رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران گفت: در گذشته گزارش ولادت 3 تا 4 نوزاد معتاد در هر ماه به دست ما می‌رسید ولی متأسفانه آمار ولادت نوزادان کارتن‌خواب به‌شدت افزایش یافته و به‌طور میانگین 2 تولد در هرروز گزارش میشود.
فاطمه دانشور با اشاره به آسیب‌های اجتماعی زنان کارتن‌خواب و معتاد شهر تهران و افزایش آمار تولد نوزادان معتاد از زنان کارتن‌خواب و معتاد پایتخت اظهار کرد: متأسفانه در حال حاضر آمار دقیقی از ولادت نوزدان معتاد در تهران وجود ندارد و تنها آمار موجود، آمار مراجعات زایمان زنان کارتن‌خواب به بیمارستان‌ها است.
رئیس کمیته اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران، با بیان اینکه متأسفانه در حال حاضر آمار ولادت نوزادان معتاد پایتخت به‌نسبت گذشته افزایش داشته است، گفت: طبق مصاحبه‌هایی که با برخی از مسئولان تعدادی از بیمارستان‌های تهران از جمله بیمارستان «مهدیه» داشتیم، متأسفانه آمار ولادت نوزادان معتاد افزایش چشمگیری داشته است.
دراین حال سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری با تاکید بر اینکه متاسفانه ستاد، اطلاع دقیقی از ولادت نوزادان از زنان معتاد ندارد، ولادت نوزادان معتاد در کشور را نگران کننده توصیف کرد.
پرویز افشار در واکنش به خبر این خبرگزاری مبنی بر ولادت روزانه دو معتاد در شهر تهران، اظهار کرد: متولی موالید کشور و کنترل سلامت زنان وزارت بهداشت است و متاسفانه ما اطلاع دقیقی از آمار به دنیا آمدن نوزاد متولد شده از زنان معتاد در کشور نداریم.
وی با بیان اینکه سیاست ستاد مبارزه با مواد مخدر، غربالگری زنان معتاد نیست، گفت: نوزادانی که از مادران معتاد به اپیوئیدها (مخدرهای سنتی) متولد می‌شوند، مبتلا به سندروم محرومیت نوزادی هستند که این سندروم باعث بدحالی شدید این نوزادان شده، تا اندازه‌ای که برای نگهداری آنها باید این نوزادان را در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان بستری کرد.
معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر با تاکید بر پیچیدگی‌های درمان اعتیاد این نوزادان افزود: وجود این سندروم محرومیت در نوزادان زنان معتاد، بسیار زجر آور است و در مرحله نگهداری از آنها باید پیش از هرچیز، میزان دُز انتقالی از جفت در رحم مادر به این نوزاد تعیین شده و با در نظر گرفتن مصرف مادران ، دُز مورد نیاز مرفین یا اپیوم این نوزادان تعیین شود و از طریق سرم به آنها منتقل شود.
افشار با نگران کننده خواندن ولادت نوزادان معتاد، گفت: این مساله در صورت صحت آمار ارائه شده، قطعاً نگران کننده است و موضوع ولادت نوزادان از زنان معتاد، مساله‌ای است که در کمیته درمان مورد بحث قرار خواهد گرفت.
وی با اشاره به آمار ارائه شده یکی از مسئولین وزارت بهداشت در خصوص تولد سالانه 70 هزار نوزاد از زنان معتاد، به سهم 10 درصدی زنان از جمعیت معتادان کشور اشاره کرد و گفت: گرچه این زنان غالباً در سن باروری و زاد و ولد قرار دارند ولی محاسبات ما با آمار ارائه شده ولادت سالانه 70 هزار نوزاد در کشور، اختلاف دارد.
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری تاکید کرد: البته اصل ولادت نوزاد معتاد از زنان معتاد، موضوعی قطعی است ولی به نظر می‌رسد آمار مرتبط با این موضوع، نیازمند بررسی‌های جدی است.
***تولد سالانه ۷۰ هزار نوزاد معتاد
دراین خصوص همچنین رئیس اداره پیشگیری و درمان سوء مصرف مواد مخدر وزارت بهداشت با اشاره به تولد سالانه ۷۰ هزار نوزاد از مادران معتاد، گفت: این نوزادان باید برای ترک و رفع علائم اعتیاد در بیمارستان بستری شوند.
علیرضا نوروزی گفت: بهتر است از واژه نوزاد معتاد در این مورد استفاده نکنیم.
وی با بیان اینکه اطلاعات موجود در این زمینه جامع نیست و کل تولد‌های کشور بررسی نمی‌شوند، گفت: در یک دوره 4 ساله از 100 هزار مادر باردار پرسیده شد که آیا مواد مخدر مصرف می‌کنند یا خیر که در خوداظهاری، 0.5 درصد آنها به مصرف مواد مخدر اعتراف کردند.
رئیس اداره پیشگیری و درمان سوء مصرف مواد مخدر وزارت بهداشت ادامه داد: با توجه به این آمار و تولد سالانه یک میلیون و 400 هزار نوزاد در سال، می‌توانیم بگوییم سالانه 70 هزار کودک از مادرانی متولد می‌شوند که اعتیاد به مواد مخدر دارند.
وی اطلاق لفظ معتاد به نوزاد را از نظر علمی صحیح ندانست و گفت: آزمایشات نشان می‌دهد که اثرات مواد مخدر در بدن نوزاد نیز وجود دارد.
نوروزی این نوزادان را مبتلا به «سندروم ترک نوزادی» دانست و افزود: تمام علائمی که عموم مردم به آن خماری می‌گویند را در نوزاد می‌بینیم.
وی خاطرنشان کرد: این علائم مانند گریه کردن، بی‌قراری، آبریزش بینی، شیر نخوردن، وزن نگرفتن، تب و اسهال است.
رئیس اداره پیشگیری و درمان سوء مصرف مواد مخدر وزارت بهداشت درمورد نحوه درمان این نوزادان، گفت: نوزادانی با چنین علائمی باید در بیمارستان و بخش NICU بستری شوند و به‌وسیله محلول مورفین در یک دوره درمانی 10 تا 14 روزه درمان شوند.
وی در پاسخ به این سؤال که زنان معتاد چگونه باید باردار شوند که نوزادشان دچار مشکلات سندروم ترک نوزادی نشوند، گفت: معتادان علاوه بر اعتیاد مشکل کم‌خونی و بیماری‌های عفونی نیز هستند و بهتر است مادران ابتدا ترک کرده و تحت مراقبت‌های پیش از بارداری اقدام به فرزندآوری کنند.
نوروزی درمورد کسانی که در طول دوران بارداری مواد مصرف نمی‌کنند، گفت: طبیعتاً ریسک بارداری در این افراد از مادرانی که اعتیاد دارند، کم‌تر است، اما با این حال ریسک بارداری آنها از مادران سالم بیشتر است.
وی احتمال مرگ و تولد نوزادان از مادران معتاد به‌صورت ناقص‌الخلقه را بالا دانست و گفت: البته تأثیر مورفین در ناقص‌الخلقه بودن نوزاد کم‌تر از تأثیر آمفتامین است و الکل هم نقش زیادی دارد.
رئیس اداره پیشگیری و درمان سوء مصرف مواد مخدر وزارت بهداشت درمورد مصرف الکل گفت: برای ناقص شدن نوزاد صرفاً مادر نباید دائم‌الخمر باشد و مصرف دوره‌ای الکل نیز تأثیر منفی زیادی در پی دارد.
وی همچنین تأکید کرد: خوشبختانه نوزادان راحت‌تر از بزرگسالان ترک می‌کنند.
***احتمال مرگ نوزدان معتاد
درهمین حال معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان کرد: اعتیاد مادر موحب ایجاد ناهنجاری در جنین نمیشود، ولی به سبب اینکه جنین در معرض مواد مخدرقرار می گیرد، به صورت معتاد به دنیا می‌آید و اگر مواد به نوزاد نرسدعلایم ترک به وی دست داده و دچار تشنج میشود این عارضه در بعضی موارد نیزمنجر به مرگ نوزاد میشود.
دکتر سعیدی با بیان اینکه جمعیت معتاد در زنان رو به افزایش است، گفت: اعتیاد به روانگردان‌ها و مواد محرک بیشتر نگران کننده است.گفت: اعتیاد به دو دسته تقسیم میشود، اعتیادی که از قدیم هم رواج داشته مانند مصرف تریاک و اعتیاد با مدل تازه صنعتی که عمدتا با مواد روانگردان و مواد صنعتی اتفاق می‌افتد. زندگی‌های صنعتی مدل‌های اعتیاد صنعتی را در پی داشته و تابعی از زندگی شهرنشینی و پیشرفت علم و تولیدات صنعتی است.
وی با بیان اینکه سرعت شیوع اعتیاد در زنان بیشتر شده و به ازای هر ۸ مرد معتاد یک زن معتاد وجود دارد، گفت: افزایش اعتیاد در زنان به سبب افزایش سطح تحصیلات و افزایش روابط اجتماعی بروز کرده است. البته سطح تحصیلات به خودی خود در پدیده اعتیاد تاثیرگذار نیست بلکه اولین تجربه اعتیاد در بین دوستان انجام می گردد، آنها اغلب در خوابگاه‌ها به سبب شرایط دوری از خانه وخانواده و در بین دوستان از هم تاثیر می گیرند.
سعیدی در خصوص داروهای لاغری که در عطاری‌ها و مراکز غیرمجاز عرضه می گردد،گفت: بعضی سالن‌های زیبایی و باشگاه‌های ورزشی با تبلیغ اینکه این مواد برای لاغری و شفافیت پوست موثرند محلی برای عرضه و تبلیغات مواد محرک است، اما باید گفت ممکن است که مواد محرک لاغری به همراه داشته باشد ولی داروی لاغری نبوده و فرد را بیمارگونه لاغر میکند، همچنین سبب رنگ پریدگی شده و فرد براین گمان است که صورتش شفاف و روشن شده است.
وی افزود: بسیاری از داروهای تحت عنوان داروی لاغری، چاق کننده و شفاف کننده صورت حاوی ترکیبات مواد مخدر می باشند. معجون بیرجندی نمونه‌ای از آن است که در عطاری‌ها به فروش می‌رسد و حاوی عصاره حشیش است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰هزار زن معتاد در کشور وجود دارد، گفت: زنان هسته مرکزی خانواده می باشند واین اعتیاد در خانواده نیز تاثیرگذار است، بعضی از این زنان در سن باروریبوده و این اعتیاد بر روی جنین تاثیرگذار است.
وی خاطرنشان کرد: معمولا اعتیاد مادر موحب ایجاد ناهنجاری در جنین نمیشود،ولی به سبب اینکه جنین در معرض مواد مخدر قرار می گیرد، به صورت معتاد به دنیا می‌آید و اگر مواد به نوزاد نرسد علایم ترک به وی دست داده و دچارتشنج میشود، این عارضه در بعضی موارد نیز منجر به مرگ نوزاد میشود.
همچنین قائم مقام دبیرکل ستادمبارزه با مواد مخدر گفت: نوزادانی که از ماداران معتاد به دنیا می آیند در بخش ویژه ای در بیمارستان امام خمینی(ره) درمان می شوند.
طاها طاهری اظهار داشت: برای نوزادانی که از مادران معتاد و مصرف کننده مواد مخدر متولد می شوند بخش ویژه ای در بیمارستان امام خمینی(ره) در نظر گرفته شده است تا این کودکان تحت درمان قرار گیرند. مادران معتادی که قصد به دنیا آوردن فرزندشان را دارند می توانند به این مرکز مراجعه کرده تا نوزاد تحت درمان قرار گیرد. البته سایر کودکان معتاد که در سطح شهر وجود دارند به هنگام پاکسازی پاتوق ها و دستگیری والدین معتادشان، این کودکان برای درمان به مراکز بهزیستی منتقل می شوند.
وی با اشاره به اینکه براساس پژوهشهای میدان تریاک، شیشه، هروئین و کراک چهار ماده مخدر پرمصرف در ایران هستند، افزود: البته ورود و کشفیات هروئین افزایش یافته است. این موضوع می تواند نشان دهنده تغییر گرایش مصرف مواد مخدر باشد اما به گونه ای نیست که بگوییم در یک بررسی علمی مشخص شده است الگوی مصرف مواد مخدر تغییر کرده است.
قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر تاکید کرد: البته علائمی را می بینیم که امکان دارد هروئین جایگزین شیشه شود اما این موضوع تاکنون مستدل نیست و نمی توان به جرات گفت که گرایش مصرف در حال تغییر است.
***قربانیان بیگناه اعتیاد
اگر به این نوزادان توجه نشود و روند اعتیاد کودک ادامه پیدا کند، این امر می تواند در دوران نوجوانی فرد را دچار اختلالات رفتاری کند. فراموش نکنید که این کودکان، قربانیان کوچک اعتیاد هستند که ناخواسته اسیر این افیون خانمانسوز شده‌اند و عارضه ای که پیامدهای آن تا پایان عمر با آنان همراه خواهد بود و کیفیت و کمیت زندگی‌شان را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد.
متاسفانه بسیاری از مادران معتاد متعلق به دهک های پایین جامعه هستند که از نظر فرهنگی و اقتصادی اراده‌ای برای ترک‌دادن آنان وجود ندارد. نکته دیگری باید به آن اشاره کرد این است که اعتیاد در کودکان موجب سوء‌استفاده از آنان در خانواده و بیرون از خانواده میشود که به طور قطع آسیب‌های اجتماعی بسیاری را برای فرد، خانواده و جامعه به همراه دارد.
بی توجهی مسئولان به پدیده ای به نام اعتیاد به ویژه در زنان و کودکان می‌تواند عوارض جبران ناپذیری را برای جامعه به همراه داشته باشد. شاید به همین دلیل است که نهاد های دولتی و غیر دولتی زیادی در این حوزه فعال هستند.
براین اساس به نظر می‌رسد درست در شرایطی که بسیاری از نهادهای دولتی و مردمی به فکر گرفتارشدگان بزرگسال در دام اعتیاد هستند، پدیده پنهان اعتیاد نوزادان آرام در زیر پوست شهر جان می‌گیرد و شاید اگر امروز فکری برای آن نشود در مدت زمانی کوتاه شاهدکودکانی خواهیم بود که به جای بازی هفت سنگ و کودکی کردن در خیابان‌های شهر به دنبال مواد مخدر خواهند بود.
