زاهدان-واژه سیل اگرچه در اذهان عمومی معنایی جز تخریب و خسارت و طغیان به همراه ندارد اما برای مردمانی که افزون بر ۲۰ سال رنگ آب را ندیده و خشک‌سالی سفره معیشت آن‌ها را برچیده است حکم نعمت و آبادانی را دارد.

سوء مدیریت همسایگان زندگی مردم سیستان را بر آب می‌دهد

قدس آنلاین-گروه استان ها:در سیستان حیات مردم به جاری شدن آب در هیرمند و تالاب هامون گره‌خورده است لذا با سرازیر شدن سیلاب از طرف افغانستان به دلیل ناتوانی کشور همسایه در مدیریت بارش‌ها زندگی به مردم سیستان لبخند می‌زند اما این موضوع یک روی سکه است و روی دیگر آن خسارات بسیاری است که به دلیل همین سوء مدیریت به انهار و خانه‌های روستائیان و تأسیسات زیر بنایی وارد می‌شود.

سوء مدیریت آن‌سوی مرزها

هرسال با بارش‌های سنگین در کشور افغانستان لذا مسئولان این کشور مجبور به کاهش حجم سدها برای مهار سیلاب می‌شوند لذا این موضوع بر حجم سیلاب و قدرت تخریب آن در مناطق پایین‌دست می‌افزاید   و دود این سوء مدیریت به چشم مردم سیستان می‌رود اما بااین‌حال مردم این منطقه به همین بلایای طبیعی نیز حتی به قیمت از دست رفتن زندگی‌شان رضایت دارند.

مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان بابیان اینکه  بارش برف حوضه‌های آبریز هیرمند و هامون نیز از ابتدای سال زراعی تاکنون قابل‌توجه بوده به‌طوری‌که در برخی مواقع سطح پوشش برف ارتفاعات این حوضه حدود۲۰۰ درصد بیشتر از میانگین بلندمدت در ۱۳ سال اخیر برآورد شده است.

حیدری اظهار کرد: بارش‌های اوایل بهار امسال در حوضه آبریز هیرمند به‌ویژه شهر قندهار به حدی بود که اگر لایروبی انهار و مدیریت سیلاب انجام نمی‌شد، به‌طورقطع چند شهر و صدها روستای شمال سیستان و بلوچستان را دچار آب‌گرفتگی می‌کرد.

وی افزود: برای نمونه در هفته نخست امسال سامانه‌ای بارشی حوضه آبریز هیرمند در افغانستان را فراگرفت که بارش‌های یک ایستگاه آن در کمتر از ۴۸ ساعت بیش از ۲۲۰ میلی‌متر گزارش‌شده است.

وی ادامه داد: بارش یادشده تنها مربوط به یک ایستگاه بوده که با بارش‌های سایر نقاط این حوضه آبریز یک سیلاب وحشتناک ایجاد می‌کند که همه‌چیز را با خود می‌برد. بنابراین مدیریت این سیلاب که خسارات زیادی در افغانستان بجای گذاشته و جان چندین انسان را نیز گرفته اقدامی سخت و دشوار است که به‌خوبی در استان انجام شد.

مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: سال گذشته در همین موقع از سال سیلاب هیرمند که کمتر از مقدار کنونی بود، چندین روستا را گرفتار آب‌گرفتگی کرد و خسارت زیادی به زمین‌های کشاورزی، زیرساخت‌ها و خانه‌های مردم به بار آورد.

خشک‌سالی و سیلاب

وی ادامه داد: بررسی وضعیت تاریخ معاصر رودخانه هیرمند نشان می‌دهد که این رود طغیانگر یا به دلیل خشک‌سالی به مردم سیستان آسیب وارد کرده یا به دلیل طغیان مردم را گرفتار کرده است. 

بررسی وضعیت تاریخ معاصر رودخانه هیرمند نشان می‌دهد که این رود طغیانگر یا به دلیل خشک‌سالی به مردم سیستان آسیب وارد کرده یا به دلیل طغیان مردم را گرفتار کرده استحیدری تصریح کرد: مردم  خشک‌سالی‌های دهه ۴۰ سیستان را که منجر به مهاجرت بخش زیادی از مردم شمال سیستان و بلوچستان به مناطق شمالی و شمال شرقی کشور شد را به یاد دارند. همچنین سیل اواخر دهه ۶۰ را که تقریباً اکثر روستاهای شمال این استان درگیر سیل شد.

وی افزود: رودخانه هیرمند به‌رغم اینکه شریان حیاتی شمال سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود برای مردم این منطقه همواره مخاطراتی را هم داشته است.

مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان گفت: بخشی از مخاطرات طغیان هیرمند درنتیجه مدیریت نادرست منابع آب در افغانستان است. نادرست به این معنی که افغانستان بر اساس معاهده تقسیم آب هیرمند متعهد شده تا حق آبه آشامیدنی و کشاورزی سیستان را در طول سال رهاسازی کند اما این اتفاق نمی‌افتد و این حق آبه تا  زمان بارش‌های سنگین پشت سدها باقی می‌ماند.

مدیریت سیلاب حیاتی است

وی افزود: مدیریت مناسب سیلاب‌های ناشی از هیرمند برای افغانستان نیز حیاتی است چراکه با مدیریت و هدایت این سیلاب‌ها به تالاب هامون که بین ایران و افغانستان مشترک است، برخی از چشمه‌های تولید گردوغبار واقع در تالاب مهار می‌شود و مناطق غربی و جنوب غربی این کشور از وقوع گردوغبارهای ناشی از بادهای ۱۲۰ روزه در امان می‌مانند.

حیدری تصریح کرد: بر اساس مطالعاتی که انجام‌شده، بخشی از چشمه‌های مهم تولید گردوغبارِ غرب آسیا در قسمت‌هایی از تالاب هامون قرار دارد که در خاک افغانستان است و با آبگیری تالاب در کوتاه‌مدت و احیای آن در بلندمدت، تثبیت می‌شود.

برچسب‌ها