گزارش‌های مرکز آمار نشان می‌دهد در بهار ۱۴۰۰ تورم سالانه تولیدکننده بخش صنعت به مرز ۸۰درصد رسیده و همچنین تورم نقطه‌به‌نقطه به عدد قابل‌توجه ۹۵درصدی رسیده است، رقمی که حداقل از ابتدای دهه ۹۰ تاکنون بی‌سابقه است.
وضعیت قرمز قیمت در کارخانه
تورم تولید از این‌جهت اهمیت دارد که می‌توان به واسطه آن، قدرت خرید مردم را در آینده پیش‌بینی کرد؛ چرا که وقتی سطح قیمت کالاهای تولیدشده در کارخانه‌ها نسبت به سال قبل دو برابر شده است باید منتظر بود این افزایش قیمت‌ها با یک وقفه زمانی، سیگنال گرانی را به بازار مخابره کند.
پیش از اعلام نرخ تورم تولیدکننده و روشن شدن چراغ‌قرمزقیمت در کارخانه‌ها، آمارهای ارائه‌شده مبنی بر رشد نقدینگی و پایه پولی، گرانی در سال جاری را هشدار داده بودند. کارشناسان سیاست‌های نادرست در حوزه‌های پولی، تجاری و ارزی را سبب ایجاد چنین شرایطی می‌دانند.
رابطه تورم تولید با قدرت خرید مردم
آن‌طور که مسعود دانشمند، اقتصاددان به خبرنگار ما می‌گوید شاخص بهای تولیدکننده در فصل بهار حاکی از افزایش انتظارات تورمی و صعودی بودن روند تورمی فعلی است.
ظاهراً تأمین مالی بودجه از منابع بانک‌مرکزی و شوک‌های ارزی ماه‌های گذشته، هنوز در بخش تولید در حال تخلیه است و قیمت‌های اولیه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در این شرایط سیاست‌های نادرست تجاری نیز سبب افزایش هزینه‌ها در زنجیره تولید شده است. براساس آنچه دبیرکل خانه اقتصاد ایران می‌گوید: با افزایش تورم تولیدکننده در بخش صنعت، گرانی از طریق بالا رفتن قیمت کالا و محصول نهایی به مصرف‌کننده انتقال می‌یابد و در نهایت موجب کاهش قدرت خرید در جامعه می‌شود.
سوئیچ ارز نهاده‌های صنعت از ۴هزار و ۲۰۰ تومانی به نیمایی
این فعال اقتصادی با اشاره به اینکه سوئیچ ارز مواد اولیه و نهاده‌های صنعت از ۴هزارو۲۰۰تومانی به نیمایی از عوامل تأثیرگذار در افزایش هزینه‌های تولید به شمار می‌رود، به افزایش قیمت تجهیزات، ماشین‌آلات و نیروی کار در کشور اشاره کرده و می‌افزاید: افزایش قابل‌توجه دستمزدها و تأمین انرژی که همه در یک سال گذشته اتفاق افتاده را می‌توان از شاخص‌هایی دانست که در تدارک تورم ۸۰درصدی برای صنعت کشور دخیل بوده‌اند.
این اقتصاددان یادآور می‌شود: در حال حاضر با افزایش هزینه‌ها، قیمت تولیدات صنعتی همین‌قدر است و بازار ناچار است چنین نرخ‌هایی را هضم کند ولی این تورم پیش‌ازاین افزایش نخواهد داشت و حتی اگر نرخ ارز به همین شکل صعودی شود، تورم نقطه‌به‌نقطه تولید در اسفندماه امسال نسبت به سال گذشته چیزی در حدود ۲۰ تا ۲۵درصد بیشتر نخواهد شد.
ضرورت حرکت ارز حاصل از صادرات در چرخه اقتصاد داخلی
دبیرکل خانه اقتصاد ایران با تأکید بر اینکه اگر بتوانیم ارز حاصل از صادرات را در چرخه اقتصاد داخلی حرکت داده و نیازهای داخلی را برطرف کنیم، به تعادل می‌رسیم، می‌افزاید: کالاها با توجه به میزان وابستگی مواد اولیه و واسطه به کاررفته در آن‌ها به ارز گران می‌شوند، بدین‌ترتیب مصرف‌کنندگان قدرت خرید خود را از دست می‌دهند و سپس دولت تلاش می‌کند قدرت خرید مردم را با بالا بردن میانگین حقوق و دستمزد افزایش دهد. با افزایش حقوق‌ها دوباره گرانی سراغ بازار می‌آید و این چرخه هیچ‌گاه به پایان نخواهد نرسید؛ بنابراین دولت باید در یک نقطه با کنترل نرخ ارز الاکلنگ قیمتی را متوقف کند.
دانشمند، راهکار بازگشت ثبات به قیمت‌ها را تغییر سیاست‌گذاری‌ها می‌داند و می‌افزاید: تعلل در تغییر سیاست‌گذاری‌ها می‌تواند شرایط بی‌ثباتی قیمت‌ها را تشدید کند. در شرایط کنونی سیاست‌گذاران باید به دنبال بهبود روابط اقتصادی کشور با دنیا بوده و زمینه صادرات با کشورهای دیگر را فراهم کنند و با افزایش مبادلات و بازگشت دلار صادراتی به کشور، قیمت ارز در اقتصاد تثبیت خواهد شد.
در سال‌های اخیر محدودیت‌های مختلفی که دولت به منظور کنترل عرضه و تقاضا و تنظیم بازار با سرکوب قیمت کالاها در پیش‌گرفته سبب شده تا پیمودن مسیر تولید برای تولیدکنندگان سخت شود. اگر به این موارد اختلافات گمرک و بانک‌مرکزی که موجب می‌شود ترخیص مواد اولیه تولید با تأخیر انجام شود را بیفزاییم می‌بینیم سیاست‌های دولتی، تولید را از صرفه اقتصادی انداخته است. باید گفت با توجه به اینکه تاکنون دخالت‌های دستوری برای کمک به بازار نتایج معکوس برای مردم داشته، بهتر است سیاست‌گذاران اقداماتی همچون کنترل قیمت‌ها و ایجاد موانع بر سر کسب‌وکارها را متوقف کنند تا در شرایط کرونایی و محدودیت‌های ارزی و تحریمی شرایط تولید بیش از این دشوار نشود.
با تورم تولید باید هوشمندانه برخورد کرد
دکتر رضا غلامی، اقتصاددان و تحلیلگر مسائل اقتصادی نیز در گفت‌وگو با «نود اقتصادی» در خصوص افزایش تورم تولیدکننده در بهار امسال گفت: افزایش تورم تولیدکننده ناشی از افزایش قیمت ارز مواد اولیه تولید و کالاهای واسطه‌ای است و هزینه‌هایی مثل دستمزد هم روی این مسئله تأثیر دارد. وی افزود: تورم تولیدکننده حتماً روی تورم مصرف‌کننده تأثیر دارد و یک شاخص پیش‌نگرانه برای محاسبه نرخ تورم ماه‌های آینده است. اگر دولت جلو افزایش نرخ تورم در ماه‌های آینده را بگیرد و اجازه افزایش قیمت ندهد، تولیدکنندگان تولیداتشان را کاهش می‌دهند و یا با تعدیل نیرو بیکاری را افزایش می‌دهند؛ بنابراین باید با موضوع افزایش تورم تولیدکننده، هوشمندانه برخورد کرد.
نظر شما