در علم سیاست و روابط بین‌الملل، این اصطلاح زمانی به کار می‌رود که یک طرف به کشوری پیشنهادهای تشویقی ارائه دهد، اما او را با برخی مجازات‌ها تهدید کند. در این پازل، جو بایدن در حالی که ۴۰ روز پس از روی کار آمدن دولتش ، همواره دیپلماسی را تنها راه تعامل با ایران خوانده و از گفت و گو با جمهوری اسلامی سخن می‌گوید، اما نه تنها هیچ گام عملی جهت اصلاح سیاست‌های ضد ایرانی غلط دولت گذشته انجام نداده، بلکه دقیقاً جا پای دونالد ترامپ گذاشته است. واشنگتن نه تنها رفع تحریم ها علیه تهران را نادیده می‌گیرد، بلکه با هدف کشاندن کشورمان به پای میز مذاکره در آخرین اقدام خصمانه خود با همکاری تروئیکای اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) پیش نویس قطعنامه‌ای را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در محکومیت برنامه هسته ای و آنچه نگرانی از بابت تعلیق تعهدات فرابرجامی ایران خوانده شده را ارائه داده که طبق اعلام رسانه ها روز جمعه در مورد آن رأی گیری خواهد شد.
آمریکا به دنبال شرطی کردن جامعه ایرانی
البته این آخرین اقدام و موضع گیری مخرب مقامات کاخ سفید در قبال کشورمان نبود؛ چرا که شب گذشته نیز گزینه پیشنهادی بایدن برای معاونت وزارت خزانه داری آمریکا، متعهد شده است تحریم‌های سخت گیرانه این کشور علیه ایران را پیگیری کند! «والی ادیمو» در پاسخ مکتوب به پرسش‌های اعضای کمیته مالی سنا درباره کشورمان گفته است ایران تنها زمانی از کاهش تحریم ها بهره مند خواهد شد که به اجرای کامل تعهداتش در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بازگردد. این ادعا در حالی مطرح می‌شود که دولت بایدن موظف به جبران اشتباه دولت قبلی واشنگتن مبنی بر خروج یکجانبه از برجام است، اما هنوز هیچ اقدام مؤثری در این‌باره انجام نداده و با لحنی حق به جانب، ایران را به کارشکنی در اجرای درست توافق هسته‌ای متهم می‌کند.
در مقابل این رویکرد دوگانه ایالات متحده درباره کشورمان، این پرسش مطرح است که ما باید دم خروس دشمنی دیرینه آمریکا با جمهوری اسلامی را باور کنیم یا ظاهرسازی بایدن در رسای دیپلماسی و مذاکره را؟ یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با قدس اما رفتار کاخ سفید را نه یک نوع عملکرد متناقض بلکه کاملاً برنامه‌ریزی شده و راهبردی هدفمند می‌داند. فریدون عباسی با بیان اینکه آمریکا به جای اصلاح رفتار گذشته و عذرخواهی از جمهوری اسلامی طلبکار هم شده، افزود: در قالب سیاست هویج و چماق آمریکایی، واشنگتن در روزهای اخیر پیشنهادهای بی ارزش و پیش پا افتاده را مطرح کرده و به کمک شرکای اروپایی خود به دنبال پیشبرد آن است.
رئیس اسبق سازمان انرژی اتمی ایران تصریح کرد: اصل سیاست ایالات متحده در رابطه با جمهوری اسلامی بر دشمنی استوار است. امروز این واقعیت در قالب بودن یا نبودن برجام ظهور یافته، اما دسیسه‌های گذشته نباید فراموش شود. در آینده هم می‌تواند این رویکرد خصمانه در قالبی دیگر نمود پیدا کند. پس ما فارغ از این تغییرات سیاسی در آمریکا باید راهبرد خود را داشته و توانمندی داخلی را تقویت کنیم. به‌ویژه در این مقطع زمانی آن‌ها متوجه شده اند که ما توانایی بی‌اثر کردن تحریم‌های آن‌ها را داریم، به همین دلیل می‌خواهند با پیش کشیدن دوباره بحث جنگ و موضوع تحریم، جامعه ما را شرطی و اهداف انتخاباتی خود را برای روی کار آمدن غرب‌گرایان و لیبرال ها در انتخابات ۱۴۰۰ دنبال کنند.
بدون رفع تحریم‌ها ادعای اعتقاد به دیپلماسی لفاظی است
عباس سلیمی نمین هم در ارزیابی اقدام‌های خصمانه ایالات متحده علیه کشورمان گفت: اینکه آن‌ها از اقدام‌های تخریبی دست برنداشته و همواره کارهایی مانند آنچه که در قالب ارائه قطعنامه ضد ایرانی به آژانس انرژی اتمی اتفاق افتاد را دنبال می‌کنند با توجه به ذات سیاست آمریکایی چیزی طبیعی است. این تحلیلگر حوزه سیاست خارجی افزود: پس از تغییرات در کاخ سفید اروپا با آمریکا همراهی بیشتری دارد و واشنگتن که در سیاست فشار حداکثری بر ایران ناکام مانده، در تلاش است از دالان‌هایی که امکان همراهی اروپا علیه کشورمان وجود دارد، بیشتر استفاده کند که بهره گیری از ظرفیت نهادهای بین المللی یک گزینه پیش روی بایدن خواهد بود.
در نهایت اینکه برای تحلیل سیاست امروز دولت بایدن می‌توان مدعی شد مقامات کاخ سفید حسن نیت جمهوری اسلامی در پایبندی یکجانبه به برجام و در ادامه توافق اخیر با آژانس بین المللی انرژی اتمی را نشانه‌ای از ضعف محاسبه کرده‌اند و در صدد امتیازگیری با ابزار تحریم هستند؛ موضوعی که سخنگوی دولت هم به‌طور ضمنی به آن اشاره کرد. علی ربیعی در نشست اخیر خود با تأکید بر اینکه این آمریکا بود که از برجام خارج شد پس نباید جای ظالم و مظلوم در یک کنش سیاسی عوض شود، گفت: واشنگتن تا امروز از برداشتن کوتاه‌ترین گامی که نشانگر تلاش برای اعتمادسازی باشد، خودداری کرده است. بایدن نمی‌تواند سیاست دولت ترامپ را دنبال کند و توقع نتیجه متفاوت داشته باشد. ربیعی با بیان اینکه بدون رفع تحریم‌ها ادعای اعتقاد به دیپلماسی لفاظی است، افزود: توافق ما با آژانس نشان حسن نیت ما بوده و نباید از آن سوء تعبیر شود.
اما همان‌گونه که سلیمی نمین هم معتقد است به اذعان همه صاحبنظران راجع به بحث مذاکره در سیاست کلان کشور یک چارچوب منطقی قوی و قابل فهم وجود دارد. ما اعلام کرده ایم مذاکره می‌کنیم به شرط اینکه آمریکا ضمن برداشتن همه تحریم‌ها به برجام بازگردد. بنابر این اصل رفع تمام تحریم‌ها و راستی‌آزمایی آن است و سپس بی‌توجه به ژست دیپلماتیک مضحک بایدن و تنها با توجه به منافع ملی می‌شود در مورد اقدام‌های بعدی فکر و برنامه‌ریزی کرد.
نظر شما