۱۳ شهریور ۱۳۹۹ - ۱۰:۳۲
کد خبر: 718611

یادداشت/

ایرانی‌ها و خصیصه‌هایی که غرب از آن بی‌خبر است

دکتر امیلیا نرسیسیانس/ مردم‌شناس و استادیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

مردم‌شناسی یکی از رشته‌های زیرگروه انسان‌شناسی است. این علم یک دانش خاص نیست. انسان‌شناسی در تعریف کلاسیک به چهار رشته انسان‌شناسی زیستی، انسان‌شناسی زبان‌شناختی، انسان‌شناسی باستان‌شناختی و انسان‌شناسی فرهنگی تقسیم می‌شود. در واقع مردم‌شناسی یکی از زیرگروه‌های انسان‌شناسی است که با انسان‌شناسی فرهنگی تشابه بسیار دارد.

قدس آنلاین: مردم‌شناسی یکی از رشته‌های زیرگروه انسان‌شناسی است. این علم یک دانش خاص نیست. انسان‌شناسی در تعریف کلاسیک به چهار رشته انسان‌شناسی زیستی، انسان‌شناسی زبان‌شناختی، انسان‌شناسی باستان‌شناختی و انسان‌شناسی فرهنگی تقسیم می‌شود. در واقع مردم‌شناسی یکی از زیرگروه‌های انسان‌شناسی است که با انسان‌شناسی فرهنگی تشابه بسیار دارد.

هدف اصلی مردم‌شناسی پی بردن به فرهنگ و آداب و سنن گذشتگان است، اما در عین حال برای نیل به این مقصود، فقط خود را محدود به این موضوع نمی‌کند. برای مثال در انسان‌شناسی زبان‌شناختی از زبان و به‌ویژه استعاره‌ها استفاده می‌شود تا بدانیم در ذهن انسان‌ها نسبت به مفاهیم متفاوت چه موضوعاتی نقش می‌بندد. انسان‌شناسی می‌تواند دایره گسترده‌تری را برای تحقیقات خود مدنظر قرار دهد؛ برای مثال می‌تواند در مورد فناوری‌های نوین به بحث و مطالعه بپردازد و یا تأثیر فناوری اطلاعات را در زندگی انسان‌ها مورد بررسی قرار دهد. تلفن همراه و نحوه ارتباط مردم به وسیله آن با یکدیگر و یا فعالیت‌هایی که در فضای مجازی انجام می‌پذیرد خود یک سوژه تحقیق در این زمینه است.

در مجموع مردم‌شناسی رشته گسترده‌ای است که با موضوعات متنوعی سروکار دارد و از همین رو می‌توان گفت این علم، خود را نسبت به امروز نیز موظف می‌داند و می‌تواند درباره آن بحث کند. برای مثال در خصوص موضوع کرونا که امروزه در تمام جهان تأثیرات عمیقی را بر جای گذاشته است نیز انسان‌شناسی قابلیت طرح بحث دارد. در نتیجه این بحث‌ها و دسته‌بندی تحقیقات که منتج به ارائه راه حل خواهد شد یکی از کارهایی که انجام می‌پذیرد ارائه آن‌ها به نهادهای قانون‌گذاری است. مردم‌شناسی نیز خود را به مطالعه فرهنگ‌ها محدود می‌کند؛ برای مثال آداب خوراک، آداب رفتارها، مناسک و دین و تمامی رفتارهایی که در زندگی آدمی تجلی دارد. با توجه به آنکه ایران کشوری با اقوام متفاوت، هرچند با ملیت ایرانی است و زبان‌ها و آداب و رسوم متفاوتی دارد، اهمیت مردم‌شناسی در ایران بیشتر و مهم‌تر است. در حال حاضر ظرفیت‌های ارزشمندی در دانشگاه‌های دارای این رشته وجود دارد؛ برای مثال در دانشگاه تهران که دانشجویان آن از اقصی نقاط ایران با تعلقات متفاوت قومی و فرهنگی وارد آن و رشته مدنظر می‌شوند، بهترین کاری که این دانشجویان به عنوان کار تحقیقی می‌توانند انجام دهند پژوهش در مورد خاستگاه‌های خودشان است، ضمن آنکه می‌توانند نسبت به اقوام متفاوتی که در ایران در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند با دقت بیشتر و بهتری به مطالعه بپردازند.

 مردم هر کشور دارای یک خصوصیات مشترک‌اند که این خصوصیات حاصل تربیتی است که در بین آن‌ها رایج است. علاوه بر آن، این مردم از ویژگی‌هایی منحصر به فرد نیز برخوردارند، برای مثال هر یک از این اقوام، غذای خاصی می‌خورند و آداب و رسوم خاصی دارند، با این حال معمولاً ایرانی‌ها را با ویژگی‌های منحصر به فرد خود می‌شناسند. مثلاً اینکه افرادی هستند که به یکدیگر توجه می‌کنند و مراقب یکدیگرند و درِ خانه‌های آن‌ها همواره باز است و اهل تعارف‌اند که همین تعارف‌ها سبب تلطیف روابط و محیط می‌شود و جهان غرب که به این موضوع و خصیصه ما می‌تازد از آن بی‌خبر است.

برچسب‌ها