۲۶ مهر ۱۳۹۹ - ۱۱:۰۲
کد خبر: 724144

همدلی و مواسات، در سیره رضوی 

حجت الاسلام علی بیرانوند، کارشناس مذهبی

قدس انلاین: فتنه و آزمایش کرونا ویروس یکی از جدیدترین آزمون‌های تاریخ بشری به شمار می‌آید که چهره واقعی بسیاری از جوامع انسانی و مدعیان حقوق بشر را هویدا ساخت، این در حالی است که بسیاری از کشورهای مدعی حقوق بشر تلاش داشتند خود را پیشتاز انسان دوستی و طرفدار حقوق عامه معرفی نمایند، این آزمایش الهی آب پاکی را بر روی دست همگان ریخت و چهره واقعی فرهنگ لیبرال سرمایه داری را به همگان نشان داد.

خوش بود گر محک تجربه آید به میان 
تا سیه روی شود هر که در او غش باشد

 ولی با این وجود همین آزمون الهی چهره‌ای زیبا و اخلاق مدارانه از فرهنگ غنی و وحیانی مکتب اهل بیت(ع) را به رخ جهانیان کشاند، چرا که در این بحران همه‌گیر و جهانی، دوست‌داران مکتب اهل بیت(ع) که عناصر حیاتی زندگی اجتماعی خود را از امامان معصوم (ع) خود به یادگار دارند به همگان نشان دادند، می‌شود در فضای کرونایی، اخلاق مدارانه زندگی کرد و تنها به فکر خود نبود و در جهت امداد رسانی به همنوعان خود از دیگران سبقت گرفت. این روحیه زیبا حاصل و نتیجه آموزش‌های تربیتی و اخلاقی حضرات معصومین(ع) است که شیوه صحیح زندگی را به دوست‌داران خود آموزش داده‌اند. 
در ادامه گوشه‌ای از سبک زندگی اهل بیت(ع) را در عرصه امداد رسانی و مواسات شرح می دهیم.

همدلی و مواسات  در سیره رضوی
اگر جهان نظاره‌گر مواسات و امداد رسانی جامعه اسلامی ایران در دوران کرونا بود، باید به این موضوع اقرار نماید که این روحیه اخلاق مدارانه و انسان دوستانه در واقع وامدار فرهنگ و اندیشه رضوی و سایر ائمه اطهار(ع) است که در جامعه ایرانی نهادینه و فرهنگ سازی شده است. متون و منابع روایی مملو از این‌گونه رفتارهای کریمانه رضوی است که درس‌های فراوانی را برای شیعیان و محبان خود به ارمغان آورده است. در ادامه به برخی از این رفتارهای درس‌آموز و کریمانه اشاره خواهیم کرد.

1-هرروز به فکر نیازمندان باش
شیعیان و محبان راستین اهل بیت(ع) به درستی آموخته‌اند که دستگیری از مستمندان و نیازمندان باید در متن زندگی هر کدام از محبین اهل بیت(ع)  قرار داشته باشد، این رهنمود طلایی قرآن کریم است که مؤمنان واقعی همواره سهمی از مال خود را برای نیازمندان کنار گذاشته اند: «وَفی أَموالِهِم حَقٌّ لِلسّائِلِ وَالمَحرومِ؛ و در اموال آنها حقّی برای سائل و محروم بود!» در پیام‌های درس آموز رضوی نقل شده است: «روزی امام در جایی نشسته بود که یکی از شیعیان بر ایشان وارد شدند، امام از او پرسید: آیا امروز چیزی را انفاق کرده‌ای؟ عرض کرد: نه؛ امام فرمود: پس چگونه امیدداری که خدا دوباره به تو نعمت دهد؟ انفاق کن و لو آنکه یک درهم باشد».
در منظومه فکری امام رضا(ع) و در سبک زندگی رضوی رفع حوائج و نیازهای مؤمنین آثار و برکات مادی و معنوی فراوانی دارد از جمله اینکه در منابع روایی از امام هشتم(ع) این چنین نقل شده است: «مَنْ فَرَّجَ عَنْ مُؤْمِنٍ فَرَّجَ اَللَّهُ عَنْ قَلْبِهِ یَوْمَ اَلْقِیَامَةِ؛ امام رضا(ع) فرمود: هر کس به مؤمنی گشایشی دهد، خدا روز قیامت دلش را گشایش دهد».

2-بخشش چشم‌گیر اموال
امام رضا(ع) بیش از آنکه با زبان و گفتار شیعیان و محبان خود را به دستگیری و مواسات و امداد رسانی به نیازمندان دعوت نماید با رفتار و عملکرد خود مهرورزی و نوع‌دوستی را به شاگردان مکتب خود آموختند، روحیه سخاوتمندی و مواسات رضوی بیش از آن چیزی است که منابع روایی ذکر کرده باشند و یا ذهن به آن دست یابد، در نمونه‌ای از سبک زندگی رضوی شاهد هستیم: «مَرَّ رَجُلٌ بِأَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا ع فَقَالَ لَهُ أَعْطِنِی عَلَی قَدْرِ مُرُوَّتِکَ قَالَ لَا یَسَعُنِی ذَلِکَ فَقَالَ عَلَی قَدْرِ مُرُوَّتِی قَالَ أَمَّا إِذاً فَنَعَمْ ثُمَّ قَالَ یَا غُلَامُ أَعْطِهِ مِائَتَیْ دِینَارٍ وَ فَرَّقَ ع بِخُرَاسَانَ مَالَهُ کُلَّهُ فِی یَوْمِ عَرَفَةَ فَقَالَ لَهُ الْفَضْلُ بْنُ سَهْلٍ إِنَّ هَذَا لَمَغْرَمٌ فَقَالَ بَلْ هُوَ الْمَغْنَمُ لَا تَعُدَّنَّ مَغْرَماً مَا ابْتَعْتَ بِهِ أَجْراً وَ کَرَماً؛ یعقوب بن اسحاق نوبختی گفت: مردی گذارش به حضرت رضا(ع) افتاد عرض  کرد: آقا به اندازه جوانمردی خود بمن ببخش فرمود: آنقدر برایم مقدور نیست. عرض کرد: پس بقدر جوانمردی من فرمود: این کار اشکالی ندارد. فرمود: غلام به این مرد دویست دینار بده. در روزه عرفه تمام اموال خود را در خراسان بین فقراء تقسیم کرد فضل بن سهل عرض  کرد این کار موجب زیان است. فرمود: نه موجب سود است هرگز کاری که موجب اجر و پاداش شود نباید زیان بحساب آوری».

3-برکات شگفت انگیز همدلی
در فرهنگ و اندیشه رضوی برای ترغیب و تشویق مؤمنین و شیعیان، به آثار و برکات شگفت انگیز مواسات و همدلی نیز اشاره شده است، این موضوع علاوه بر نشان دادن این شاخص دینی و اخلاقی در اندیشه‌ی رضوی کارکرد تربیتی و انگی

زشی برای تقویت انسان دوستی و مواسات در جامعه اسلامی دارد. «حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرِ بْنِ مَسْرُورٍ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنِی الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ مُعَلَّی بْنِ مُحَمَّدٍ الْبَصْرِیِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ الْوَشَّاءِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع یَقُولُ‏ السَّخِیُ‏ قَرِیبٌ‏ مِنَ‏ اللَّهِ‏ قَرِیبٌ مِنَ الْجَنَّةِ قَرِیبٌ مِنَ النَّاسِ بَعِیدٌ مِنَ النَّارِ وَ الْبَخِیلُ بَعِیدٌ مِنَ الْجَنَّةِ بَعِیدٌ مِنَ النَّاسِ قَرِیبٌ مِنَ النَّارِ قَالَ وَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ السَّخَاءُ شَجَرَةٌ فِی الْجَنَّةِ أَغْصَانُهَا فِی الدُّنْیَا مَنْ تَعَلَّقَ بِغُصْنٍ مِنْ أَغْصَانِهَا دَخَلَ الْجَنَّةَ.؛ محمّد بن جعفر مسرور با سندی که در متن ذکر شده از حسن بن علیّ وشّاء روایت کرده گفت: شنیدم امام هشتم (علیه السّلام) می‌فرمود: شخص با سخاوت‏ به خدا نزدیک است، به بهشت نزدیک است، به مردم نزدیک است، و از آتش دور، و بخیل از بهشت دور است و از مردم نیز دور و به آتش نزدیک است. یاسر گفت: از آن حضرت شنیدم می‌فرمود: صفت سخا و بخشندگی درختی است در فردوس که شاخ‌های آن در دنیا است، هر کس به شاخه‏ای از آن چنگ زند به بهشت خواهد رفت».

برچسب‌ها