۱۹ مرداد ۱۳۹۹ - ۰۳:۲۳
کد خبر: 715212

یادداشت/

مذاکرات اقلیم کردستان و بغداد و زمینه‌های آن

دکتر محمد اخباری/کارشناس مسائل خاورمیانه

پس از ماه‌ها کش و قوس سرانجام خبرهایی مبنی بر توافق اولیه بغداد و اقلیم کردستان عراق به گوش می‌رسد.

قدس آنلاین: پس از ماه‌ها کش و قوس سرانجام خبرهایی مبنی بر توافق اولیه بغداد و اقلیم کردستان عراق به گوش می‌رسد. البته در داخل و خارج عراق با تعدد بازیگران سیاسی و امنیتی مواجه هستیم و سیاستمداری مانند مصطفی الکاظمی هم می‌داند مذاکرات با اقلیم می‌تواند در مسیر تداوم ایام نخست وزیری او مفید واقع شود و او به دنبال این است که این مذاکرات را در مسیر اهداف خود پیش ببرد. اما مشکلی که وجود دارد، اختلافات فراوان میان بازیگران در داخل و خارج از مرزهای عراق است که متعاقب آن، امنیت پایدار این کشور تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

مصطفی الکاظمی که فرایند به قدرت رسیدن وی از تظاهرات گسترده مردم و مطالبات گروههای مختلف اعم از مرجعیت، سیاستمداران و احزاب می‌گذشت، محور برنامه‌های اصلاحات سیاسی، اقتصادی و امنیتی خود را بر حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت در این کشور قرار داد. نکته مهم دیگری که باید به آن توجه داشت، این است که به دلیل شرایط اجتماعی وقت عراق که نخست وزیری الکاظمی حاصل آن بود، انعطاف‌پذیری چه در سطح داخلی و چه در حوزه بین‌المللی عنصر پایسته این دولت است. در میانه رسیدن به هدف ثبات، یکی از جنبه‌هایی که با توجه به حوزه‌های تحت تسلط، می‌تواند برای دولت مرکزی ایجاد مشکل کند، اقلیت کردها هستند. همین چالش الکاظمی را متقاعد کرده که باید طی تعامل با اقلیم، وضعیتی پایدار و باثبات را در رابطه با شمال ایجاد و حفظ کنند. بالاخره قسمت‌های مهمی از عراق در اختیار اقلیم بوده و ارتباطات آن‌ها با کشورهایی مانند آمریکا و رژیم صهیونیستی می‌تواند بر دولت مرکزی کاملاً مؤثر باشد. از این جهت است که نخست وزیر عراق تلاش کرده با کردها به نتایج مثبتی برسد و در سوی مقابل، به نظر می‌رسد با توجه به مشکلات فراوانی که در داخل اقلیم خودنمایی می‌کند، کردها نیز این نیاز را داشتند که با دولت مرکزی به توافقاتی برسند و به وسیله این تعامل، آن‌ها نیز همچنان در صحنه بمانند. به همین دلیل، هر دو طرف به این مذاکرات احتیاج داشته و این مذاکرات هم تقریباً در حال نتیجه دادن است و به نظر در روزهای آینده اعلام خواهد شد.

دو طرف در این زمینه ملاحظات مختلفی دارند که یکی از آن‌ها، مباحث مربوط به پایگاه آمریکایی‌ها در اقلیم است. آمریکایی‌ها به دلایل متعدد به دنبال این هستند که در اقلیم، پایگاهی و حضور نظامی داشته باشند. محورهای این توافق هم بیشتر حول امنیت پایدار دو طرف و تمرکز بر مؤلفه‌های ضد امنیتی مانند تحرکات داعش و حضور حشدالشعبی در مناطق شمالی می‌شود. مسئله حضور آمریکایی‌ها در این منطقه، ارتباطات مالی و بودجهای دولت مرکزی با اقلیم و سهم بغداد از استخراج نفت توسط اقلیم هم دیگر محورهاست. با توجه به اینکه دولت الکاظمی، دولتی یکساله و موقت تا زمان برگزاری انتخابات زودهنگام است، تغییر دولت‌ها تأثیرات جزئی بر این توافق خواهند داشت و پیش‌بینی می‌شود تا پیش از پایان عمر دولت کنونی در عراق، شاهد اجرای حداقل قسمت‌هایی از توافقات دوطرفه خواهیم بود.

برچسب‌ها