پیش‌بینی قیمت ارز پس از مذاکرات احتمالی بین ایران و امریکا یکی از داغ‌ترین زمزمه‌هایی است که این روزها در محافل خصوصی و تخصصی شنیده می‌شود. شبیه به آنچه در سال 92 تا 93 چشم به راه توافقات برجامی داشتیم و البته این بار کمی بدبینانه‌تر از آن زمان. حال باید دید مذاکرات در ایستگاه آغازین می‌تواند به برداشتن فشار از اقتصاد کشور و معیشت مردم کمک کند؟

میثم رادپور :نمی‌توان انتظار معجزه داشت

میثم رادپور مدرس دانشگاه و تحلیلگر بازارهای مالی به قدس‌آنلاین در این باره گفت: هرگونه مذاکره سازنده در این باره بی‌تاثیر نیست، اما باید دقت کرد که لغو تحریم‌ها زمان‌بر است و ممکن است چندین سال طول بکشد و به اندازه عمق مذاکرات، شدت اثر متفاوتی خواهد داشت. 
وی افزود: همه چیز به خروجی این مذاکرات بستگی دارد و طیفی از سناریوها و خروجی‌ها را می‌توان برای این مذاکرات برشمرد. 
این مدرس دانشگاه ادامه داد: از زمانی که تحریم‌ها علیه کشور ما اعمال شده، مدت زمان زیادی گذشته و این تحریم‌ها به تدریج شدت یافته و دسترسی‌های کشور را به بازارهای مالی محدود کرده است. الان شرایط تحریمها علیه ایران شبیه به تحریم‌های گذشته در زمان مذاکرات قبلی برجام نیست اگرچه آن دوره از مذاکرات نیز به گشایش‌های خاصی نینجامید. 
این کارشناس بازارهای مالی، اضافه کرد: در مذاکرات قبلی تنها چند بانک کوچک خارجی با ما کار می‌کردند و نظام ارزی ما در تنگنا بود. دلیل آن هم این بود که در مدت ده سالی که از تحریم‌ها می‌گذرد نظام بانکی جهان دستخوش تغییرات شده، مقررات سختگیرانه‌تر و ضمانت اجرای این مقررات جدی‌تر شده است. بخش مهمی از هزینه‌هایی که بر بازار ارز ما تحمیل می‌شود متعلق به ترانزکشن کارت است چون دنیا با ما کار نمی‌کند.
رادپور با اشاره به اینکه بعد از برجام با وجود اینکه تحریم‌های سازمان ملل برداشته شده بود، بازهم بانکها با ما کار نمی‌کردند گفت: البته برجام جلوی فشارهای بیشتر را گرفت ولی در ادامه فشارهای بیشتری جایگزین شد. بنابراین طبیعی است بدانیم در دوره جدید مذاکرات، کدام خروجی برای ما مهمتر است. 
این مدرس دانشگاه افزود: نتیجه و گشایش ناشی از این مذاکرات از دو حال خارج نیست؛ یا منابع ما آزاد می‌شود که در اختیار واردات قرار می‌گیرد یا بانکها به صورت جدی تری با ما کار می‌کنند.
وی ادامه داد: در این مقطع انتظار نداریم  تمامی تحریم‌ها برداشته شود ولی خروجی این مذاکرات هم برای ما خیلی مهم است. اگرچه پیش‌بینی می‌شود در همین حد هم تاثیر جدی بر نرخ دلار نداشته باشد وگرنه بازار به این اخبار واکنش مثبتی نشان داده بود. ممکن است دو سه تومان نوسان داشته باشد، که انتظار ما هم در این حد است. 
رادپور، تحلیلگر بازارهای مالی همچنین گفت: زمانی که برجام امضا شد هنوز جزو نواحی پرخطر در پیمان اف ای تی اف به شمار نمی‌رفتیم اما همان زمان هم حاضر نبودند کشور پرخطر و پیچیده‌ای از لحاظ تحریم‌ها را قبول کنند. در زمان مذاکرات برجام، دلار حدود  3700 الی 3800 بود که با برجام کمی کاهش پیدا کرد و به 3500 رسید دولت یازدهم، نیز ارز 3600 را تحویل گرفت و بعد از برجام 3500 بود.
این مدرس دانشگاه در ادامه با بیان اینکه اگر فشار روی ایران کاهش یابد روی قیمت ارز اثر می‌گذارد ولی نمی‌توان انتظار معجزه داشت، گفت: تاثیر این مذاکرات هم در حد آزاد شدن برخی منابع ارزی ما برای واردات کالاهایی است که در یک لیست بلندبالا از قبل درخواست شده بود و به دلیل نبود ارز کافی دولت با آن موافقت نمی‌کرد. با واردات بیشتر هم تنها مدت کوتاهی  سرخوشی به ما دست می‌دهد. در حقیقت مقدار ارزی که آزاد می‌شود نیز صرف واردات همین لیست می‌شود.
رادپور افزود: واقعیت تلخ این است که ما حتی کنترل‌های سابق را روی نظام ارزی‌ نداریم و بانک مرکزی نمی‌تواند پول‌هایی که آزاد می‌شود را در اختیار بگیرد و بازار حواله را کنترل کند. 
وی در پاسخ به این سوال که این واردات به نفع تولید خواهد بود یا نه، گفت: بیش از ده سال است اقتصاد کشور ما دارد کوچک‌تر می‌شود که مهمترین عامل آن هم تحریمها است. البته مشکل ما تنها تورم نیست مشکل ما این است که در این کشور سرمایه‌گذاری انجام نمی‌شود. نرخ تشکیل سرمایه ثابت در ده سال گذشته تقریبا منفی بوده و بیش از استهلاک سرمایه، سرمایه‌گذاری جدیدی انجام نمی‌شود و اقتصاد دارد آب می‌رود. اقتصاد کارگاهی در دنیا دیگر موجب حرکت دادن و تحول یک کشور نمی‌شود و باید شرکتهای بزرگ و پروژه‌های بزرگ‌مقیاس در حد 500 میلیون دلار تعریف شود که ما از این دست پروژه‌ها در ایران نداریم.  
رادپور افزود: شما به بورس دقت کنید، وقتی اوضاع اقتصاد ما بد است، بورس حالش خوب است چون می‌داند از رشد واقعی سود نمی‌برد بلکه ارزش افزوده‌اش از تورم است. حتی بخشی از رشد اسمی تولید ناخالص داخلی، از تورم است و بخشی‌از آن رشد واقعی است. کما اینکه وقتی خبرهای برجام آمد بورس قرمز شد و این جای تاسف دارد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.