تنها چند روز پس از انتشار گزارشی در روزنامه انگلیسی فایننشیال تایمز درباره مذاکره میان نمایندگان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به میانجیگری عراق، خبرگزاری رویترز هم به نقل از منابع آگاه اعلام کرد دو کشور قصد دارند دور دوم گفت‌وگوهای مستقیم خود را در ماه جاری میلادی برگزار کنند. اکنون این پرسش مطرح است که با انجام چنین مذاکراتی تا چه اندازه می توان انتظار گشایشی در روابط تهران و ریاض را داشت؟
هرچند انجام چنین مذاکراتی به‌طور رسمی از سوی دو طرف تأیید نشده، با وجود این نباید نقش کاملاً منفی ریاض طی چند سال اخیر در میدان بازی خاورمیانه را از یاد برد. سعودی تنها در ۱۰ سال پس از بحران سوریه بیش از ۸۰ میلیارد دلار حمایت مالی از تروریست‌ها داشته است. از سوی دیگر فشار محمد بن سلمان بر دیگر کشورها برای پذیرش معامله قرن و عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی چهره‌ای بسیار منفور از وی به نمایش گذاشته. نباید از یاد برد که همه این سیاست‌های شاهزاده جوان سعودی در تقابل با جمهوری اسلامی برنامه‌ریزی شده بود.
با این اوصاف به نظر عادی‌سازی روابط بین دو کشور کار چندان آسانی نخواهد بود. پس مذاکرات احتمالی را باید برنامه‌ریزی سعودی برای فرار از تنگناهایی تعبیر کرد که در آن قرار دارد. از یک‌سو جنگ ۶ ساله یمن به بن‌بست کامل خورده و عربستان را به باتلاق فرسایشی کشانده، از سوی دیگر پس از روی کار آمدن جو بایدن در آمریکا، عربستان یکی از حامیان پروپا قرص خود را از دست داده است. در این شرایط مذاکره میان تهران و ریاض را شاید بتوان نوعی آتش‌بس موقت رسانه‌ای دانست و نه رسیدن سطح روابط به نقطه مورد قبول. هر چند انجام گفت‌وگو میان ایران و عربستان به سبب تأثیرگذاری آن‌ها در جهان اسلام به خودی خود، بسیار خوب است و سبب کاهش تنش در منطقه خواهد شد، اما تا زمانی که سعودی از رویکرد خود علیه کشورمان عقب‌نشینی نکند، هرگونه تغییر در روابط طرفین بعید به نظر می‌رسد.
نظر شما