قدس آنلاین-گروه استان ها: مردمان سیستان که تا قبل از این به‌واسطه آبادانی هامون سرگرم کشاورزی و دامداری و ماهیگیری بودند و کسری سفره‌هایشان را از تبادلات مرزی تأمین می‌کردند حالا با خشکیدگی هامون و احداث دیوار مرزی دیگر راهی برای امرارمعاش ندارند و لذا تصویب و تشکیل منطقه آزاد را به‌عنوان روزنه امید و نجات از این وضعیت می‌دانند.
ایجاد منطقه آزاد گرچه موردتوافق تمامی نمایندگان این استان و مردم است اما بنا بر اظهارات بسیاری از سیستانی‌ها نیازمند الزاماتی نیست هست که باید به آن توجه شود.
توسعه بدون زیرساخت
در این رابطه برخی از کارشناسان اذعان می‌کنند: شهرستان چابهار در دهه هفتاد در حالی منطقه آزاد اعلام شد که هنوز هیچ‌کدام از پیش‌شرط‌های توسعه اقتصادی را نداشت.
در آن زمان چابهار فاقد فرودگاه، بزرگراه و راه‌آهن بود و همچنین دچار فقر شدید ازنظر امکانات زندگی مانند دسترسی به آب‌لوله‌کشی، برق، گاز، امکانات بهداشتی و درمانی و حداقل سرانه‌های آموزشی و امکانات تحصیل بود که کماکان ادامه داشته و در برخی شاخص‌ها مثل سرانه تخت بیمارستانی (یک‌سوم میانگین کشور) و سرانه آموزشی و دسترسی به آب‌لوله‌کشی در کشور کمترین است؛ لذا ایجاد منطقه آزاد در مناطق محروم بدون توسعه همه‌جانبه منطقه‌ای محکوم‌به شکست است. چابهار حالا به لطف این غفلت‌ها رکورددار حاشیه‌نشینی به نسبت جمعیت در کشور است.
زمین‌خواری و گران شدن زمین و اجاره، جذابیت کاذب اقتصادی و مهاجرت روستاییان مجاور برای محدود فرصت‌های شغلی عمدتاً کارگری، تسلط سرمایه‌داران غیربومی بر فرصت‌های اقتصادی گردشگری منطقه از سایر تبعات منطقه آزاد شدن چابهار بوده است تبعاتی که حالا بسیاری از کارشناسان واهمه دارند تا دامن سیستان را نیز بگیرد.
از همین رو برخی از کارشناسان افزایش قیمت زمین و مسکن و اجاره را از نخستین تبعات ایجاد منطقه آزاد به روی کاغذمی دانند و اظهار می‌کنند: واقعیت نشان داده که عمده سرمایه جذب‌شده در مناطق آزاد با محوریت واردات بوده و نه صادرات!
ضرورت ایجاد منطقه آزاد
نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه موضوع منطقه آزاد سیستان در حال حاضر در شورای نگهبان در حال بررسی است،گفت: منطقه سیستان یک منطقه استراتژیک است و با توجه به اینکه افغانستان علاقه‌منداست بسیاری از کالاهای موردنیاز خود را از ایران تأمین کند این موضوع بهترین فرصت برای تولید و صادرات است.
فدا حسین مالکی با ابراز گلایه و تأسف از پرونده ۱۰ ساله درروند تأسیس منطقه آزاد سیستان، تصریح کرد: یکی از دغدغه‌ها و مطالبات جدی رهبر معظم انقلاب اسلامی در سال‌های اخیر توسعه سواحل مکران است که تسریع در تصویب منطقه آزاد سیستان می‌توانست با تجهیز و تقویت محور ترانزیتی چابهار میلک بزرگ‌ترین تضمین برای تحقق این امر باشد اما تاکنون به دلیل نگاه غیر کارشناسانه انجام نگرفته است بنابراین می‌طلبد مجمع تشخیص مصلحت نظام با در نظر گرفتن تمام جنبه‌های مهم این موضوع، تصویر منطقه آزاد سیستان را به قید فوریت در دستور کار خود قرار دهد.
وی با اشاره به شرایط خاص منطقه سیستان ازجمله دو دهه خشک‌سالی و مشکلات ناشی از آن ازجمله بیکاری تصریح کرد: ایجاد منطقه آزاد سیستان برای جلوگیری از مهاجرت مردم این منطقه ضروری است.
نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: سابقه تأسیس این منطقه به حدود ۱۰سال پیش بازمی‌گردد، در سال ۱۳۸۹ پس از تصویب چابهار به‌عنوان مهم‌ترین معبر تجاری دنیا، میان سه کشور ایران، افغانستان و پاکستان توافق‌نامه‌ای امضا که طی آن مقرر شد با ایجاد دو منطقه آزاد در حوزه سیستان ایران به منطقه نیمروز کشور افغانستان و پیوند آن‌ها با بندر و منطقه آزاد چابهار این محور ترانزیتی فرصت‌های بی‌نظیری را در ابعاد بین‌المللی برای کشورهای همسایه و حمل‌ونقل جهانی ایجاد کند.
وی ادامه داد: متأسفانه باوجوداینکه منطقه آزاد نیمروز از کشور افغانستان طبق توافقات انجام‌شده حتی با کمک‌های مالی دولت جمهوری اسلامی ایران احداث شد هنوز ایجاد منطقه آزاد سیستان که تضمین‌کننده منافع ملی و منطقه‌ای به‌خصوص معیشت مردم رنج‌دیده سیستان و بلوچستان است، در کش‌وقوس میان مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان مانده و تاکنون به‌جایی نرسیده است.
نظر شما