۱۷ خرداد ۱۳۹۸ - ۱۷:۵۷
کد خبر: 658988

کارشناسان معتقدند ساختار نظام آموزشی کشور، کارآفرین پرور نیست، در صورتی که از مهمترین شاخصه های راه اندازی کسب و کار، آموزش مهارت، تخصص و دانایی است که این مولفه ها پازل راه اندازی کسب و کار را تکمیل می کند.

پازل کارآفرینی و ضعف آموزش

به گزارش قدس آنلاین ؛ راه نجات کشور در دوران تحریم و رسیدن به خودکفایی، کارآفرینی و توسعه فرهنگ آن در جامعه است، تا زمانی که تفکر کارآفرینی با آموزش صحیح تقویت و هدایت نشود نمی‌توان انتظار خودکفایی و رسیدن به توسعه را داشت.

ساختار اقتصادی کشور به گونه‌ای است که موانع بسیار برای شکوفایی کسب و کارهای نو وجود دارد اما در این میان مهمترین مانعی که باید از مسیر کارآفرینی برداشته شود، موانع زائد در تربیت کارآفرینان و تقویت نظام آموزشی در این حوزه است.

مدرس دانشگاه جامع علمی – کاربردی خراسان رضوی و پژوهشگر در امر کارآفرینی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: نظام آموزشی کشور در تربیت کارآفرینان موفق عمل نکرده و در واقع رشته کارآفرینی در نظام آموزشی مبحث جدیدی است.

جابر نوبخت افزود: مقوله کارآفرینی از سال ۱۳۸۴ به ادبیات دولت وارد شد و از سال ۱۳۸۶ رشته کارآفرینی برای نخستین بار در دانشگاه تهران دانشجو پذیرفت و این رشته در مقطع کارشناسی ارشد شکل گرفت.

وی اظهار داشت: با این وجود آموزش پایه‌ای کارآفرینی هنوز در ایران شکل نگرفته اما در کشورهای پیشرفته کارآفرینی به صورت پایه از ابتدای نظام آموزشی تدریس می‌شود.

این پژوهشگر ادامه داد: حدود هفت سال است که رشته کارآفرینی در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در دانشگاه‌های کشور شکل گرفته لذا در این حوزه به صورت پایه‌ای و نظام مند عمل نشده، به این معنا که کارآفرینی باید از پیش دبستانی آموزش داده شود.

وی گفت: نظام آموزشی ایران در دهه گذشته موفق به تربیت افراد محدود در سطح دانشگاه و تا حدی ترویج فرهنگ کارآفرینی شده اما هنوز این فرهنگ ریشه دار نشده است لذا رسیدن به موفقیت در حوزه کارآفرینی منوط به فرهنگ سازی برای آن از دوره پیش دبستانی است که یک دهه دیگر زمان می‌برد.

وی افزود: در این راستا نظریه پردازان خوبی در حوزه کارآفرینی تربیت شده‌اند اما تاکنون کارآفرینان کمتری از دانشگاه‌ها بیرون آمده و توانسته‌اند مبتنی بر آموزش‌هایی که دیده‌اند وارد بازار کار شوند.

نوبخت اظهار داشت: مراکز مشاوره کارآفرینی نیز که از سوی وزارت کار در استان‌ها از جمله ۱۷ مرکز در خراسان رضوی ایجاد شده‌اند مورد حمایت معنوی کارآفرینان قرار نمی‌گیرند زیرا آنها بطور مستقیم با دانشگاه وارد مشورت می‌شوند در حالی که خود دانشگاه نیاز به مشاوره دارد.

وی گفت: مشوق‌های کارآفرینی نیز از سوی دولت بسیار ضعیف است. نگاه حاکم جامعه به فرد کارآفرین به عنوان یک فرد سودجو و منفعت طلب است لذا فرد کارآفرین که تشویق نشود بعد از مدتی دلسرد شده و سرمایه خود را تبدیل به ارز نموده و از کشور خارج می‌شود.

این مدرس دانشگاه افزود: الگوهای موفق کارآفرینی در ایران در سطح دانشگاه و جامعه بسیار اندک معرفی شده‌اند و اغلب کارآفرینان موفق خارجی را الگو قرار داده و آنان را به جامعه معرفی کرده‌ایم.

وی اظهار داشت: بخشی از علت این نقیصه به نبود متولی دولتی برای معرفی کارآفرینان و بخشی نیز به عدم همکاری صنعتگران یا تولیدکنندگان با دانشگاه‌ها برای معرفی افراد صاحب نام بر می‌گردد.

وی گفت: در حوزه آموزش نیز کارآفرینان در دانشگاه‌ها روش بازاریابی را نمی‌آموزند و برای ایجاد کسب و کار خود مکان سنجی لازم را انجام نمی‌دهند، وقتی کارآفرینی بدون تحقیق در بازار کار خود را آغاز می‌کند، در فروش دچار مشکل می‌شود.

نوبخت افزود: در مجموع برای اینکه کارآفرینی به نتیجه برسد و نظام آموزشی کارآفرین تربیت کند باید بستر آموزشی قانونی و حمایتی از کارآفرینان مهیا شود.

مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی خراسان رضوی اظهار داشت: در بحث جدید کارآفرینی گفته می‌شود مهارت به تنهایی کافی نیست، یعنی علاوه بر دانش و مهارتی که به افراد آموخته می‌شود قابلیت‌ها و توانایی‌های افراد نیز باید افزایش یابد اما در ایران به این موضوع کمتر پرداخته شده است.

وی گفت: تحول در خلاقیت و نوآوری در گذشته هر ۱۰ سال یکبار اتفاق می‌افتاد اما اکنون سرعتش به کمتر از ۶ ماه رسیده لذا ترویج کارآفرینی در شرایط فعلی 'جنگ استعدادها' است که مهمتر از جنگ فیزیکی می‌باشد.

وی افزود: اگر در کشور ما فرهنگ استعدادیابی را از همان کودکی ترویج دهیم نیازی به جنگ فیزیکی نیست زیرا کشورهای مختلف در تلاش هستند استعدادهای خود را به جنگ بفرستند و این همان توسعه کارآفرینی است.

نوبخت اظهار داشت: در دنیای امروز استارت آپها بخش بزرگی از فضای کسب و کار را تشکیل می‌دهند، دولت برای اینکه از استارت آپ و مراکز رشد و کارآفرینی حمایت کند باید پای سرمایه گذار خارجی را به ایران باز نماید.

وی شبکه سازی ارتباطی بین حوزه‌های مختلف کارآفرینی در بدنه دستگاه‌های اجرایی، توانمندسازی عموم مردم و حتی دولتمردان نسبت به دیدگاه کارآفرینانه آنان، طبقه بندی اکوسیستم کارآفرینی کشور، شناسایی و امکان سنجی فضای کسب و کار محلی، توسعه مشاوره در کارآفرینی و آمادگی تحصیلی و شغلی را نسخه حفظ و توسعه کارآفرینی در شرایط کنونی برشمرد.

وی گفت: اگر آموزش و فرهنگ سازی کارآفرینی در جامعه عمومیت پیدا نکند و اقدام عملیاتی در این حوزه صورت نگیرد، به نتیجه نمی رسیم.

* تقویت ارتباط صنعت و دانشگاه برای کارآفرینی

لازمه توسعه کارآفرینی و مهارت آموزی، ایجاد بستر برای دانشجویان و کارآموزان است به نحوی که ضمن آشنایی با محیط کار بتوانند خلاقیت‌ها و ایده‌های خود را به منصه ظهور برسانند.

در این راستا یکی از تشکلهای بخش خصوصی در خراسان رضوی با امضای تفاهم نامه‌های مختلف با دانشگاه‌ها ضمن تقویت ارتباط بین صنعت و دانشگاه، بستری برای رشد خلاقیت‌ها و مهارت آموزی های دانشجویان فراهم کرده است.

دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: این نهاد از طریق امضای تفاهم نامه با دانشگاه‌ها و همچنین راه اندازی باشگاههای دانشگاهی تاکنون زمینه اشتغال ۵۰۰ نفر از دانش آموختگان دانشگاهی و کارجویان را در واحدهای تولیدی استان فراهم کرده است.

فیروز ابراهیمی افزود: از دو سال قبل امضای تفاهم نامه با مراکز آموزش عالی از جمله دانشگاه‌های امام رضا (ع)، اقبال لاهوری، علوم پزشکی و فردوسی مشهد با هدف برقراری ارتباط مؤثر، عملیاتی و قابل پایش انجام گرفت.

وی اظهار داشت: این تفاهمنامه ها به منظور انطباق آموزش در رشته‌های مختلف دانشگاهی با بازار کار و همچنین برگزاری دوره‌های کارورزی دانشجویان در واحدهای تولیدی به امضا رسید.

وی گفت: همزمان با انجام این اقدامات بازدیدهای دانشجویان از واحدهای صنعتی و معدنی استان به منظور آشنایی آنان با فضای عینی کار و روند تولید، انجام شد.

ابراهیمی افزود: این تشکل به طور مستمر از کارآفرینان خراسان رضوی برای حضور در دانشگاه‌ها و برگزاری برنامه‌های ارائه تجربیات، تلاش‌ها و چگونگی رسیدن به موفقیت در روند کار دعوت به عمل می‌آورد تا کارآفرینان دستاوردها و تجربیات خود را در اختیار دانشجویان قرار دهند.

وی اظهار داشت: باشگاههای دانشگاهی خانه صنعت خراسان رضوی در دانشگاه‌هایی که با آنها تفاهم نامه امضا شده بود مستقر شده‌اند تا نیازهای اشتغال دانشجویان را شناسایی و اعلام کنند.

وی گفت: خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان اقدام به معرفی 'عامل اشتغال' برای شناسایی نیازهای واحدهای صنعتی در حوزه نیروهای انسانی کرد تا این نیازها با اطلاعاتی که از طریق باشگاههای دانشگاهی اعلام می‌شود انطباق داده شده و زمینه اشتغال دانش آموختگان در واحدهای صنعتی فراهم شود.

ابراهیمی افزود: اقدامات این تشکل برای تقویت ارتباط بین صنعت و دانشگاه باعث شد استاندار خراسان رضوی در راستای اجرای طرح ابتکاری 'مثلث توسعه اقتصادی'، مدیریت حوزه ارتباط بین صنعت و دانشگاه را به خانه صنعت خراسان رضوی واگذار کند.

* اقدامات دولت برای حمایت از کارآفرینی

معاون اشتغال و کارآفرینی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: شرایط کنونی، جنگ اقتصادی است و اگر آن را قبول داریم باید بپذیریم که فرماندهان این جنگ "کارآفرینان" هستند و باید از آنها حمایت کنیم.

محمد امین بابایی افزود: دولت برای ارتقای مهارت دانش آموختگان دو طرح "مهارت آموزی در محیط کار واقعی" و "کارورزی دانش آموختگان دانشگاهی" را به مرحله اجرا درآورد.

وی اظهار داشت: افزایش قابلیت جذب و اشتغال دانش اموختگان از طریق انتقال مهارت و تجربه در محیط برای ورود به بازار کار، ایجاد انگیزه کارآفرینی و ارتقای اخلاق و خلاقیت دانش آموختگان از جمله اهداف طرح کارورزی است.

وی گفت: دولت در این طرح هزینه‌های مهارت آموزی را در محیط کار به مدت ۶ ماه پذیرفته تا فرد بتواند مهارت لازم را به دست آورد.

بابایی افزود: در طرح مهارت آموزی در محیط واقعی نیز که از آن به عنوان 'طرح استاد - شاگردی' یاد می‌شود، دولت فقط هزینه مربوط به بیمه ناشی از حوادث کار را برای کارآموز پرداخت می‌کند ولی وی می‌تواند ۶ یا ۹ ماه کار را در کارگاه یاد بگیرد، این طرح در واقع هزینه‌های آموزش به کارگران را برای بخش خصوصی کاهش داده است.

وی اظهار داشت: بیش از ۹۵ درصد صنایع خراسان رضوی متعلق به بخش خصوصی است و باید از دو طرح کارورزی و مهارت آموزی در محیط واقعی کار در استان استقبال بیشتری صورت می‌گرفت.

وی گفت: طرح مشوق‌های بیمه کارفرمایی نیز با هدف تحرک بخشی به بازار کار، حمایت از کارفرمایان و کارآفرینان و ایجاد اشتغال از طریق ترغیب و تشویق کارفرمایان کارگاه‌های تولیدی و خدماتی به استفاده از نیروی کار جدید از سوی دولت به اجرا درآمده است.

معاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی افزود: وزارت کار از سال ۱۳۹۲ خلاء در حوزه کارآفرینی را شناسایی و مراکز مشاوره کارآفرینی را راه اندازی کرد.

وی اظهار داشت: در این راستا از سال ۹۲ تا ۹۶ تعداد ۳۰ مرکز مشاوره در این استان مجوز گرفتند که پس از پایش تعداد آنها به ۱۷ مرکز مشاوره رسید.

وی گفت: مراکز مشاوره کارآفرینی در خراسان رضوی مکلف به ارائه مشاوره‌های تخصصی شدند و اکنون این مراکز خط مشی‌ها را مشخص می‌کنند تا چگونه کارآفرینی در جامعه گسترش یابد.

بابایی افزود: مجوزهای لازم به مراکز مشاوره، شتاب دهنده و فضای مشترک فعالیت این دو بخش داده شده و آنها بر حمایت از کارآفرینان جوان متمرکز شده‌اند، انجمن مراکز مشاوره در واقع اتاق فکر وزارت کار است تا به مسئولان مشاوره لازم را برای هدایت کارآفرینان ارائه دهد.

وی اظهار داشت: پیشنهاد ما به دولت این بود که امور مربوط به کارآفرینی به خود کارآفرینان واگذار شود، همچنین سازمان نظام کارآفرینی با مدیریت بخش خصوصی در کشور ایجاد شود زیرا ایجاد این سازمان با مدیریت کارآفرینان می‌تواند مباحث مربوط به کارآفرینی را به صورت تخصصی دنبال کند.

وی به اقدامات اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی برای حمایت از کارآفرینی اشاره کرد و گفت: تابستان سال گذشته با همکاری اداره کل آموزش و پرورش، کمپ آموزش کارآفرینی و باشگاه کارآفرینان نوجوان در این استان راه اندازی شد تا آموزش‌هایی از جنس خلاقیت ارائه دهند.

معاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی افزود: این نهاد همچنین طرح شبکه اجتماعی کارآفرینی را راه اندازی کرد که در این شبکه اتاق تعاون، ۱۲۰ انجمن کارفرمایی، مراکز مشاوره کارآفرینی، کانون کارآفرینان، مؤسسات کاریابی و ۹۰۰ تشکل کارگری عضو هستند و از این شبکه برای تبادل اطلاعات، ایجاد تعامل و فضای گفتمانی بهره می‌گیرند.

وی اظهار داشت: در شرایط کنونی تاریخ مصرف برخی کسب و کارها تمام شده اما بدون دلیل با صرفه هزینه زیاد به دنبال بقای آنها هستیم، در حالی که باید بگذاریم این کسب و کارها از بین بروند و کسب و کارهای جدید جای آنها را بگیرند.

منبع: ایرنا

انتهای پیام

برچسب‌ها