کامیلا شمسی نویسنده بریتانیایی-پاکستانی به عنوان برنده نهایی امسال جایزه ادبی «نلی زاکس» اعلام شده بود، اما پس از چند روز و در تصمیمی عجیب، هیات داوران آلمانی این اعلام کرد به سبب نقش این نویسنده در بایکوت اسرائیل و فعالیت‌هایش در حمایت از مردم فلسطین، از تصمیم خود صرف نظر کردند.

بازپس‌گیری جایزه «شمسی» تجلی مکارتیسم جدید در مقیاس بین‌المللی است

به گزارش گروه فرهنگی قدس آنلاین، پس از آنکه هیئت داوران و مسئولان جایزه ادبی «نلی زاکس» که به نام شاعر آلمانی برنده نوبل برگزار می‌شود، تصمیم گرفتند جایزه امسال خود را از کاملیا شمسی - که پیشتر او را برنده نهایی این جایزه اعلام کرده بودند- دریغ کنند، جمعی از نویسندگان سرشناس جهانی در نامه سرگشاده‌ای که بیست وسوم سپتامبر در وب‌سایت «لاندن ریویو آو بوکس» (London Review of Books) منتشر شده است، حمایت خود را از «‌کامیلا شمسی»‌ اعلام کردند.

در این نامه سرگشاده که اسامی «آرونداتی روی» (برنده جایزه بوکر)، «‌جان ماکسول کوئتسی»‌ (برنده جایزه نوبل ادبیات و بوکر) و «سلی رونی»‌ (برنده جایزه انکور، ‌جایزه کتاب سال بریتانیا و کاستا) ،  «نوآم چامسکی»‌،‌ «یان مارتل»‌، ‌«جنت وینترسون» و «بن اوکری»‌  در میان امضاکنندگان آن به ئچشم می‌خورد، آمده است:"مسئولان جایزه «نلی زاکس»‌ تصمیم‌ گرفته‌اند یک نویسنده را برای حمایت از حقوق بشر مجازات کنند."

اما پشت پرده این ماجرا و دلیل تغییر موضع هیئت داوران آلمانی در قبال «کاملیا شمس» چه بوده است؟

هیئت داوران مستقر در شهر دورتمند آلمان در بیانیه خود در این رابطه می‌نویسد: "موقعیت سیاسی «شمسی» برای شرکت فعالانه در تحریم فرهنگی به عنوان بخشی از کمپین BDS به وضوح با اهداف قانونی این جایزه مغایر است."

این بیانه می‌افزاید: "تحریم فرهنگی از مرزها فراتر نمی‌رود بلکه بدون توجه به ناهمگونی سیاسی و فرهنگی واقعی آن، بر کل جامعه اسرائیل تأثیر می گذارد؛ کار(کتاب) «کامیلا شمسی» نیز با این رویکرد(عدم اجازه نشر کتاب در سرزمین‌های اشغالی) از مردم اسرائیل مضایقه شده است؛  این (رویکرد) با ادعای جایزه «نلی ساکس» مبنی بر شعار و مصادیق آشتی در بین مردمان و فرهنگها مغایرت دارد؛ هیئت منصفه از این حیث احساس پشیمانی می‌کند. "

به نوشته روزنامه گاردین، در ۱۷ ماه مه(۲۷ اردیبهشت) سال جاری ، بوندستاگ پارلمان آلمان طرحی را به تصویب رساند که جنبش "بایکوت، محرومیت و تحریم‌" علیه رژیم صهیونیستی(BDS ) را مصداق "یهودستیزی" می‌دانست.

براساس این طرح غیر الزام‌آور که عصر جمعه به تصویب رسید، کمپین بایکوت کالاهای اسرائیلی "یادآور وحشتناک‌ترین فصل تاریخ آلمان" دانسته شد که "شعار نازی‌ها مبنی بر اینکه از یهودی‌ها نخرید زنده می‌کند."

این طرح اما از سوی ۶۰ تن از یهودیان و چره‌های آکادمیک اسرائیل در قالب یک نامه سرگشاده مورد انتقاد قرار گرفت و آنها تصویب چنین طرحی را به عنوان بخشی از یک "رویه‌ای خطرناک که به حامیان فعالان حقوق بشر فلسطینی برچسب ضدیت با یهود زده شود" قلمداد کردند.

در نامه این گروه ۶۰ نفری آمده است: "تلفیق جنبش بایکوت با یهودی‌ستیزی، مقوله‌ای است که در طول تاریخ مورد حمایت اکثر دولت‌های راستگرای اسرائیل قرار گرفته و بخشی از استراتژی برای مشروعیت‌زدایی از هرگونه تلاش برای همبستگی بین‌المللی با مساله فلسطین است".

کامیلا شمسی را بیشتر بشناسیم

کامیلا شمسی متولد ۱۳ اوت ۱۹۷۳، نویسنده اهل پاکستان – بریتانیا است. وی در کراچی متولد و از همیلتون کالج در رشته نویسندگی خلاق فارغ‌التحصیل شده است. او کارشناسی در رشته هنرهای زیبا را از دانشگاه ماساچوست اهرست دریافت کرده و اکنون در لندن و پاکستان زندگی می‌کند.

نخسیتن کتاب وی با عنوان «در شهر کنار دریا» سال ۱۹۹۸منتشر شد و به فهرست اولیه جایزه جان لولین ریس راه یافت و برای آن موفق به کسب جایزه نخست وزیر در ادبیات در پاکستان شد. دومین رمانش «نمک و زعفران» در سال ۲۰۰۰ منتشر شد و او را به عنوان یکی از ۲۱ نویسنده منتخب «اورنج» در قرن ۲۱ انتخاب کرد. سومین رمانش «آیات شکسته» در سال ۲۰۰۵ بار دیگر نامزد جایزه «جان لولین ریس» شد او با این کتاب و کتاب قبلی‌اش موفق به کسب جایزه «پاتراس بخاری» آکادمی ادبیات در پاکستان شد.

رمان بعدی او «سایه‌های سوخته» به فهرست نهایی جایزه اورنج راه یافت و جایزه کتاب آنیسفیلد-وولف را دریافت کرد. «یک خدا در هر سنگ» نیز از فینالیست‌های جایزه والتر اسکات ۲۰۱۵ و جایزه بیلیس زنان شد و جدیدترین رمان او با عنوان «آتش خانه» از نامزدهای بوکر ۲۰۱۷ بود.

کمپین بایکوت اسرائیل(BDS)

اما «کامیلا شمسی» به دلیل عضویت در کمپین «بایکوت اسرائیل» از جایزه بنیاد «نلی زاکس» محروم شد. کمپین یا پویش بایکوت اسرائیل(BDS) در واقع اختصاری از  Boycott, Divestment and Sanctions که می‌توان آن را کمپین انزوا، سلب و تحریم‌ها ترجمه کرد. هدف این جنبش جهانی استفاده از اهرم‌های اقتصادی برای تحت فشار قرار دادن دولت اسرائیل است تا به اشغال سرزمین فلسطین و تبعیض پایان دهد و حق بازگشت میلیون‌ها آواره فلسطینی را به رسمیت بشناسد.

این جنبش در ۹ جولای ۲۰۰۵ توسط ۱۷۱ سازمان غیردولتی فلسطینی بنیانگذاری شده و بر یکی از بیانیه‌های سازمان ملل علیه رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی استناد کرده و از روش مبارزه سیاهپوستان علیه دولت آپارتاید بهره گرفته است.

در حمایت از این جنبش ده‌ها کنفرانس و حرکت اعتراضی در شهرهای مختلف جهان برگزار شده و حامیان آن شامل چهره‌های دانشگاهی، اعضای اتحادیه‌های کارگری، احزاب سیاسی و شهروندان اسرائیل و البته شخصیت‌های فرهنگی از جمله «کامیلا شمسی» هستند. 

واکنش شمسی به بازپس‌گرفتن جایزه

«کامیلا شمسی»، که نامش در میان اسامی تحریم کنندگان فرهنگی اسرائیل قرار دارد، ضمن ابراز ناراحتی از این موضوع در رابطه با رفتار ناشایست داوران این جایزه آلمانی گفت باورم نمی‌شود که چطور یک هیئت منصفه باید در برابر فشارها سرخم کند و جایزه‌ای را از یک نویسنده‌ صرفا به خاطر استفاده از حق آزادی وجدان و آزادی بیانش، پس بگیرد. "

شمسی که سال گذشته موفق شد برنده جایزه ۳۰ هزار پوندی ادبیات داستانی زنان را از آن خود کند، افزود: " دورتموند با انتشار مطبوعاتی بیانیه ای وی در این رابطه خودداری کرده است. او اظهار داشت که اجازه نخواهد داد که کتاب جدیدش در سرزمین‌های اشغالی منتشر شود اما اگر ناشری یهودی در خارج از سرزمین‌های اشغالی مایل به این کار باشد او از آن استقبال خواهد کرد."

«أهداف سویف»(Ahdaf Soueif ) نویسنده مصری در رابطه با حرکت هیئت داوران آلمانی گفته است بازپس گیری این جایزه"تجلی مکارتیسم جدید  در مقیاس بین المللی است".

سویف افزود: "آنچه ما باید توجه داشته باشیم این است که حتی در آلمان هنوز هم درگیری در این رابطه ادامه دارد." "بنابراین وظیفه هر فرد و هر سازمان است که انتخاب کنند آیا طرفدار آزادی وجدان و بیان هستند یا طرفدار سانسور سیاسی ارتجاعی؛ تلاش برای خاتمه دادن به مباحثی در مورد حقوق سیاسی و اساسی فلسطین - موضوعی که خیلی ها به آن دل بسته اند - به سادگی عملی نمی خواهد شد."

«جودی گینزبرگ»(Jodie Ginsberg ) ، مدیر اجرایی نظارت بر سانسور نیز  محروم شدن شمسی به خاطر عقاید شخصی اش را بسیار نگران کننده دانست.

به گفته «گینزبرگ» این جایزه در حالی به دلیل «کمک‌های این جایزه برجسته ادبی در ارتقاء تفاهم بین مردم»، پس گرفته شده است که نویسنده شخصاً از یک جنبش غیرخشونت آمیز حمایت می‌کند که هدف آن توجه به احترام به حقوق بشر جهانی است. "

وی افزود: "متاسفانه به طور فزاینده‌ای می‌بینیم که نویسندگان به دلیل عقاید سیاسی و کتاب‌هایشان تحت تعقیب قرار بگیرند. نتیجه بر خلاف آنچه برگزار کنندگان جوایز می خواهند به دست بیاورند: تنگ شدن صدا و بنابراین فرصت های کمتری برای ارتقاء تفاهم بین مردم است.

انتهای پیام/

برچسب‌ها