یکی از فیلم‌های خارجی به نمایش درآمده در جشنواره جهانی فیلم فجر، «در کنار دریا» به کارگردانی آکیو فوجی موتو محصول ژاپن و ویتنام بود.

مراحل تبدیل انسان به روبات

قدس آنلاین: داستان فیلم به موضوع کارگران خارجی غیرقانونی می‌پردازد که در ژاپن به کار مشغولند. سه دختر جوان ویتنامی‌بخاطر وضعیت اقتصادی خانواده‌هایشان مجبور به کار در ژاپن شده اند اما به دلیل اینکه اوراق هویتی و مجوزهای قانونی لازم را ندارند، دچار مشکلات شدیدی می‌شوند. آنها پس از فرار از چنگ نخستین صاحبکار خود که آنان را استثمار می‌کرده است، به امید وضعیت بهتر به یک منطقه ساحلی ژاپن می‌گریزند. در ابتدای فیلم وقتی آنها وضعیت خود را برای کسی که کار جدید را برایشان مهیا کرده است، تشریح می‌کنند؛ از ساعات کاری طولانی، غذا و خواب اندک و دستمزد بسیار پایین شکایت می‌کنند. یکی از آنان می‌گوید که ما در آنجا به روبات تبدیل شده بودیم.

تلاش برای گریختن از وضعیت تبدیل آدمی‌به روبات، جنگی است که این سه دختر جوان با روزگار آغاز کرده‌اند. آنها چیز زیادی نمی‌خواهند، مانند همۀ آدم‌های فقیر و تحت ستم نگه داشته، آرزوهای کوچکی دارند. آرزوی اینکه پدر و مادرشان از بار کمرشکن قرض خلاص شوند، برادرو خواهرهایشان درس بخوانند و خودشان ازدواج کنند و مادر فرزندانی شاد و سالم شوند. اما در مسیر زندگی خیلی زود می‌فهمند که ساختارهای زندگی امروز چنان بنا شده است که آدم‌های تحت ستم هرجا که باشند، باید به روبات‌هایی بدل شوند که از هر آرزویی تهی شده‌اند و شادی‌های کوچک زندگی را به دست خود بکشند تا بتوانند زنده بمانند.

فیلم در سرزمینی سرد و در  زمستان کشندۀ یکی از شهرهای ساحلی ژاپن می‌گذرد. سردی و سختی زندگی با نشان دادن صحنه‌هایی طولانی از پیاده روی دختر جوان ویتنامی‌به دنبال بیمارستانی که او را بپذیرند، در مغز مخاطب فرو می‌رود. شاید این سکانس‌های طولاتی فیلم را کشدار و گاه خسته کننده کرده باشد اما در نشان دادن فضای مأیوس کنندۀ زندگی و محیطی که مردم را فرا گرفته است، قدرتمند عمل می‌کند.

فیلم هیچ اشاره یا بیان سیاسی آشکاری ندارد. روایت زندگی سه دختر است ولی به شکلی تکان دهنده، سیاسی است. فیلم ساختارها را هدف گرفته است و نشان می‌دهد در پوستۀ جامعه ای مهربان، خوش چهره و مؤدب مانند جامعه ژاپنی ( و بخوانید همه کشورهایی که در اردوگاه سیاسی غرب تعریف می‌شوند) چه تبعیض، استثمار و ستم پیشگی نهادینه شده ای وجود دارد. در این جامعه و در همۀ جوامع مدرن، انسان نه به دلیل انسان بودن و داشتن حقوق اساسی و کرامت ذاتی بلکه به واسطۀ داشتن شمارۀ ملی و کارت بیمه، مفهوم پیدا می‌کند و اگر کسی از این مواهب برخوردار نبود، باید به شکلی خونسردانه حذف شود. این حذف شدن گاهی با چشم بستن بر روی مرگ آدمها رخ می‌دهد و گاهی نیز با تبدیل کردن آنان به روبات‌هایی که تنها کار می‌کنند تا پولی به دست بیاورند و برای این کار باید قبل از هرچیز، آرزوهای کوچک خود را کشته باشند، از جمله آرزوی زیبای مادر شدن را.

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.