۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ - ۱۰:۵۸
کد خبر: 750250

اهداف آمریکا از تحریم روسیه چیست؟

میکائیل مدیرروستا؛ کارشناس مسائل روسیه

همان طور که انتظار می‌رفت با روی کار آمدن جو بایدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا دامنه فشارها علیه روسیه افزایش یافت و واشنگتن تلاش می‌کند واکنش شدیدتری دربرابر اقدامات کرملین چه درباره برخی موضوعات داخلی مانند دستگیری آلکسی ناوالنی و چه در زمینه مسائل مرزی این کشور داشته باشد. تازه‌ترین اقدامات واشنگتن برای اعمال محدودیت علیه مسکو، لیست جدیدی از تحریم‌هاست که دلیل آن را نفوذ سایبری و دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا عنوان می‌کنند. این تحریم‌ها علیه ۴۶ نهاد، شرکت و شخص حقیقی روس اعمال شده و بر اساس آن خرید اوراق بهادار به روبل از ماه ژوئن ممنوع می‌شود. تحریم‌ها علاوه بر شرکت‌های فناوری اطلاعات، اوراق قرضه روسیه موسوم به او اِف زد (OFZ) را نیز مورد هجمه قرار می‌دهد. در این مورد به نظر می‌رسد تحریم‌های آمریکا فقط در خریدهای مستقیم از مؤسسات دولتی مانند وزارت دارایی، بانک مرکزی و صندوق رفاه ملی یا آنچه به صورت کلی بازارهای اولیه می‌نامند، اعمال می‌شود. اما در بازارهای ثانویه همچنان امکان معامله وجود دارد. بدین ترتیب به نظر کارشناسان اقتصادی روس، خسارت اقتصادی ناشی از آن‌ها علیه روسیه چندان زیاد نیست. بر اساس اطلاعات بانک مرکزی فدراسیون روسیه، حدود ۶.۹درصد از سهم کل سرمایه‌گذاران در اوراق قرضه روسیه، سرمایه‌گذاران انگلیس و آمریکا هستند. به طور کلی سهم سرمایه‌گذاران غیرمقیم در اوراق قرضه روسیه در ماه مارس سال جاری ۲۰.۲درصد بوده است. بنابراین تنها ۳ تریلیون روبل از اوراق قرضه به خارجی‌ها اختصاص دارد که ۰.۸ تریلیون روبل آن توسط سرمایه‌گذاران آمریکایی نگهداری می‌شود. در این صورت می‌توان گفت تحریم‌ها بر بازار اوراق قرضه اصلی روبل تأثیر عمده‌ای نخواهد داشت، اما در درازمدت منجر به کاهش سود سرمایه خارجی روسیه خواهد شد. این اقدامات به‌تدریج ضریب اطمینان برای سرمایه‌گذاری در روسیه را کاهش داده و ارتباطی که به واسطه موقعیت سرمایه بین دو کشور ایجاد می‌شد را از بین می‌برد.

سیاست تهاجم با زبان نرم

عموماً اهداف کاخ سفید از اعمال لیست جدیدی از تحریم‌ها علیه روسیه دو جنبه داخلی و خارجی برای این کشور دارد. در بخش داخلی، کنگره آمریکا نسبت به هرگونه سازش‌ در برابر روسیه حساسیت زیادی نشان داده و البته در موضوعات مربوط به رقابت احزاب، این وضعیت نمایان‌تر می‌شود. بنابراین سیاست حفظ فشار بر روسیه در هر دولت آمریکایی باید از طریق اقدامات جدید تهاجمی خود را نشان دهد. از سوی دیگر در جهان امروز ابزارهای تهاجم برای رقابت بین قدرت‌های بزرگ چند وجهی و پیچیده‌تر شده است. یکی از این ابزارها حملات سایبری است که برخی مواقع می‌تواند تا چند روز اقتصاد یک کشور را دچار توقف کند. البته آن گونه که مقامات آمریکایی عنوان می‌کنند هدف حملات سایبری روسیه بیشتر در عرصه‌های سیاسی و اطلاعات موجود در دفاتر احزاب، به خصوص دموکرات‌ها بوده است. جدا از واقعیت یا دروغ‌پردازی آمریکایی‌ها در مورد شدت حملات سایبری، نقاط مورد هدف و یا حتی انجام آن، باید این مورد را در نظر گرفت که ممکن است لایه‌های محافظتی این کشور در برابر حملات سایبری شکننده عمل کرده‌ باشند و اعمال لیست جدیدی از تحریم‌ها شامل شرکت‌های فناوری اطلاعات روسیه در راستای ایجاد محدودیت در این زمینه باشد.

از نظر خارجی تحریم‌های جدید آمریکا دو معنای متفاوت را القا می‌کنند. نخست بیانگر ادامه سیاست‌های فشار علیه روسیه برای تعیین جلوه‌های رقابت با این کشور از حالت تدافعی به حالت تهاجمی است. با ریاست جمهوری بایدن، ماهیت رقابت با روسیه نسبت به دوره پیش تغییر چندانی نکرد، اما کاخ سفید برای متمایز جلوه دادن سیاست‌ها در برابر مسکو باید تغییرات اعلامی مانند اعمال تحریم‌ها را داشته باشد. معنای دوم در ابعاد خارجی را باید در سخنرانی بایدن بلافاصله پس از اعمال تحریم‌ها جست‌وجو کرد. رئیس جمهور آمریکا در اظهارات خود تلاش می‌کرد دامنه تحریم‌ها را بسیار کم جلوه دهد و به نوعی اذعان داشت در اندازه لیست تحریمی تخفیف قائل شده است. این در واقع تلطیف بخشیدن به اقدامات تهاجمی برای کشاندن روس‌ها به فرمت‌های مذاکره و گفت‌وگو است. در این میان هرچه ابزارهای آمریکا برای چانه‌زنی در گفت‌وگوها بیشتر باشد، امتیازهای کمتری به مسکو خواهد داد. بدین ترتیب معنای دوم در ابعاد خارجی، استفاده همزمان از زبان تحریم و تلطیف برای ایجاد محدودیت نسبت به روسیه در قالب‌های مختلف دیپلماسی است.

دولت آمریکا هر هدفی از اعمال تحریم‌ها داشته باشد، خوانش‌های مختلفی از طرف مقامات مسکو صورت می‌گیرد که نشان از تجربه آن‌ها در خصوص اهداف برآمده از تحریم‌هاست. بنابراین همچنان عنصر عقلانیت در روابط بین روسیه و آمریکا دنبال می‌شود، هرچند مناسبات به دوران بدتر از جنگ سرد برسد. به همین دلیل اقدامات تهاجمی مسکو نیز با محافظه‌کاری دنبال می‌شود تا از اثر محدودیت‌ها تا میزان زیادی کاسته شود. هرچند امکان تهاجم بیشتر از هر دو طرف در صورت کارایی نداشتن چاشنی محافظه‌کاری نیز وجود خواهد داشت.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.