اواخر خرداد بود که دو سینمای قدیمی مشهد به فاصله سه روز از یکدیگر تخریب شدند. سینمای تاریخی آسیا که در سال ۱۳۴۰ در خیابان ارگ آغاز به کار کرده بود و از اوایل دهه ۶۰ تعطیل و در اختیار حوزه هنری کشور قرار گرفته بود، جمعه ۲۸خرداد ماه تخریب شد؛اما سه روز بعد یعنی در ۳۱ خرداد ماه، سینما قدس مشهد هم با قدمتی ۵۱ساله که از اسفند ماه سال گذشته تعطیل و توسط حوزه هنری کشور به بخش خصوصی واگذار شده بود، تخریب شد و کلنگ سکوت و بی‌تفاوتی مقام‌های استانی، هویت‌خاطره‌انگیز سینمادوستان شهر را به تلی از خاک تبدیل کرد.

تخریب تاریخ!

در همین خصوص روزنامه قدس در چهارمین نشست از سلسله‌نشست‌های«اندیشکده مسئله» با حضور کارشناسان به بحث در خصوص تخریب بناهای تاریخی و راه‌های جلوگیری از تخریب بافت تاریخی شهر مشهد پرداخته است.

تصمیم‌گیری جزیره‌ای

رئیس حوزه هنری خراسان‌رضوی در این خصوص گفت: تصمیم‌گیری برای تخریب بنای سینما قدس مشهد در تهران و توسط معاونت اداری مالی و معاونت حقوقی املاک گرفته شد و ما هم از این موضوع  بی‌اطلاع بودیم.

مجید عسگری این تخریب را بدون اطلاع و هماهنگی حوزه هنری و میراث‌فرهنگی استان عنوان کرد و افزود: اتفاقاتی از این دست بیشتر توسط مجموعه‌های دولتی و حاکمیتی رخ می‌دهد و نشان‌دهنده این است که ما در این گونه مباحث مشکلات ساختاری و زیرساختی داریم، درحالی که باید فضایی فراهم شود تا در این گونه موارد نهادهای مردمی و دولتی دور هم جمع شوند و با هم گفت‌وگو کنند.

وی با طرح این موضوع که املاک تاریخی باید متولی داشته باشند و روی آن‌ها برنامه‌ریزی شود، دو پیشنهاد را در این خصوص مطرح کرد و گفت:نخست اینکه باید یک کار مطالعاتی جامعی در مورد  فضاهای قانونی مثل املاک تاریخی و طرح‌های تفصیلی انجام شود و ملک‌هایی که هویت تاریخی دارند مشخص شود و دوم اینکه کاربری املاک تاریخی باید به‌روزآوری و به لحاظ فرهنگی و یا حتی اقتصادی کاربری جدیدی برای آن‌ها تعریف شود و با رویکرد ایجابی برای مدیریت جدید این املاک تاریخی تصمیم‌گیری شود.

وی افزود: باید ببینیم در فضای هویت تاریخی شهر متولی تبدیل املاک به یک کاربری درست و منطقی چه کسی است.

وی با ذکر این نکته که تیپ مخاطبان ما به لحاظ بهره‌برداری از مکان‌های فرهنگی و تاریخی عوض شده است و باید با رویکرد فرهنگی جدیدی به این گونه مسائل نگاه کرد، تأکید کرد: می‌شود با نگاه جدید به بافت تاریخی و کارکردهای جدید در بافت تاریخی به رویداد و اتفاقات جدیدی برسیم و در فضای هنری متفاوت با گذشته کار کنیم. مثلاً می‌توانیم در فضای اطراف حرم مکانی را برای نمایش تئاترهای آیینی‌تاریخی داشته باشیم، کاری که در بسیاری از کشورها انجام می‌شود.

مخروبه‌ای به نام بافت ارزشمند!

مدیر دفتر تسهیل‌گری منطقه ارگ هم در این نشست با اشاره به تخریب یک‌شبه یک مجموعه تاریخی و هویتی در محله ارگ و پاسخگو نبودن هیچ‌کس در این رابطه گفت: از سال ۷۱ یک بلای آسمانی وارد این شهر شد و بافت تاریخی اطراف حرم را از بین برد به گونه‌ای که فقط مخروبه‌ای از آن به جا مانده که نمی‌دانیم با این مخروبه چه کنیم و در حال حاضر هم در حال تخریب هویت تاریخی‌فرهنگی در محله ارگ هستند.

هادی ایوانی تصریح کرد:امروز نزدیک به  ۳۰۰اثر تاریخی،هویتی در شهر مشهد وجود دارد به طوری که ۲۰۰مورد از این آثار در محله ارگ هنوز زنده هستند و دارند نفس‌های آخر خود را می‌کشند.

وی با بیان اینکه ما نتوانستیم شیوه‌های مناسبی برای پاسخگویی به نیازهای مردم در سینماها طراحی کنیم، توضیح داد: ما می‌خواهیم به احیای محله ارگ بپردازیم و دوباره آن را پاتوق فرهنگی کنیم. باید خاطره‌ها و نوستالژی‌های مشهد شکل گیرند، نباید خاطره‌ها از بین بروند، باید یک سینمای جدید در این محله بنا شود و این حداقل توقع ماست.

تخریب‌ها مسئول ندارند!

مسعود نبی‌دوست، فعال اجتماعی، در بحث تخریب سینما آسیا و قدس گفت: یک پرسش این است که آیا نهادی که در تخریب ۳۶۰هکتار بافت تاریخی اقدام قابل‌توجهی نکرده، مجرم نیست؟ به گمان من، جریانی در حال اتفاق افتادن است تا مشهد را از خاطره‌ها خالی کند به طوری که اکنون مشهد به شهر دوست‌نداشتنی تبدیل شده است.

وی با بیان اینکه مسئولان در تخریب بناهای تاریخی مسئولیتی به عهده نمی‌گیرند، عنوان کرد: در مورد سینما قدس هم تخریب پشت درهای بسته صورت گرفت و شما نمی‌توانید عواملش را پیدا کنید. میراث‌فرهنگی هم که مسئولیتی قبول نمی‌کند؛ البته توقعی هم نیست، این اداره کل پیش از این هم در خصوص تخریب متر به متر نمای بالاخیابان و پایین‌خیابان کاری نکرده است. آن را که نمی‌توان به مخفیانه بودن ربط  داد.

وی با اشاره به اینکه ارگ آخرین سنگر هویت تاریخی شهر مشهد است، عنوان کرد: مافیایی در شهر با ادعای نوسازی در حال تخریب بافت هویتی و تاریخی مشهد بوده و میراث‌فرهنگی هم در این ماجرا سکوت کرده است.

بلندمرتبه‌سازی در چهارطبقه

مدیرعامل سازمان مردم‌نهاد بنیاد چهارطبقه هم با بیان اینکه طرح جدید پس از تخریب سینما قدس در محله ارگ باید کاربری فرهنگی داشته باشد،عنوان کرد: چیزی که در محله ارگ در حال شکل گیری است بسیار وحشتناک است و دیگر چهارطبقه نیست بلکه بلندمرتبه‌سازی در حال تکثیر بوده  و استخوان‌بندی محله ارگ در حال از بین رفتن است.

سروش باغبان با بیان اینکه چرا باید در طرح تفصیلی بافت تاریخی به این راحتی کنار گذاشته شود،عنوان کرد: ما از نهادهای فرهنگی انتظار داریم ریشه‌ای به این قضیه نگاه کنند و به این نکته پاسخ دهند که آن‌ها در رونق‌بخشی به محلات و تقویت اقتصادی در این محله‌ها چه نقشی دارند. 

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.