قدس آنلاین: با بالا گرفتن روزافزون تنش بین چین و آمریکا و متلاطم شدن بازارهای طلا، نفت و دلار، صاحبنظران و فعالان اقتصادی، این منازعات بین دو اقتصاد جهانی را فرصتی برای تقویت دیپلماسی اقتصادی کشور و تحکیم روابط تجاری با چین و ۱۵ کشور همسایه در شرایط سخت تحریم می‌دانند.
اقتصاد ایران در این سال‌ها و با تشدید تحریم‌ها روزهایی بدون نفت را سپری می‌کند و در این فضا کارشناسان اقتصادی بهره‌گیری از فرصت‌های ریز و درشت تجاری، افزایش همکاری اقتصادی با همسایگان و سهیم کردن هر چه بیشتر بخش خصوصی را برای کاستن از بار سنگین فشارهای اقتصادی، ضرورتی انکارناپذیر می‌دانند.
متکی به یک کشور دیگر نباشیم
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و امارات اما به خبرنگار ما می‌گوید: حجم ۹۵۰ میلیارد دلاری تجارت سالانه بین این دو کشور به قدری عظیم است که طرفین از آن صرف نظر نخواهند کرد و تنها شاید روی برخی سرمایه‌گذاری‌های آمریکا در چین مؤثر باشد و یا برخی تحریم‌های کالایی و تعرفه‌گذاری برای واردات کالا از چین را در پی داشته باشد.
مسعود دانشمند با تأکید بر اینکه منافع اقتصادی بیش از سیاست بین این دو کشور حاکم است، اضافه می‌کند: حجم مبادلات ما با چین در بهترین حالت سالی ۳۰ میلیارد دلار است و از دیگر سو شرکت‌های چینی از اینکه در فهرست تحریمی آمریکا قرار بگیرند واهمه دارند بنابراین با ما همکاری نمی‌کنند. البته اروپا هم نتوانست اینستکس را راه‌اندازی کند و در برجام بماند چون زورش به آمریکا نرسید! بر همین اساس باید گسترش مبادلات تجاری و تقویت دیپلماسی اقتصادی را با همکاری بخش خصوصی با جامعه جهانی مدنظر داشته باشیم و به کشور خاصی متکی نباشیم.
شرایط برای همکاری با چین، روسیه و هند مناسب است
دبیرکل پیشین اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق هم در این خصوص به خبرنگار ما می‌گوید: دعوای آمریکا و چین بر سر رهبری اقتصاد جهانی واضح است و حتی برخی معتقدند کرونا شاید موجب شود نه سال ۲۰۳۰ بلکه تا پنج سال دیگر چین به جای آمریکا قدرت نخست اقتصاد جهان باشد و تولید ناخالص ملی این کشور از ۱۷ هزار میلیارد دلار به ۲۴ هزار میلیارد دلار برسد.
حمید حسینی در عین حال معتقد است شاید تنش فعلی بین این دو کشور تنها جنبه انتخاباتی، رسانه‌ای و نمادین داشته باشد اما ایران اگر حقیقتاً به دنبال امضای قراردادی با چین است امروز بهترین فرصت برای عقد این قرارداد است؛ چرا که چین از جانب آمریکا و اروپا تحت فشار است.
به باور وی چین در حال حاضر هیچ شریکی بهتر از ایران نمی‌تواند پیدا کند؛ چرا که باقی شرکا تحت تأثیر آمریکا هستند و آمریکا می‌تواند با فشار بر آن کشورها راه صادرات نفت به چین را ببندد.
حسینی می‌گوید: ماشین اقتصادی چین به شدت وابسته به نفت است و ایران تنها کشوری است که اقتصادش رقیب چین نیست بلکه مکمل آن است. بنابراین در دو سه ماه آینده ایران می‌تواند از چین و حتی روسیه امتیاز بگیرد. ما می‌توانیم از اختلاف‌های چین با آمریکا و هند استفاده و حداقل از کانال اعتبارات خط ابریشم حداکثر استفاده را ببریم.
به باور این فعال اقتصادی ایران با کشورهای نفت‌خیز همسایه با اقتصاد همسان جز در حوزه مواد غذایی و صنعتی شاید امکان توسعه همکاری نداشته باشد اما می‌تواند بر بازار نفت چین و هند تمرکز ویژه داشته باشد.
معاونت اقتصادی، سیاست‌زده است
حسینی با انتقاد از کاهش صادرات ایران به ترکیه و عمان در سال گذشته می‌گوید: با رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌توانیم تمام نقص‌های صادراتی را حل کنیم. امروز مرزها با عراق باز شده و با یک سفر دیپلماتیک بسیاری مشکلات قابل حل است. در حال حاضر لازم است دیپلماسی با پاکستان، افغانستان و ترکیه تقویت شود تا بخش خصوصی با توجه به وضعیت بازار ارز و توجیه داشتن صادرات، صادرات به این کشورها را زنده کند.
این فعال بخش خصوصی با بیان اینکه تجارت خارجی کشور فاقد ساختار است، ادامه می-دهد: با تشکیل وزارت صمت، بازرگانی خارجی کشور تقریباً تعطیل شد و معاونت بین‌الملل ریاست جمهوری هم فعالیتی ندارد. معاونت اقتصادی وزارت خارجه هر چند تلاش‌هایی صورت می‌دهد اما بیشتر فعالیت‌هایش صبغه سیاسی دارد و ظرفیت آنچنانی برای اقتصاد در آن دیده نشده است. به نظر می‌رسد بیشتر سفیران، کارداران و نیروهای باتجربه در معاونت اقتصادی وزارت خارجه گرایش سیاسی دارند و حتی شاید ورود به مقوله‌های اقتصادی و تجاری را مسئله‌ساز می‌دانند.
به باور وی از معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه نمی‌توان انتظار زیادی داشت و در افزایش یا کاهش صادرات رایزنی‌ها و گمرک هم نقش دارند.
امکان افزایش همکاری‌های بهداشتی و نفتی با چین فراهم است
پیش از این و به تحلیل غلامعلی خوشرو؛ اجماع داخلی در آمریکا بر آن قرار گرفته که با تشدید فشارهای همه‌جانبه سرعت رشد اقتصادی و فناوری در چین را مهار کند پس ایران باید با دوراندیشی از فرصت ایجاد شده در راستای تأمین منافع ملی خود بهره‌برداری کند. به باور غلامعلی خوشرو این یک فرصت مناسب برای ایران است تا روابط خود را با چین گسترش داده به خصوص در حوزه همکاری‌های بهداشتی، راهبردی و تهاتر نفت بیش از پیش فعال شود.
انتهای پیام/
