اعظم طیرانی/
حمایت از معلولان تنها وظیفه دولت نیست، تکلیفی همگانی است. قانون‌گذاران و مجریانش، قانون حمایت از معلولان را نوشته‌اند اما برای همین قانون نیم‌بند هم دبه درمی‌آورند.
از آن طرف، مدیران سازمان‌های دولتی چشمشان را به روی قانون کار و الزام به کارگیری ۳درصد از نیروهای شاغل خود از بین معلولان بسته‌اند.
حالا به ویژه در مهرماه می‌توانید موضوع خودداری برخی از مهدهای کودک و پیش‌دبستانی‌ها را هم به مشکلات پیش روی این گروه اضافه کنید.
والدین کودکان معلول می‌گویند مربیان مهدها حوصله سر و کله زدن با بچه‌های دارای معلولیت را ندارند و شاید به همین دلیل هزار عذر و بهانه می‌آورند تا از زیر بار این مسئولیت شانه خالی کنند و خدا می‌داند که این بهانه‌ها چقدر حال یک مادر را بد می‌کند.
•مرجعی واحد برای صدور پروانه فعالیت مهدهای کودک نداریم
مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق مادی و معنوی معلولان کشور می‌گوید: متأسفانه مهدهای خصوصی از پذیرش کودکان معلول به بهانه تأثیرگذاری منفی بر روحیه کودکان خودداری می‌کنند.
علی همت محمودنژاد با بیان اینکه در کشور مرجعی واحد برای صدور پروانه فعالیت مهدهای کودک وجود ندارد، اضافه می‌کند: ما با مهدهای کودک زیر پوشش بهزیستی مشکلی نداریم و قوانین واضح و روشنی در خصوص نام‌نویسی کودکان دارای معلولیت در این مهدها وجود دارد؛ مشکل ما با مراکزی است که زیر پوشش آموزش و پرورش فعالیت می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه اقدامات غربالگری بینایی، شنوایی و... از سوی سازمان بهزیستی انجام می‌شود بهتر است صدور پروانه فعالیت مهدهای کودک و پیش‌دبستانی‌ها نیز توسط این سازمان انجام شود. بنابراین باید این مجوزها از طریق یک مرجع واحد صادر شود تا نظارت دقیق‌تری بر آن‌ها باشد.
دکتر همت محمودنژاد با اشاره به اینکه مهدهای کودک ویژه کودکان دارای معلولیت و نیازمند مراقبت‌های ویژه در کشور تأسیس شده است، می‌گوید: بسیاری از کودکان معلول بدون نیاز به مراقبت خاص می‌توانند در مراکز آموزشی عادی حضور پیدا کنند به همین دلیل مهدهای کودک نباید از نام‌نویسی آن‌ها خودداری کنند. در واقع اگر مهد کودکی از ثبت‌نام این قبیل کودکان امتناع کند بر اساس قوانین سازمان بهزیستی تخلف محسوب می‌شود.
•فرهنگ احترام به حقوق معلولان را ارتقا دهیم
وی می‌افزاید: سازمان بهداشت جهانی با ایجاد کلونی‌های آموزشی ویژه معلولان مخالف نیست؛ چرا که آن‌ها باید در جامعه و کنار سایر افراد فعالیت و زندگی کنند به همین دلیل در برخی کشورها مثل ژاپن قوانین سختی برای بی‌احترامی به معلولان و رفتارهای مشابه آن نظیر امتناع مدیران مهدهای کودک از نام‌نویسی این کودکان وضع شده، تا جایی که ممکن است علاوه بر جرایم نقدی به حبس به مدت پنج سال محکوم شوند.
به گفته مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق مادی و معنوی معلولان کشور انتظار می‌رود، با توجه به اینکه بخش عمده آموزش کشور بر عهده آموزش و پرورش است، این وزارتخانه یا صدور مجوز تأسیس و فعالیت و نظارت بر مهدهای کودک را به بهزیستی واگذار کند و یا مانند این سازمان، بخش‌نامه‌هایی مبنی بر الزام مهدهای کودک زیر پوشش خود به ثبت‌نام کودکان دارای معلولیت ابلاغ کند تا هیچ کودک معلولی در کشور از رفتن به مهدکودک محروم نشود. از طرف دیگر فرهنگ کشور باید تا حدی ارتقا پیدا کند که همه بپذیریم معلولیت برای افراد معلول و خانواده آن‌ها انتخابی نبوده و هیچ یک از ما نباید اجازه دهیم معلولیت موجب ناراحتی و یا محرومیت این افراد از حقوق فردی و اجتماعی‌شان شود.
• برخورد بهزیستی با مهدهای کودک متخلف
سعید بابایی، مدیرکل دفتر امور کودکان و نوجوانان بهزیستی کشور نیز در واکنش به خودداری برخی مهدهای کودک از پذیرش کودکان معلول می‌گوید: براساس دستورعملی که از سال‌های پیش به مهدهای کودک ابلاغ شده، در صورتی که سطح معلولیت کودک به گونه‌ای باشد که نیازمند خدمات نگهداری خاصی نباشد، مهدها موظف به پذیرش کودکان دارای معلولیت هستند.
بابایی اضافه می‌کند: هم اکنون بسیاری از مهدها به پذیرش کودکان دارای معلولیت اقدام می‌کنند و از سازمان بهزیستی بابت نام‌نویسی هر کودک دارای معلولیت ۵۰ هزار تومان یارانه دریافت می‌کنند. هدف بهزیستی از پرداخت این یارانه به مهدهای کودک ترغیب آن‌ها برای پذیرش کودکان دارای معلولیت است و این یارانه علاوه بر شهریه‌ای است که از خانواده‌ها دریافت می‌شود، با این حال ممکن است برخی از مهدهای کودک از پذیرش کودکان دارای معلولیت اجتناب کنند. این موضوع تا حدی به ظرفیت فرهنگی جامعه برمی‌گردد. جای تأسف دارد که نگاه و نگرش کسی این باشد که برای حفظ ظاهر مهد خود از ثبت‌نام کودکان معلول خوددای کند، بنابراین اگر مورد خاصی باشد که آنجا کرامت انسانی فرزندان ما رعایت نشده باشد، ما این تخلفات را از طریق شاخه‌های استانی سازمان بهزیستی پیگیری می‌کنیم.
بابایی در خصوص چگونگی برخورد سازمان بهزیستی با این گونه تخلفات می‌گوید: این متخلفان در نخستین مرحله تذکر دریافت می‌کنند، سپس برای پاسخگویی فراخوانده می‌شوند، اما شرط این رسیدگی آن است که مدعی خصوصی وجود داشته باشد. احتمالاً افرادی که چنین مواردی را مطرح می‌کنند نمونه‌هایی را دیده و براساس دیده‌ها یا شنیده‌ها این دغدغه را مطرح کرده‌اند. ولی لازمه بررسی سازمان این است که افرادی که به مهدها رجوع کرده‌اند و فرزندان معلول آن‌ها پذیرش نشده‌اند، شخصاً به ما گزارش کنند تا ما بتوانیم پیگیری قانونی را انجام دهیم.
این مسئول با بیان اینکه سازمان بهزیستی معتقد است این کودکان باید در کنار سایر همسالان خود به امکانات پرورشی لازم دسترسی پیدا کنند تا توانمندی‌های بیشتری کسب کنند، ادامه می‌دهد: در برخی موارد کودکان دارای معلولیت نیازمند خدمات خاصی هستند که با حضور در مهد عادی از این مراقبت‌ها محروم می‌مانند. از این رو سازمان بهزیستی برای این دسته از کودکان، مراکز خاصی دارد که سه روز در هفته با مراقبت‌های لازم و مربیان ویژه نگهداری می‌شوند.
به گفته بابایی اکنون ۳۰ هزار مهد کودک در کشور تحت نظارت سازمان بهزیستی فعالیت می‌کنند که در سال گذشته حدود ۳ هزار کودک دارای معلولیت در برخی از این مهدها ثبت‌نام شده بودند و سازمان بهزیستی هر ماه ۴۰ هزارتومان بابت هر یک از این کودکان به مهدهایی که آن‌ها را ثبت‌نام کرده بودند پرداخت کرده و امسال نیز این مبلغ به ۵۰ هزارتومان رسیده است.
او باز هم از والدین این کودکان می‌خواهد اگر مواردی از اجتناب پذیرش کودکانشان و یا مواردی همچون «تنبیه» و... مشاهده کردند به طور مستقیم به سازمان بهزیستی انتقال داده و یا آن را به شماره پیامکی ۳۰۰۰۰۱۲۳۳۳ ارسال کنند، تا برخورد لازم صورت گیرد.
