در آغاز سال ۱۴۰۰ رهبر معظم انقلاب اسلامی در نخستین روز از سال نو در سخنرانی زنده تلویزیونی خطاب به ملت شریف ایران صراحتاً از مدیریت فضای‌ مجازی در کشور انتقاد کردند.

باید جنبش تولید محتوای ایرانی در فضای مجازی شکل بگیرد

ایشان فرمودند:«دشمنان از فضای مجازی حداکثر استفاده را می‌کنند. متأسفانه در فضای‌مجازی کشور ما آن رعایت‌های لازم با وجود آن همه تأکیدی که داشته‌ام، صورت نمی‌گیرد و در یک جهاتی واقعاً «ول» است. باید کسانی که مسئول هستند حواسشان باشد».حضرت آیت‌الله‌خامنه‌ای تأکید کردند: «همه دنیا و همه کشورهای دنیا روی فضای‌ مجازی خودشان دارند اعمال مدیریت می‌کنند، اما ما افتخار می‌کنیم به اینکه فضای مجازی را «ول» کردیم. این افتخار ندارد. این به هیچ وجه افتخار ندارد؛ فضای مجازی را باید مدیریت کرد. باید از این امکان مردم استفاده کنند. فضای مجازی بلاشک برای مردم وسیله آزادی است و خیلی هم خوب است، اما نباید این وسیله را در اختیار دشمن گذاشت که بتواند علیه کشور و ملت توطئه کند. دشمنان دارند از این فضا استفاده می‌کنند». 

تأکید رهبری بر بسیج تولید محتوا

تأکیدات رهبری مبنی بر مدیریت فضای‌مجازی و بسیج تولید محتوا در این فضا در سخنرانی‌های متعددشان بارها تکرار شده است ولی همچنان مسئولان اجرایی مربوط در این حوزه، ضعیف عمل کرده‌اند. درباره اهمیت تولید محتوا و مدیریت فضای‌مجازی با سینا تفنگچی، کارشناس رسانه و ارتباطات گفت‌وگو کردیم. او نگاه خوشبینانه‌ای به عرصه فناوری‌های نوین دارد و معتقد است این فضا قابل مدیریت است اما نه به شیوه سنتی بلکه با استفاده از فرهنگ جدیدی که فضای‌مجازی به وجود آورده و می‌گوید: تولید محتوا در فضای‌مجازی همواره از تأکیدات رهبری بوده و ایشان پیشتر نیز به بسیج تولید محتوا و حضور فعالانه در این فضا برای مقابله با تسلط  دیگران تأکید داشته‌اند.

ناآگاهی مسئولان و کم‌دانشی مجریان

وی ناآگاهی مسئولان و کم‌دانشی مجریان نسبت به این فضا را از ضعف‌های جدی در این عرصه دانسته و خاطرنشان می‌کند: به دلیل همین ناآگاهی، مدیران اجرایی به دیده خطر به این فضا نگاه می‌کنند و نخستین اقدامشان فیلترینگ است، در حالی که نباید نگاه سلبی به این حوزه داشت. امروز شرایط تغییر کرده و بسیاری از کشورها در حوزه فضای‌مجازی قوانین مطلوبی دارند که هم تولید محتوای داخلی خودشان گسترش یافته و هم اینکه از توسعه ارتباطات در فضای بین‌الملل بیشترین بهره را برده‌اند.

میدان را خالی نکنیم

این کارشناس رسانه با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب درباره تولید محتوا در فضای‌مجازی، تأکید می‌کند: وقتی در این فضا تولید محتوای خوب و وسیعی داشته باشیم، دیگرانی که نظرهای مغرضانه و مخالف دارند، فرصت تحمیل آرایشان را بر کاربران پیدا نمی‌کنند چون دیگر یکه‌تاز این صحنه اطلاعاتی نیستند.

وی اضافه می‌کند: اکنون تفسیر جدیدی در مجلس شنیده می‌شود که حکمرانی اینترنت داشته باشیم و به چهار گروه اینترنت بدهیم، گویی بقیه مردم نیازی به ارتباط در جامعه بین‌الملل ندارند! به نظرم این کار منطقی نیست و مشکلات فراوانی را به وجود خواهد آورد. وی با تأکید بر اینکه فیلترینگ تلگرام، اقدامی اشتباه بوده است، عنوان می‌کند: مضرات این اقدام بیش از منافعش بود در حالی که اگر در برابر کانال‌های دروغ‌پرداز تلگرام، جریان‌سازی درستی انجام می‌شد، شاهد پاک کردن صورت‌مسئله نبودیم. وقتی میدان را خالی کنیم دشمنان فرصت یکه‌تازی پیدا می‌کنند ولی اگر بسیج تولید محتوا در فضای مجازی شکل بگیرد، می‌توان در برابر دروغ‌پردازی‌ها و اطلاعات غلط ایستاد، چون مخاطب امروز نیاز به پاسخگویی و اغنای ذهنی دارد. 

حضور فعال در تولید محتوای صحیح

تفنگچی با اشاره به اهمیت دغدغه تولید محتوا مبتنی بر نیازهای امروز مخاطب در فضای‌مجازی، می‌گوید: باید حضور فعالانه و مجدانه‌ای در تولید محتوای صحیح داشته باشیم، ولی یکی از بزرگ‌ترین ضعف‌ها این است که مسئولان دستگاه‌های اجرایی پاسخگو نیستند و شفاف‌سازی لازم را برای مخاطب ندارند و همین موضوع موجب نشر اخبار جعلی می‌شود و تکذیبیه‌ها نمی‌توانند این اطلاعات غلط را از بین ببرند. نمونه بارز آن اطلاعات غلطی است که به تازگی درباره قرارداد ۲۵ساله ایران با چین در فضای مجازی منتشر می‌شود و مسئولان سکوت کرده‌اند.

وی دلیل بازنشر اطلاعات غلط در فضای مجازی را توسط کاربران، نبود اطلاعات درست دانسته و می‌افزاید: در چنین فضایی که صراحت و شفافیت از سوی مسئولان اجرایی دیده نمی‌شود، داده‌های جعلی در فضای‌مجازی منتشر می‌شود چون مخاطب به دنبال پاسخ است، ضمن اینکه مردم نسبت به موضوع ناآگاه هستند و متأسفانه اقدام به بازنشر اطلاعات غلط می‌کنند که شاید به نوعی رفتاری اعتراضی باشد، چون مسئولان شفاف‌سازی نکرده‌اند. 

 ضرورت بهره‌مندی از مشاوران باسواد

تفنگچی با بیان اینکه  ما در یک دهکده شیشه‌ای جهانی چندصدایی هستیم که همه چیز در آن باید شفاف باشد، عنوان می‌کند: امروز در شرایطی زندگی نمی‌کنیم که قرار باشد از محرمانه‌ها سخن بگوییم بلکه بسیاری از موارد منوط به شفاف‌سازی است تا اعتمادسازی بیشتری شود.

وی می‌گوید: اطلاعات در جامعه کنونی خیلی سریع منتشر می‌شود و خیلی زود می‌میرد؛ بنابراین نیاز به شفاف‌سازی و صراحت بیان است و دستگاه‌های مجری باید اطلاعات و داده‌های درست را منتشر کنند.

این متخصص هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین رسانه‌ای معتقد است اکنون در عصری هستیم که «اخبار جعلی» چندان موضوعیت ندارند و «جعل عمیق» مسئله امروز است، دنیای امروز و فردا مبتنی بر هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء است. اگر نتوانیم این فهم را در بین مسئولان ایجاد کنیم که از این فناوری‌ها به صورت مطلوب و درست استفاده کنند، نمی‌توانیم از فناوری‌های جدید هم بهره ببریم.

وی عنوان می‌کند: مسئولان باید دانش و سوادشان را در این حوزه بالا ببرند تا درک صحیحی از فناوری‌های روز دنیا داشته باشند و بتوانند متناسب با آن، سیاست‌گذاری‌های مطلوب را انجام دهند. زمانی مسئولان می‌توانند قوانین مطلوبی تدوین کنند که ضمن پذیرش کامل فناوری، شناخت کامل و صحیحی نیز داشته و پس از آن با مطالعه‌ جامع نسبت به تدوین قوانین مطلوب اقدام کنند. تفنگچی، گام مهم در تحقق بسیج تولید محتوا در فضای مجازی را بهره‌مندی از مشاوران و کارشناسان با دانش کافی و بدون سوگیری‌های جناحی در دستگاه‌های اجرایی و قانون‌گذاری دانسته و یادآور می‌شود: اظهارنظرها درباره فضای‌مجازی باید دقیق و جزئی باشد و نباید نگاه کلی و سلبی به ماجرا داشت تا بتوان با اتخاذ سیاست‌های مطلوب، در راستای صیانت از محتوای صحیح و سالم نیز گام اجرایی برداشت.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.