امروز پنجم اسفند را به یاد دانشمند شهیر ایرانی «خواجه نصیرالدین طوسی» در تقویم رسمی کشورمان به نام روز مهندس ثبت کرده‌اند.

مهندس غریب در عصر پرترافیک مهندسی

شاید بسیاری از مهندسان با توجه به جذب صدها هزار دانشجوی مهندسی، شمار بسیار زیاد دانش‌آموختگان مهندسی در کشور و گسترش فضای مجازی، چرایی این نام‌گذاری را بدانند، اما هنوز هم هستند عده‌ای که نه تنها از مناسبت تقویمی این روز بی‌اطلاع‌اند که از خواجه نصیر و خدماتش هم چیزی نمی‌دانند. جالب آنکه برخی از کتابخوان‌های نسل جوان امروز و حتی دانش‌آموختگان دانشگاهی کشورمان به اندازه‌ای که سلبریتی‌های اروپایی و آمریکایی را می‌شناسند شناختی درباره این دانشمند بزرگ ایرانی ندارند!

این اتفاق در جامعه‌ای که به جای مفاخر و مشاهیر علمی - فرهنگی، سلبریتی‌ها الگوی جوانان و نوجوانان آن شده‌اند، دور از انتظار نیست.

برای آنکه قدری این وضع نگران‌کننده را برایتان ترسیم کنیم، در دو روز گذشته به میان مردم رفتیم تا آن‌ها از روز مهندس، خواجه نصیر و اطلاعاتشان از او برایمان بگویند.

دانشجویان مهندسی هم نمی‌دانند

جلال، فروشنده کتاب است و می‌داند پنجم اسفند را به نام مهندسی و مهندسان نام‌گذاری کرده‌اند، اما وقتی دلیل این نام‌گذاری را از او می‌پرسیم، می‌گوید: دلیلش را نمی‌دانم و اصلاً نمی‌دانم مهندسان امروزی چه سنخیتی با خواجه نصیرالدین طوسی دارند!

محمود نویسنده است. او البته با توضیحی بیشتر از خواجه نصیر؛ تولدش در قرن ششم هجری قمری در توس، علاقه‌اش به معماری علمی و تلاش‌هایش در ریاضیات و درنهایت تأثیرگذاری‌اش در میان فلاسفه، ریاضیدان‌ها و معماران جهان می‌گوید و در عین حال تصریح می‌کند: با وجود این متأسفانه اگر همین امروز از دانشجویان رشته‌های مهندسی بهترین دانشگاه‌های کشور بخواهیم نام دو اثر خواجه نصیر را بگویند، اغلب آن‌ها نمی‌دانند.

خانم ناظمی هم دانشجویی است که می‌داند پنجم اسفند را به پاس خدمات مهندسان روز مهندس نام‌گذاری کرده‌اند، اما می‌گوید: باید فرصتی داشته باشم و دلیل اینکه چرا این روز را با این عنوان نام‌گذاری کرده‌اند در اینترنت جست‌وجو کنم؛ چون تا امروز برایم دانستن این موضوع اهمیتی نداشته است.

وقتی از او در مورد شخصیت خواجه نصیرالدین می‌پرسیم، می‌گوید: اگر اشتباه نکنم کاشف بوده، اما دقیقاً حضور ذهن ندارم چه چیزی را کشف کرده است!

آقای صباغ یکی دیگر از شهروندان هم می‌داند پنجم اسفند، سالروز ولادت خواجه نصیرالدین طوسی و روز مهندس است، حتی این را هم می‌داند که این دانشمند ایرانی از نوابغ قرن ششم، هفتم و یا هشتم قمری است اما از نسبت او با روز مهندس بی‌اطلاع است.

فقط در حد کتاب‌های درسی

ناهید ۲۰ ساله و دیپلمه است. او نام «دومینیک پرسل» بازیگر استرالیایی بریتانیایی تباری را که اغلب در فیلم‌های آمریکایی بازی می‌کند می‌داند اما در خصوص اینکه پنجم اسفند مصادف با چه رویداد تاریخی است چیزی نمی‌داند.

آقای خوشابی، ۴۹ ساله و دیپلمه هم که فروشگاه کفش دارد، می‌گوید: بعضی وقت‌ها سال، ماه و روز را فراموش می‌کند. او در مورد خواجه نصیرالدین طوسی همین قدر می‌داند که یک منجم بوده و اطلاعات بیشتری ندارد.

حسین رضایی، ۲۴ ساله و دارای مدرک دیپلم هم تنها نام خواجه نصیرالدین طوسی را شنیده اما نمی‌داند چه کسی است.

آقای رضایی با اینکه به قول خودش علاقه چندانی به فوتبال ندارد خیلی خوب می‌داند «کریستیانو رونالدو» بازیکن فوتبال اهل پرتغال است که در پست مهاجم برای یوونتوس و تیم ملی فوتبال پرتغال بازی می‌کند.

آقای سلیمانی ۳۹ ساله و دارای مدرک تحصیلی دیپلم هم که شغل آزاد دارد، می‌گوید: خواجه نصیرالدین طوسی را فقط در حدی که در کتاب‌های درسی خوانده می‌شناسد و حالا هم حضور ذهن ندارد که چه کسی بوده است.

این شهروند هم با اینکه ادعا می‌کند علاقه‌ای به فیلم و به‌ویژه فیلم‌های خارجی ندارد اما به‌خوبی «آنجلینا جولی» و «برد پیت» بازیگران معروف آمریکایی را می‌شناسد. 

هنوز در کتاب‌های درسی از او نخوانده‌ایم

علی، دانش‌آموز سال دهم هم می‌گوید فقط نام خواجه نصیرالدین طوسی را شنیده، اما از «کریستیانو رونالدو» به عنوان بازیکن فوتبال اهل کشور پرتغال و «روبین ریانا فنتی» از خواننده‌های آمریکایی نام می‌برد.

محمد، دانشجوی ۲۴ ساله نیز «لیونل مسی» بازیکن آرژانتینی فوتبال را که برای باشگاه بارسلونا و تیم ملی آرژانتین در پست‌های مهاجم و بال بازی می‌کند، می‌شناسد اما با خواجه نصیرالدین طوسی درحد یک دانشمند ایرانی آشناست و از زندگی‌نامه و فعالیت‌های علمی او چیزی به خاطر ندارد.

عرفان، محصل ۱۷ ساله هم به‌قول خودش فقط اسم خواجه نصیرالدین طوسی را شنیده و نمی‌داند کیست، چون هنوز در کتاب‌های درسی چیزی از او نخوانده است.

باوفا، دانشجوی انصرافی رشته بیوشیمی، می‌گوید خواجه نصیرالدین طوسی را در حدی که یکی از دانشمندان قرن هفتم بوده می‌شناسد و اطلاع بیشتری درباره او ندارد.او اما با «ژان پل سارتر» فیلسوف و نویسنده فرانسوی به‌خوبی آشناست.

آیدا اکبری، دانش‌آموز ۱۸ ساله هم با اینکه می‌داند «جاستین بیبر» و «سلنا گومز» خوانندگان غربی‌اند، اما با شخصیت خواجه نصیرالدین طوسی در حد یک ریاضیدان و ستاره‌شناس آشنایی دارد.  

برچسب‌ها