این روزها با نزدیک شدن به اواخر عمر دولت دوازدهم و البته تقویم فرهنگی کشور و موعد برگزاری نمایشگاه کتاب تهران در برخی محافل خبرهایی مبنی بر برگزاری دومین دوره نمایشگاه مجازی کتاب شنیده می‌شود؛ اتفاقی که انتقادات و پیشنهادهایی را با خود به همراه خواهد داشت.

«نمایشگاه مجازی کتاب» نرفته، برمی‌گردد؟

به گزارش گروه فرهنگ و هنر قدس آنلاین، با نزدیک شدن به موعد برپایی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، زمزمه‌هایی مبنی بر برگزاری زودهنگام دومین نمایشگاه مجازی کتاب نیز شنیده می‌شود؛ این در حالی است که کمتر از سه ماه از برپایی نخستین دوره آن می‌گذرد. با این وجود اما محسن جوادی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد می‌گوید زمان برگزاری دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران هنوز مشخص نشده و باید جلسه‌ای برای مشخص کردن زمان دقیق آن برگزار شود.

اما سوال اینجاست در چنین شرایطی که طی گفته‌های اخیر هومان حسن پور، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران هنوز ارز دولتی برای خرید کاغذ به ناشران اختصاص داده نشده و از سوی دیگر کمبود نقدینگی در بازار کتاب و خطر اتمام کاغذ فرهنگی(دولتی) این صنف را تهدید می‌کند، برپایی زودهنگام نمایشگاه چقدر می‌تواند این وضعیت را پیچیده‌تر کند.

پرویز بیگی حبیب آبادی، مدیر انتشارات فصل پنجم نیز در واکنش به این گمانه‌زنی‌ها می‌گوید: با توجه به اینکه نمایشگاه کتاب بهمن‌ماه گذشته برگزار شد بدیهی است که یک فاصله کوتاه چند ماهه نمی‌تواند مخاطبان زیادی را در بربگیرد. سال گذشته اشکالات بسیاری در سه روز نخست داشتیم و پس از آن مسئولین محترم به رفع اشکالات پرداختند. از طرفی بخشی از مخاطبان نیز قادر به هماهنگی با این سیستم نبودند. برپایی این نمایشگاه حرکت ارزشمندی بود، اشکالات فراوانی داشت که کم کم رفع شد اما طبیعی است که هرگز نمی‌تواند مانند یک نمایشگاه حضوری پاسخگوی هزینه‌های سنگین ناشران باشد.

برپایی نمایشگاه کتاب در بازه‌های زمانی مختلف

این ناشر با ارائه یک راهکار ادامه می‌دهد: پیشنهاد من این است که ۳۲ استان را به ۸ قسمت قمست تقسیم کنند و در هر۴ استان که از نظر جغرافیایی به هم نزدیکترند در یک مرحله نمایشگاه استانی برگزار کنند که در نتیجه ۸ نمایشگاه در بازه زمانی ۴ ماهه برگزار می‌شود.

به گفته بیگی حبیب آبادی، امتیاز این شیوه این است که تمام افرادی که به شیوه‌های جدید آگاهی نداشتند با آن آشنا می‌شوند و مشکلات عمده‌ای که در سه روز نمایشگاه پدید آمد، با تجربه‌اندوزی رفع می‌شود و در مجموع هم حجم کار برای خانه کتاب کمتر خواهد شد، هم آموزش برای افراد در استان‌ها بیشتر می‌شود و از سویی دیگر فشار کاری روی اداره پست نیز یک هشتم می‌شود.

این روزها مردم ذهنشان جای دیگری مشغول است

این ناشر فضای ذهنی مردم را در این ایام بیشتر درگیر مسائلی مربوط به انتخابات، روابط بین‌الملل ایران، برجام و مسائل معیشیتی می‌داند و می‌گوید: بدیهی است بخشی از این حافظه در جای دیگری هزینه خواهد شد اما اگر انتخابات برگزار شود و به فضای آرامی برسیم و دولت جدید سیاست گذاری‌های بهتری روی کتاب داشته باشد آن زمان برپایی نمایشگاه پاسخ بهتری خواهد داد.

وی در واکنش به افزایش قیمت‌ها در حوزه کاغذ یادآور می‌شود: ناشران برای ادامه حیات خودشان به افزایش قیمت تن می‌دهند اما اتفاقی در پشت جلد کتاب رخ می‌دهد و قیمت بالاتر می‌رود و در نتیجه مخاطب واقعی کتاب توانایی خرید نخواهد داشت. اگر می‌خواهیم فرهنگ کتاب‌خوانی در این کشور رشد کند و از این وضع بسیار نابسامان خارج شود باید ملاحظاتی برای کاغذ و کتاب در نظر بگیریم که طبیعتاً وزارت محترم ارشاد این ملاحظات را در نظر داشت اما وقتی با بودجه کمتر و مشکلات اقتصادی مواجه شد، بناچار خرید کتاب نیز کمتر شد. اما اگر یک برنامه ریزی صحیح و قابل اجرایی انجام نشود این سیر قهقهرایی وجود خواهد داشت.

آمارسازی در حوزه تیراژ کتاب مسئولان را هم گمراه می‌کند

بیگی حبیب آبادی اظهار می‌کند: خاطرم است چند سال پیش یکی از مسئولان رده بالای حوزه فرهنگی کشور هشدار داد کتاب در سراشیبی سقوط است و این نشان می‌دهد مسئولان هم به این موضوع واقف هستند. متأسفانه کتاب‌ها هر روز نازک‌تر و مخاطبان هم از کتاب دورتر می‌شوند. در این بین آمارهایی که ارائه می‌شود قابل تأمل است. ما کتاب‌هایی داریم که پشت جلد آنها تیراژ هزار نسخه‌ای درج می‌شود اما شاید فقط صد نسخه چاپ شود. مواردی از این دست آمارهای کاذب ایجاد می‌کند و این آمارها مسئولان را هم به خطا می‌اندازد که باید به این مسائل رسیدگی شود.

اعظم کیان‌افراز، مدیر انتشارات افراز درباره ضرورت برپایی نمایشگاه مجازی کتاب در یک فاصله زمانی کوتاه از نخستین دوره آن می‌گوید: نمایشگاه کتاب هرسال اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شده و اگر عدم برپایی آن طی سال گذشته را به دلیل کرونا مستثنی کنیم، طبیعی است که با این فاصله زمانی به فکر برپایی نمایشگاه در موعد مقرر خودش و البته به صورت مجازی هم باشیم.

وی می‌افزاید: اما با توجه به اینکه زمان زیادی از برپایی نخستین نمایشگاه مجازی کتاب نمی‌گذرد، هنوز ناشران کتاب‌های جدیدی برای ارائه منتشر نکرده‌اند و ضرورت دارد که درباره برپایی نمایشگاه اطلاع رسانی شود، ضمن اینکه تاکنون در صنف ناشران خبری درباره برپایی دومین دوره نمایشگاه مطرح نشده است.

ضرورت پیوند نمایشگاه و کتابفروشی‌ها

کیان‌افراز با اشاره به برپایی موفق نخستین نمایشگاه مجازی کتاب می‌گوید: دسترسی مخاطبان از اقصی نقاط کشور به نمایشگاه مهمترین دستاورد آن بود. طبیعتاً تجربه اول با یک سری ایراداتی همراه بود که می‌توان به اختلال سامانه و بحث ارسال کتاب‌ها اشاره کرد و به دلیل اینکه بسیاری از این مرسولات پستی به مقصد نرسیده بود مجبور شدیم که مجدداً آن را برای خریدار ارسال کنیم. بنابراین بهتر است ارسال را به پایان نمایشگاه موکول کنیم تا از ترافیک سایت هم جلوگیری شود. همچنین اگر نمایشگاه را با کتابفروشی‌های هر شهر پیوند دهند تا تحویل کتاب از سوی آنها صورت بگیرد باعث می‌شود کتابفروش‌ها هم آسیب کمتری ببینند. ضمن اینکه کتاب‌هایی که آذرماه اعلام وصول شده بود در نمایشگاه موجود نبود و بسیاری از کتاب‌های چاپ اول و جدید در نمایشگاه عرضه نشد.

استقبال از نمایشگاه مجازی کتاب کمرنگ خواهد بود

به گفته این ناشر، با توجه به تجربیات کسب شده، برپایی دوره دوم قدری راحت‌تر است، هرچند اگر با فاصله برگزار شود تا ناشران چاپ اولی بیشتری داشته باشند بهتر است اما بعید می‌دانم حتی اگر به این سرعت و در این مدت زمان کوتاه برگزار شود هم استقبال چندانی از آن صورت بگیرد.

وی با اشاره به افزایش قیمت کاغذ و تأثیر آن روی میزان عرضه کتاب ادامه می‌دهد: هر بند کاغذ ۱۰۰ در ۷۰ حدود ۸۰۰ هزارتومان شده و با یک بند فقط چند نسخه کتاب تولید می‌شود و در این شرایط که بهمن نمایشگاه تمام شده، اسفندماه هم فرصت چاپ کتاب نبوده و سال جدید را هم تازه شروع کردیم بهتراست برای برپایی نمایشگاه اطلاع رسانی صورت بگیرد.


انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.