قدس آنلاین-گروه استان ها: استان آذربایجان شرقی و غربی به دلیل حجم قابل‌توجه تولید محصولات باغی یکی از مراکز مهم تولید خشکبار در کشور نیز محسوب می‌شوند.

 در اقتصاد کشاورزی معاصر صنایع تبدیلی عامل مهمی در فرآوری محصولات کشاورزی است چراکه از یک‌سو ارزش‌افزوده محصولات اولیه بخش را ارتقا می‌دهد و از سوی دیگر محصولاتی به بازار ارائه می‌کند که با استفاده از تکنولوژی مدرن به‌دست‌آمده‌اند و این درحالی‌که بر اساس اطلاعات به‌دست‌آمده، بیشتر از یک‌پنجم فرآورده‌های غذایی در کشورهای درحال‌توسعه به‌صورت ضایعات براثر فساد ناشی از عوامل گوناگون فیزیکی، شیمیایی و بیولوژی در مراحل کاشت، داشت و برداشت و پس از برداشت تا زمان توزیع و مصرف از بین می‌رود.

فراوری سنتی

کافی است برای آشنایی با ظرفیت‌های این استان و روستاهای آن‌که در تولید خشکبار حرفی برای گفتن دارند سری به  روستای «قاضی جهان» در شهرستان آذرشهر به‌عنوان بزرگ‌ترین مرکز تولید خشکبار آذربایجان شرقی بزنید.

با فرارسیدن فصل تابستان و رسیدن میوه‌های خوش‌رنگ و لعاب همچون زردآلو (رقم‌های زودرس، رزی و پیوندی عسگرآباد و آلوی قرمز و زرد در باغات قاضی جهان، باغداران و تولیدکنندگان صنعت خشکبار محصولات خود را به قیصی و برگه زردآلو تبدیل و فرآوری می‌کنند و در بازارهای داخلی و خارجی به فروش می‌رسد.

این کار از دیرباز به‌صورت سنتی در باغات زردآلوی قاضی جهان مرسوم بوده است و سابقه بالای ۵۰۰ ساله را دارد.

این روستا یکی از بزرگ‌ترین مراکز تولید خشکبار در کشور است که خشک‌کردن میوه‌ها، شرایط و طرز تهیه خاصی دارد و به‌صورت مرحله‌ای انجام می‌شود. محصولات بعد از خشک شدن و پاک‌سازی، روانه بازارهای جهانی شده و طعم خوشمزه‌ای نیز دارد.

نبود صنایع تکمیلی و مدرن در این منطقه باعث شده تا آلوها و زردآلوهایی که قیمت‌های نجومی داشته و قیصی و برگه آن به‌صورت خشک قیمت چند صدهزارتومانی دارد، در کنار جاده آذرشهر- قاضی جهان روی‌هم انباشته شود و به‌صورت سنتی و غیربهداشتی خشک شود که بنا بر گفته کارشناسان این موضوع موجب کاهش کیفیت محصول نهایی می‌شود.

ایجاد صنایع تبدیلی در بزرگ‌ترین مرکز تولید خشکبار شمال غرب کشور جزو اصلی‌ترین مطالبات مردم این منطقه است و آن‌ها از مسئولان امر می‌خواهند تا توجه ویژه‌ای به اقتصاد ارزآور خشکبار داشته باشند.

البته ناگفته نماند همه‌ساله نبود صنایع تبدیلی و بسته‌بندی مناسب بازار فروش میوه‌های تابستانی را در آذربایجان شرقی با چالش مواجه می‌کند.

ظرفیت سرمایه‌گذاری

در همین راستا مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی از فعالیت ۷۶۰ کارخانه صنایع تبدیلی و غذایی با فن‌آوری بالا در استان خبر می‌دهد و می‌گوید: ظرفیت فرآوری و تولید سالیانه این واحدها ۴۹۵ هزار تن انواع محصولات کشاورزی اعم از زراعی، باغی، دام، طیور، آبزیان، سردخانه، کشتارگاه و کارخانه خوراک دام است.

ایاز برنو بابیان اینکه ظرفیت فرآوری محصولات کشاورزی استان در سال ۹۸ نسبت به سال 97 از  رشد ۳۷.۵ درصدی برخوردار بوده است ادامه می‌دهد: در زمینه صنایع تبدیلی و غذایی در استان اقدامات خوبی انجام‌گرفته است که در این میان سرمایه‌گذاران بخش خصوصی همت بالایی داشته‌اند و تلاش‌های بسیاری را در زمینه احداث کارگاه‌ها و کارخانه‌های فراوری در استان انجام داده‌اند.

وی اظهار می‌کند: آذربایجان شرقی به دلیل قرارگیری در مسیر صادرات، مرکز مهمی در زمینه فراوری محصولات به شمار می‌رود ازجمله این‌که اقلام بسیاری از خشکبار همچون کشمش و پسته وارد استان شده و بسته‌بندی می‌شود و اکنون استان در زمینه فرآوری خشکبار دارای رتبه اول کشور است.

وی عنوان می‌کند: در سال گذشته باوجود تمامی محدودیت‌های اعتباری و تسهیلات بانکی و همچنین تحریم‌های ظالمانه، شاهد رشد تولید و افزایش سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی و غذایی استان بودیم.

وی خاطر نشان می کند: با توجه به ظرفیت‌های خیلی مناسب تولیدات کشاورزی استان و تنوع محصولات تولیدی، در سال گذشته تعداد ۷۷ واحد کارخانه صنایع تبدیلی و تکمیلی غذایی به بهره‌برداری رسیده که نشان‌دهنده رشد ۳۰ درصدی در مقایسه با سال ۹۷ است.

وی بابیان این‌که در سال ۹۸ تعداد ۲۳۱ مورد موافقت اصولی و همچنین تعداد ۱۵۹ مورد جواز تأسیس صادرشده است می افزاید: این امر شاخص بسیار مهمی در تعیین، تثبیت و ریل‌گذاری مدیریت صنایع تبدیلی و غذایی استان در راستای برنامه‌ریزی و افزایش واحدهای تولیدی در سال جهش تولید خواهد بود.

وی بابیان اینکه صنایع تبدیلی نخودچی نیز منحصر به استان و به‌خصوص در شهر ممقان است، به‌طوری‌که فقط ۱۲۰۰ کارگاه تولیدی در این بخش مشغول به فرآوری نخود هستند می‌افزاید: لپه موردنیاز کشور نیز در شهرستان آذرشهر فرآوری می‌شود.

وی بابیان اینکه در زمینه فرآوری خرما نیز، استان بیشترین تعداد بسته‌بندی خرما را در کشور دارد می‌گوید: در خصوص وضع صنایع تبدیلی گل محمدی نیز ۱۵ کارخانه فرآوری گل محمدی در استان فعالیت می‌کنند که درمجموع ۱۵ هزار تن، گلاب، اسانس و عرق گل محمدی تولید می‌کنند.