به گزارش قدس آنلاین به نقل از روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی گیلان ،دکتر فردین محرابیان گفت : وقتی سخن از بیماری های کشنده می شود، ناگهان بیماری هایی نظیر سرطان، ایدز و... در ذهن مان مجسم می شود، غافل از اینکه بیماری های کشنده و خطرناک تری وجود دارد که به نقص سیستم داخلی بدن ارتباطی ندارد و بر اثر نفوذ سم رخ می دهد.
«بوتولیسم» یکی از بیماری های نادر و کشنده است که از مرگبارترین سم های شناخته شده است که سیستم عصبی بدن را فلج می کند، افراد اغلب بدون اینکه از وجود این باکتری اطلاع داشته باشند، درگیر آن می شوند.
وی ،با بیان اینکه بوتولیسم یکی از بیماری های منتقله از مواد غذایی آلوده به انسان است، اظهار کرد: در کشور ما با توجه به عادات غذایی سنتی موجود در برخی مناطق، مواردی از بوتولیسم با استفاده از غذاهایی نظیر اشپل ماهی، ماهی شور، پنیر کیسه ای، کشک محلی و کمپوت خانگی بوجود می آید.
وی در خصوص راه های سرایت بیماری بوتولیسم گفت: بوتولیسم معمولا از غذا، زخم، تزریق، درمان و همچنین نوزادان سرایت می کند؛ در بوتولیسم ناشی از غذا، باکتری مضر در محیط کم اکسیژن پیشرفت و تولید سم می کند، مانند اشپل ماهی، ماهی شور، پنیر کیسه ای، کشک محلی، کمپوت خانگی، کنسروها معمولا منبع نوع غذایی است و در اثر خوردن غذاهایی که در تهیه آنها حرارت کمی به کار رفته و بعد از تولید سم بوتولینوم در آنها ایجاد شده و سپس به هنگام مصرف حرارت کمی دیده اند، ایجاد می شود.
مهرابیان ادامه داد: بوتولیسم نوزادان نیز به علت تجمع ارگانیسم در روده کودکان زیر یکسال بوجود می آید، در این گروه سنی فلور طبیعی روده به حد کافی تکامل پیدا نکرده تا از تجمع ارگانیسم ها در روده جلوگیری کند لذا بچه ها ممکن است باکتری را اغلب به صورت هاگ شکل دریافت کنند، در سیستم های آنها بعد از اینکه غذای آلوده می خوردند یا در تماس با خاک که حاوی هاگ های باکتری است، قرار می گیرند.
علائم بوتولیسم
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان افزود: نشانه های عصبی بوتولیسم غذایی معمولا در عرض ۱۲ تا ۳۶ ساعت و گاهی اوقات چند روز بعد از خوردن غذای آلوده ظاهر می شود؛ معمولا هر اندازه دوره کمون بیماری کوتاه تر باشد نشانه های بالینی آن شدیدتر و میزان کشندگی هم بیشتر است. دوره کمون بوتولیسم روده ای به دلیل آنکه نمی توان زمان خوردن باسیل را به طور دقیق روشن کرد، معلوم نیست.
مهرابیان در خصوص علائم شایع این بیماری بیان کرد: علائم زیر معمولا ۱۲ الی ۳۶ ساعت پس از خوردن غذای آلوده رخ می دهند، تار شدن دید یا دو بینی، افتادن پلک های چشم، خشک شدن دهان، خورده خورده صحبت کردن، مشکل در قورت دادن غذا یا مایعات، استفراغ و اسهال، ضعف دست ها یا پاها که نهایتا ممکن است به فلج نیز بیانجامد، تب وجود ندارد، توانایی های ذهنی هم دچار اختلال نمی شوند.
مهرابیان با اشاره به ابتلای ۱۱ نفر در یکی از روستاهای رودبار به بوتولیسم در اثر مصرف پنیر محلی طی سال جاری، گفت: امسال با توجه به گزارش چند مورد طغیان ناشی از مصرف پنیر در شهرستان رودبار با همت پرسنل بهداشت و درمان کلیه مبتلایان درمان و سلامت خود را به دست آوردند.
اشپل ماهی را بخارپز کنید
وی ادامه داد: در استان گیلان با توجه به برگزاری کلاس های آموزشی توسط پرسنل بهداشت و درمان برای عموم مردم، خوشبختانه در مورد اشپل ماهی با توجه به تغییر روند و فرآیند مصرف آن که به صورت بخارپز در منازل استفاده می شود، موارد ابتلا به بیماری بسیار کاهش یافته و بیشتر موارد گزارش شده مربوط به پنیر محلی نگهداری شده در شرایط بی هوازی و تولید سم است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان خاطرنشان کرد: با توجه به نظام مراقبت بوتولیسم در سیستم بهداشت و درمان کلیه پزشکان مراکز خدمات جامع سلامت، بیمارستان ها و بخش های خصوصی آموزش لازم جهت شناسایی موارد مشکوک به بوتولیسم را دیده و با مراجعه افراد دارای علائم ذکر شده بیماران تحت درمان و مراقبت لازم قرار می گیرند.
در مصرف پنیرهای محلی دقت شود
وی با بیان اینکه مواد غذایی مانند گوشت چرخ کرده، سوسیس، همبرگر و مرغ، بایستی مغز پخت شوند بطوریکه در هنگام برش، درون آنها به رنگ صورتی نباشد، افزود: باتوجه به اینکه پنیرهای محلی تهیه شده را در محیط بی هوازی نگهداری و مصرف می کنند و در محیط بی هوازی شرایط تولید سم بوتولیسم فراهم می باشد لذا باید در نحوه نگهداری و مصرف این نوع پنیرها دقت فراوانی صورت گیرد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان با تاکید بر اینکه در صورت استفاده از اشپل شور شده ماهی، حتما به مدت دقیقه بخارپز شود، خاطرنشان کرد: از مصرف شیر، پنیر، بستنی و دیگر محصولات لبنی غیر پاستوریزه خودداری شود. همچنین از قرار دادن مواد غذایی پخته و یا فرآوری شده در ظروف بدون در پوش و به صورت رو باز جدا خودداری گردد. مواد غذایی آماده مصرف را بیرون یخچال نگهداری نکنید و باقیمانده غذاها را بلافاصله بعد از خنک شدن در یخچال قرار کنید.
