۱۹ فروردین ۱۴۰۰ - ۱۰:۴۵
کد خبر: 746891

اما و اگرهای گفت‌وگوهای راهبردی عراق و آمریکا

دکتر محمدحسن هانی‌زاده، کارشناس مسائل منطقه

روز گذشته دور جدید گفت‌وگوی راهبردی میان عراق و ایالات متحده آمریکا آغاز و طی آن مذاکرات که از طریق ویدئو کنفرانس برگزار شد، در خصوص مسائل امنیتی و مبارزه با تروریسم، اقتصاد و انرژی، مسائل سیاسی و همکاری در زمینه آموزش و فرهنگ رایزنی شد. مشخص است برخلاف رویکرد دولت مصطفی الکاظمی، پارلمان عراق همچنان خواستار تمرکز بر برنامه زمان‌بندی اخراج نیروهای خارجی از کشور در این دور از گفت‌وگوهاست.

گفت‌وگوهای راهبردی آمریکا و عراق از زمان تشکیل کابینه نخست‌وزیر کنونی عراق آغاز و محورهای عمده‌ای در گفت‌وگوهای گذشته مطرح شده است. نخستین مسئله، همکاری امنیتی و نظامی این دو بود. با توجه به اینکه مصوبه پارلمان عراق تأکید دارد نیروهای آمریکایی باید در پایان سال ۲۰۲۰ یعنی سال گذشته میلادی خاک عراق را ترک کنند، اما اشغالگران آمریکایی‌ تاکنون مقاومت و تلاش کرده‌اند با استفاده از ابزارهایی نظیر داعش برای ناامن کردن عراق، سیاستمداران عراقی را قانع کنند مصوبه پارلمان این کشور به تعویق افتد. امروز حدود سه ماه از پایان این طرح گذشته و به همین دلیل، آمریکایی‌ها تلاش می‌کنند از طریق گفت‌وگوهای راهبردی، به نوعی مصوبه پارلمان را دور بزنند. موضوع دیگر، مسئله همکاری‌های نظامی است. حساسیت نیروهای آمریکایی این است عراق باید زیر چتر نظامی و امنیتی آمریکا قرار گرفته و هیچ توافق‌نامه امنیتی نظامی با سایر کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران و چین نداشته باشد. درست از زمانی که عادل عبدالمهدی توافق‌های جامعی با چین در مسیر توسعه عراق انجام داد، آمریکایی‌ها به شدت به این اقدام واکنش نشان داده و با استفاده از قدرت خیابانی و ناآرامی‌های ساختگی اجتماعی، موجب سرنگونی نخست وزیر پیشین عراق شدند. موضوع دیگر، مسئله امنیت رژیم صهیونیستی است. نقطه ثقل سیاست‌های آمریکا در منطقه این است که اسرائیل همیشه باید یک حاشیه امن در بین کشورهای منطقه و حریم عربی و غیرعربی داشته باشد. از همین رو تلاش می‌کنند عراق را وادار به نوعی همکاری سیاسی و مناسبات دیپلماتیک با رژیم صهیونیستی کنند که این امر، طبیعتاً با بافت اجتماعی و جریان‌های سیاسی این کشور کاملاً متناقض است چرا که آن‌ها در هیچ شرایطی حاضر به تن دادن به این اقدام نیستند. مسئله دیگر، همکاری مشترک ایران و عراق است. با توجه به اینکه حجم این تبادل تجاری اکنون بیش از۱۰ میلیارد دلار می‌شود، آمریکا سعی می‌کند این همکاری به پایین‌ترین سطح خود برسد. مسئله همکاری بین عراق و کشورهای منطقه از جمله کشورهای حوزه خلیج فارس هم در گفت‌وگوهای راهبردی مورد توجه قرار می‌گیرد و در آخر هم، مسئله بازسازی عراق توسط شرکت‌های آمریکایی بخشی از این مذاکرات خواهد بود. این مذاکرات به طور قابل توجهی گسترده است و همه موضوعات مربوط به واشنگتن و بغداد بر مدار توجه مقامات گفت‌وگو کننده قرار خواهد گرفت.

امروز جریان‌های سیاسی عراق به شدت به این گفت‌وگوها حساسیت نشان داده‌اند. با توجه به اینکه قرار است در سال جاری انتخابات پارلمانی در عراق برگزار شود، آمریکایی‌ها از امروز برنامه‌ریزی کرده‌اند عوامل خود را در پارلمان آینده نفوذ دهند. این گفت‌وگوها اگر چه دربرگیرنده مسائل اقتصادی، سیاسی، امنیتی و نظامی است، اما در محتوا و مضمون آن، آمریکایی‌ها قصد دارند عراق را به عنوان یک ایالت تابع خود تلقی کرده و سیاست‌های خود را بر دولت این کشور تحمیل کنند. به همین دلیل، خروجی این گفت‌وگوهای راهبردی طبیعتاً به نفع آمریکا و رژیم صهیونیستی و کشورهای مرتجع عرب خواهد بود. با توجه به اینکه اکثریت ملت عراق تمایل دارند ایران نقش تأثیرگذاری را در رخدادهای داخلی عراق چه در حوزه امنیتی و نظامی و چه در حوزه اقتصادی ایفا کند، جریان‌های سیاسی عراق به شدت به خروجی احتمالی این گفت‌وگوهای راهبردی حساس شده‌اند. هنوز مشخص نیست آیا این گفت‌وگوها سرانجامی خواهد داشت یا نه اما اگر هم به نتیجه برسد، قطعاً دولت مصطفی الکاظمی در زمینه اجرایی شدن نتایج و خروجی این گفت‌وگوها، با مشکل روبه‌رو خواهد شد. فراکسیون‌های پارلمانی عراق هرگز حاضر نیستند نتایج این گفت‌وگوها که با منافع ملی ملت عراق هم‌راستا نیست را عملیاتی کنند. به همین دلیل، مفاد این مذاکرات در حوزه اجرایی با مشکل مواجه خواهد شد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.