زابل- منطقه سیستان در شمال سیستان و بلوچستان که روزگاری انبار غله ایران نام داشت و تعدد آسباد های آن نشان از رونق کشت و صنعت گندم داشت حال بسیاری از ساکنانش برای لقمه نانی مانده و مهاجرت را برای زراعت در استان‌های شمالی کشور پیشه کرده‌اند.

توفان مردم سیستان را کوچ می‌دهد؛ کاهش جمعیت تهدیدی برای مرز های شرقی

قدس آنلاین-گروه استان ها: بادهای ۱۲۰ روزه سیستان که تا پیش‌ازاین با عبور از روی تالاب هامون حکم نسیم بهاری را داشت حال با همراهی ماسه‌های روان به تازیانه‌ای تبدیل‌شده است تا مردم را در موطن خود برهاند.

متأسفانه بی‌توجهی کشور همسایه به جاری‌سازی حقابه رود موجب شده تا هامون در برابر خشک‌سالی دوام نیاورد وزندگی را برای ساکنان خود تنگ کند.

هامون که روزگاری میزبان سه هزار صیاد  و هم‌چنین ۱۲۰ هزار رأس گاو سیستانی در خود بود و ساکنانش از حصیربافی در حاشیه آن نانی درمی‌آوردند حالا تنها سوغاتش شن‌های روانی است که خانه‌های مردم را تا سقف مدفون می‌کند.  

مردم چه می‌گویند؟

در این راستا علی نورا یکی از فعالان محیط‌زیست به خبرنگار ما می‌گوید: هیئت دولت باید مصوبات و ردیف‌های خاصی را برای کل استان سیستان و بلوچستان در نظر بگیرد، زیرا باد و ریز گردهایی که از مرز افغانستان به سمت سیستان حرکت می‌کند، زندگی مردم را تحت شعاع قرار داده است.

وی عنوان می‌کند: ریز گردها موجب افزایش بیماری‌های تنفسی، لغو پروازها و مسدود شدن مسیر جاده‌ای می‌شود و اجازه کشت هیچ محصولی را نمی دهد.

وی بابیان اینکه درخواست ما این است که اعتباراتی برای آبگیری برکه‌ها و تالاب‌های این استان اختصاص دهند می‌افزاید: از طرفی شن‌های روان و ماسه‌های بادی را با مالچ پاشی، درخت‌کاری و حتی با آب‌پاشی زودگذر و کوتاه‌مدت می توان مهار کرد.

وی اظهار می کند: دستگاه‌های متولی برای نجات روستاهایی که بعد از توفان به زیر شن و ماسه رفته‌اند، با کمبود تجهیزاتی مانند لودر، بولدوزر و کمپرسی روبرو هستند و لذا با این امکانات از طریق ستاد بحران استان سیستان و بلوچستان و دفتر امور روستایی استانداری که متولی روستاییان است در اختیار آن ها قرار داده شود.

وی با اشاره به کمبود این امکان در سیستان می افزاید: از همین رو بسیاری از خانه ها تا ماه ها زیر خاک مدفون مانده و مردم مجبور به تردد از پشم بام به درون خانه هستند و یا باید با بیل صدها تن ماسه را با دست‌خالی جا به جا کنند.

تهدید مرزها

در همین راستا احسان سرگلزایی کارشناس ارشد جامعه‌شناسی با تأکید بر این موضوع که خالی شدن مرزها می‌تواند بر  امنیت مرزی ایران و افغانستان نیز  تأثیر بگذارد به ما می‌گوید: کاهش جمعیت مرزها، زمینه را برای عبور و مرور قاچاقچیان، تروریست‌ها و باندهای مواد مخدر فراهم می‌کند. علاوه بر این، مهاجرت از روستاها به شهرها و از شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ سبب تغییر سبک زندگی مهاجران می‌شود.

سال ۸۱ مقام معظم رهبری  اشاره کردند که سیستان«تنگه احد» جمهوری اسلامی ایران است و این تعبیر نشان می‌دهد که منطقه سیستان مهم است و فرمودند هر چه می‌توانید تلاش کنید که مردم در منطقه حفظ شوند

وی می‌افزاید: بسیاری از آن‌ها که در سیستان به کارهای تولیدی اشتغال داشتند حالا باید به سراغ مشاغل پاره‌وقت خدماتی بروند. این اتفاق علاوه بر تأثیرات ناخوشایند روحی سبب می‌شود بسیاری از ساکنان به دلیل وضعیت اقتصادی نامطلوب به حاشیه شهرها رانده شوند که همین امر تأثیرات سوء فرهنگی و اجتماعی در بردارد؛ به‌طوری‌که شهرهای بزرگ استان سیستان و بلوچستان ازجمله زاهدان به‌حساب می‌آیند.

وی عنوان می‌کند: همچنین پس از آغاز دوره خشک‌سالی شهرهایی با بیشترین حاشیه‌نشینی سکونتگاه‌های غیررسمی متعددی در اطراف زاهدان و زابل شکل‌گرفته که باعث افزایش آسیب‌های اجتماعی ازجمله اعتیاد در این دو شهر شده است.

جمعیتی که آب می‌رود

نماینده مردم زابل، زهک و هیرمند در مجلس شورای اسلامی در همین رابطه بابیان اینکه جمعیت سیستان در سال ۵۶ به تعداد ۴۶۰ هزار نفر بوده است اما امروز که ۴۱ سال از انقلاب گذشته جمعیت سیستان ۴۰۰ هزار نفر است می افزاید: این موضوع  نشان می دهد که نه‌تنها جمعیت افزایش نداشته است، بلکه بخش عمده‌ای از جمعیت از این منطقه خارج‌شده و مهاجرت کرده است.

محمد سرگزی با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری به استان پهناور سیستان و بلوچستان، اظهار می‌کند: سال ۸۱ مقام معظم رهبری  اشاره کردند که سیستان«تنگه احد» جمهوری اسلامی ایران است و این تعبیر نشان می‌دهد که منطقه سیستان مهم است و فرمودند هر چه می‌توانید تلاش کنید که مردم در منطقه حفظ شوند،اما متأسفانه در طول این سالیان  از سوی دولتمردان اتفاق نیفتاده است.

وی با اشاره به محرومیت استان، مطرح می کند: امروز وقتی حرف از محرومیت می‌زنیم، برخی از استان‌های دیگر هم اعلام می‌کنند که ما محروم هستیم، اما وضعیت محرومیت زاهدان،استان سیستان و بلوچستان در مقایسه با استان‌های دیگر در بسیاری از شاخص‌ها به‌مراتب بیشتر است.

نماینده مردم زابل، زهک و هیرمند در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه استان سیستان و بلوچستان بیشترین نرخ بیکاری واقعی در کل کشور را دارد و نرخ بیکاری بیش از ۷۰ درصد در حوزه سیستان است یادآور می شود: تأکید و توصیه من اینست که مسئولان بیایند و از نزدیک ببینند که مردم زابل به چه وضعیتی زندگی می‌کنند.

وی با اشاره به این موضوع که دسترسی به آب آشامیدنی،دسترسی به آموزش، بهداشت، دسترسی به جاده‌ها و در حوزه زیرساخت‌ها سیستان و بلوچستان بسیار ضعیف است می افزاید: در بسیاری  از روستاها در حوزه سیستان  آب با تانکر انتقال پیدا می‌کند،هنوز سی.ان. جی در حوزه سیستان وجود ندارد؛ امکانات حمل‌ونقل حمل‌ونقل عمومی در حوزه انتخابیه وجود ندارد و این برای مردم هزینه‌بر است.

برچسب‌ها