مذاکرات هسته ای ایران روزهای حساسی را پشت سر می گذارد و تیم مذاکره کننده ایرانی در این مدت همواره با صداقت با طرف غربی برخورد نموده و پای میز مذاکره نشسته است از آن سو آمریکا در موضع گیریهای گاه و بیگاه خود حمله نظامی و گزینه های روی میز خود را در حین مذاکرات مطرح می کند .مقام معظم رهبری که همواره به مذاکره با آمریکا خوش بین نبودند در دیدار16اردیبهشت ماه با معلمان و فرهنگیان به مناسبت هفته معلم این مسئله را مد توجه قرار دادند که موافق مذاکره زیر شبح تهدید نیستیم از این رو درگفتگویی با دکتر محمد علی فتح اللهی بیانات معظم له را مورد توجه قرار دادیم.
-مقام معظم رهبری در دیدار با معلمان و فرهنگیان کشور تهدیدهای نظامی آمریکا را مورد توجه قرار دادند به نظر شما تداوم تهدیدهای نظامی از سوی مسئولان آمریکایی نشاندهنده چه مسائلی است؟
-به هر حال مسلم است که بیانات مقام معظم رهبری در روز گذشته برای پیشبرد توافقی که توام با عزت و اقتدار ایران اسلامی باشد بسیار تعیین کننده بوده . مسائل هسته ای وتجاوز به یمن و نیاز مردم این کشور به مایحتاج ضروری و تداوم دخالت های امریکا و عربستان در این کشور از مهمترین مسائلی بود که معظم له بدان اشاره نمودند .مسئله هسته ای که یکی از مهمترین مسائل سیاسی و دیپلماتیک کشور در ماه های اخیر بوده و مسیر و دوران حساسی را طی می کند از نکات قابل توجهی بود که در بیانات رهبر معظم انقلاب مورد بررسی قرار گرفته بود.مسلما تهدید نظامی از سوی مسئولان آمریکایی در حین برقراری مذاکرات فی مابین نشان دهنده این مسئله است که هدف طرف غربی برگزاری مذاکره ای خالی از ابهام وبه صورت معمولی نیست بلکه آمریکا ییها به این دلیل پای میز مذاکره نشسته اند که از طریق این مذاکره به اهداف خاصی که مد نظرشان بوده دست بیابند بنابراین به طور حتم می توان نتیجه گرفت که توافق در مذاکره مد نظرطرف غربی نیست ، بلکه اهدافی غیراز مسائل مطرح شده در مذاکره مد نظر آنها است .لذا توسل به تهدید نظامی ایران بیانگر این واقعیت است که آمریکاییها تا تیر ماه که مهلت مقرر توافق است نمی توانند رفتار صادقانه ای را د رپیش بگیرند و ما می بایست شاهد رفتارهای دیگری از آنها باشیم که یقینا مسیر مذاکره را تحت تاثیر قرارمی دهد .آنچه مسلم است اگر مسئولان آمریکایی ایران را به حمله نظامی تهدید کنندمسلما واکنش مناسبی هم از سوی مسئولان نظامی جمهوری اسلامی ایران دریافت می کنند اما تداوم تهدیدها اصل مذاکره را زیر سئوال می برد و نشان می دهد آمریکا خواهان یک مذاکره طبیعی نیست .
-مقام معظم رهبری د رماههای اخیر در اکثر دیدارها و سخنرانی هایی که داشته اند بر خطوط قرمز و شفاف بودن مسائ مذاکرات تاکید نموده اند به نظر شما تاکید موکد مباحث مطرح شده به دستگاه دیپلماسی کشور و مسئولان چه پیامی می دهد؟
رهبری در عین حالی که تهدیدهای دشمن را همزمان با انجام مذاکرات مد نظر قرار دادند مجددا خط قرمزهای تعیین شده را مورد توجه قرار داده و در این باره تصریح کردند که از این خط قرمزها عبور نشود و درآن دقت شود یرا هر چه قدر خطوط قرمز مد نظر رهبری رعایت شود مسلما منافع ملی ایران را تامین می نماید .با توجه به اینکه از خط قرمزها تفسیرهای مختلفی شده است و ممکن است احیانا به یک معنا از خط قرمزها عدول شود در حالی که ظاهر امر حفظ شده باشد ،لذا رهبری تاکید مجددا بر این مسئله تاکید می کنند که مبادا مذاکره با تعابیر خاصی انجام شود که به خط قرمزها توجهی نشود و به یک معنا از آن عدول شود .همچنین به این مسئله متذکر می شوند که نباید مذاکرات در سکوت برگزار شود. مقام معظم رهبری وقتی مسائل یاد شده را در هر جلسه و دیداری مطرح می کنند گویای این واقعیت است که از نظر ایشان این مسائل بسیار مهم و حیاتی است و باید مجامع داخلی به طور جدی آن را پیگیری نموده و ریز بحث ها را به اطلاع عموم مردم ومسئولان برسانند که مبادا در حالت محرمانه ای قضایایی اتفاق بیفتد و در سکوتی خارج از کنترل مراکز رسمی نتبیجه غلطی عاید شود .بنابراین تاکید مکرر ایشان نشان می دهد وظیفه همه اقشار است که با جدیت مباحث یاد شده را پیگیری و تحت نظر داشته باشند.
-به نظر شما با توجه به بیانات رهبری و تهدیداتی که گاه و بیگاه از سوی دولتمردان امریکا علیه ایران صورت می گیرد می توانیم همچنان به این مسئله قائل باشیم که هنوز بازی برد-برد را ادامه می دهیم؟
-به هر حال ،بردی که توام با حفظ عزت و اقتدار جمهوری اسلامی ایران باشد به جدیت مذاکره کنندگان ایرانی بستگی دارد که با رعایت اصول و پافشاری بر خط قرمزها بر سر میزمذاکرات حاضر شوندچرا که واضخ و مبرهن است توجه به مسائلی که رهبری بارها برآن تاکید داشته اند می تواند عامل تعیین کننده برد ایران باشد . اگر تیم مذاکره کننده با صلابت و دقت مصالح کشور را د رمذاکرات مد نظر داشته باشد ضرر جدی بر کشور وارد نمی شود و می توانیم به این نتیجه برسیم که توافق قابل قبولی را داشته باشیم البته علاوه بر اینکه می بایست در برابر تهدی نظامی ما هم آنها را همانگونه تهدید کنیم لازم است یکی از شروط ادامه مذاکرات از سوی تیم ایرانی منبعد با امریکا این باشد که اگر به تهدیدها ادامه بدهند ایران در مسیر مذاکره تغییراتی خواهد داد.
-ایران در حال مذاکره دوسویه ای با 5+1 است آیا عدم تعهد امریکا و کشورهای غربی به تعهداتشان ناقض هرگونه معاهده ای نیست با توجه به اینکه استراتژی آمریکا به کاربردن زور و تهدید است آیا تهدید و زور مسئله ای غیر قانونی و باطل کننده توافق به شمار نمی رود؟
-به هر حال تیم مذاکره کننده ایرانی باید این مسئله را به صراحت به تیم آمریکایی اعلام کند چون این تهدیدات از طرف مقامات رسمی امریکا با صراحت انجام می شود و در یک روزنامه امریکایی یا توسط چند تحلیلگر بیان نشده است لازم است تیم مذاکره کننده ایرانی مسئله تهدیدها را به وطر واضح در ادامه مذاکرات روشن کند که اگر تهدید ادامه داشته باشد مسلما جمهوری اسلامی ایران نی در مسیر مذاکره تجدید نظر کرده و توافقات و همراهی هایی که در طی ماههای اخیر داشته است مسلما به نتیجه قابل قبولی نمی رسد بنابراین در این مرحله نیز اتخاذ تدابیر لازم از سوی وزارت خارجه بسیار مهم است .
-با توجه به اینکه مقام معظم رهبری بارها بر این مساله تاکید کرده اند که بنده به این مذاکرات و آمریکا خوش بین نیستم آیا تهدیدهای صورت گرفته می تواند بیانگرعدم پایبندی طرف غربی به مذاکرات قطعی پیش رو باشد؟
قطعا همین طور است .اما مهمترین مسئله موضع گیری ایران در قبال تهدیدها و مسائلی است که امریکا از آن بهره برداری می کند در اولین گام می بایست مسئولان وزارت خارجه اخطارهایی را به سران آمریکایی بدهد و در مرحله بعد اقدامات متناسبی با آن صوت بگیرد . یعنی جمهوری اسلامی ایران نباید موضع منفعلانه ای داشته باشد و در برابر هرگونه تهدید ،عکس العملی از خود نشان ندهد و همچنان با صداقت پای میز مذاکره حاضر شود یکی از دلایل رفتار وقیحانه آمریکا رفتار ایران در مذاکرات است به طوری که علی رغم همه تهدیدها و تحقیرها موضع خاصی در ماههای گذشته از خود نشان ندادند بنابراین آمریکا رفتار صادقانه ایران را نوعی ضعف جمهوری اسلامی قلمداد می کند .بنابراین لامز است مسئولان دستگاه دیپلماسی کشور با اتخاذ تدابیر مناسبی وظیفه ملی خود را در این جهت ایفا نموده و از موضع گیری های مناسب غفلت نکنند.
-یکی از بیانات رهبری در دیدار با معلمان اشاره به این موضوع بود که امریکا اگر نیازش به مابیشتر نباشد کمتراز ما نیست با توجه به اینکه می دانیم دولت آمریکا به این توافق اهمیت می دهد راهبرد ایران با توجه به چنین آگاهی چیست؟
-مسلما دولت آمریکا نیازمند توافق با ایران است اما در عین حالی که نیازمند توافق هستند تمایلی برای اعطای هیچ امتیازی به ایران ندارند و درصدد رسیدن به دستاوردهای مد نظرشان هستند . طبیعت سیستم امریکا همیشه بر این منوال بوده است اما ما در برابر این زیاده خواهی و زور گویی ها می بایست در مقابل نشان دهیم که مذاکره با جمهوری اسلامی مذاکره با یک کشور دست نشانده امریکا نیست بلکه مذاکره با یک کشور برابر است و این مذاکره وقتی جدی خواهد شد که حالت برابری دو طرفه آن حفظ شود و در نتیجه اگر امریکاییها نیازمند هستند که قطعا نیازشان به ما کمتر از نیاز به مذاکره نیست لازم است رفتارهایی در شان مذاکره را درپیش بگیرند . تهدیدها نشان می دهد آنها رفتار درستی ندارند و از این فرصت به دست آمده درست استفاده نمی کنند و اگر بخواهند به این رفتار ادامه دهند مسلما بعید به نظر می رسد تا دهم تیر ماه مسیر مذاکرات به روال عادی خود طی شود و قطعا لازم است مسئولان وزارت خارجه مواضعی همانند مواضع رهبری داشته باشند و دقیقا در مسیری که ایشان از لحاظ سیاسی و دیپلماتیک تعیین کرده اند گام بردارند و همانند رهبری و موضع گیری که مقام معظم رهبری دارند انجام وظیفه نمایند .
-یکی از مباحثی که مقام معظم رهبری در بیانات 16 اردیبهشت ماه مطرح فرمودند اداره کشور در حال تحریم ها بود به نظر می رسد برخی از مسئولان تحریم ها را عامل مهمی د رعدم پیشرفت و ناتوانی اداره کشور می دانند به نظر شما هدف مقام معظم رهبری از طرح این مسئله چیست آیا می خواهند به برخی هشدار دهند که بدون اتکا به کدخدای جهان هم می توان با اقتدار مسائل داخلی را اداره نمود
-در حال حاضر تقریبا مواضع اکثر مسئولان از شخص رئیس جمهور و مابقی مسئولان اقتصادی این است که مسائل کشور را در حین تحریم ها می توان اداره کرد و مسلما مشکلات کشوری با وجود تحریم ها هم قابل حل شدن است . در اوایل انتخابات ریاست جمهوری یازدهم این تفکر وجود داشت و برخی این مسئله را مورد توجه قرار داده بودند که اگر تحریم برداشته نشود مشکلات حل نمی شود اما در حال حاضر همه مسئولان به این نتیجه رسیده اند که مشکلات کشور را با وجود تحریمها هم می توان حل کرد اما از بین بردن تحریم ها بهتر و موثرتر است لذا فکر میکنم از این نظر در کشوروفاق عمومی وجود دارد که ما نیازمند از بین رفتن تحریم به هر قیمتی نیستیم بلکه حفظ عزت، هیبت و موقعیت جمهوری اسلامی از لغو تحریم ها هم مهم تر است بنابراین وفاقی که در دو سال اخیر شکل گرفته ارزشمند است اما مهم تری مسئله این است که در مدیریت کشور ،مذاکرات و موضع گیریهایی که در مذاکرات صورت می گیرد این مفهوم به صراحت نشان داده شود.در حال حاضر مسئولان به خصوص نمایندگان مجلس شورای اسلامی که جایگاه والایی در مسائل سیاسی دارند لازم است نقش تاریخی خود را نسبت به مذاکرات ایفا نمایند و موضع گیری لازم را در این خصوص داشته باشند . خصوصا رئیس مجلس شورای اسلامی باید مجلس را در مسیرمواضع مقام معظم رهبری هدایت کنند .بنابراین لازم است مدیریت صحنه مذاکرات توسط مجلس شورای اسلامی صورت بگیرد همانطور که در امریکا کنگره امریکا بر مذاکرات نظارت کامل دارد مجلس شورای اسلامی هم باید جایگاه واقعی خود را در این مسیر مذاکرات ایفا کند چرا که این مسئله در تاریخ ماندگا رمی شود که نمایندگان مجلس چگونه با این توافق برخورد کردند.به نظر می رسد که زمان لازم برای موضع گیری مجلس شورای اسلامی رسیده است.
