ها اظهار حزن کرده و بر آن‌ها بگریند: «فَما بَکَتْ عَلَیْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْض» (دخان:۲۹) و این خود نشان می‌دهد که در مواردی، این امکان هست که آسمان و زمین برای فقدان افرادی، اظهار غم کرده و بگریند.

ج: علاوه بر منابع شیعه، در منابع اهل ‌تسنن نیز گریستن آسمان بر حسین(ع) گزارش شده است و این نشان می‌دهد که این واقعه تاریخی از ناحیه منابع بی‌طرف و حتی مخالف هم تأیید شده است. از جمله بیهقی که از محدثان و مورخان بزرگ اهل‌ سنت است، در دلائل النبوتش روایت کرده: وقتی حسین بن علی کشته شد آسمان خون بارید به گونه‌ای که هر چیزی از خون پر بود «لما قتل الحسین بن علی مطرت السماء دما، فأصبحت وکل شیء ملآن دما»؛ و نیز ذهبی در تاریخش روایت کرده است که راوی گفت آن گاه که حسین(ع) کشته شد بارانی مثل خون بر خانه‌ها و دیوارها بارید «لما قتل الحسین مطرنا مطراً کالدم علی البیوت والجدر».

همچنین بیهقی در دلائلش روایت می‌کند که ولید بن عبدالملک (از حاکمان بنی امیه پس از یزید) در مجلسی، از حاضران پرسید چه کسی می‌داند که در سنگ‌های بیت‌المقدس در روز قتل حسین چه رخ داد؟ و زهری که در آن مجلس بود پاسخ داد در آن روز هیچ سنگی جابه‌جا نشد مگر اینکه زیرش خون تازه یافت می‌شد «لم یقلب حجر إلا وجد تحته دم عبیط»؛ این گزارش تاریخی بیهقی نیز به خوبی دلالت دارد که خونین بودن زمین در روز عاشورا در منطقه حاکمیت یزید و بنی‌امیه واقعه معروفی بوده است.

د: در فرازهایی از زیارت عاشورا نیز به عظمت مصیبت شهادت حسین بر آسمان‌ها و زمین تصریح شده است آنجا که می‌خوانیم: «و أَعْظَمَ رَزِیَّتَهَا فِی الْإِسْلَامِ وَ فِی جَمِیعِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ»؛ بنابراین زمین و آسمان‌های ذی‌شعور با شهادت آن حضرت، به سختی گرفتار غم و حزن گشته و به سختی مصیبت‌دیده و عزازده شدند بنابراین بر پایه احادیث مورد بحث یک اربعین، ۴۰ روز بر این مصیبت خون گریستند.

صاحب تفسیر روح‌البیان که از مفسران اهل ‌تسنن در قرن ۱۲ است، در تفسیر خود با اشاره به برخی روایت‌های واقعه گریستن آسمان و زمین بر شهادت حضرت اباعبدالله الحسین(ع) در پایان این بحث، دوبیتی زیر را آورده و با آسمان و زمین همنوا شده است. ما نیز در این روزهای اربعینی با او و با آسمان و زمین همنوا شده و می‌خوانیم:

این سرخی شفق که برین چرخ بی‌وفاست

هر شام، عکس خون شهیدان کربلاست 

گر چرخ خون ببارد ازین غصه درخور است

ور خاک خون بگرید ازین ماجرا رواست‌

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.