کارشناسان معتقدند بسیاری از ناهنجاری‌های شهر مشهد و گسترش پدیده حاشیه‌نشینی در آن به اجرا نشدن و یا نبود طرح‌های جامع و تفصیلی بازمی‌گردد و امروز اگر شاهد گسترش افقی این کلانشهر و رویش قارچ‌گونه شهرک‌های اقماری در گوشه و کنار آن هستیم علت اصلی آن به فراموشی سپردن طرح اصلی جامع شهر مشهد و تغییرات و بازنگری‌های پیاپی در طرح تفصیلی مشهد است.
پایان یک کابوس
اما در حالی مبنای توسعه شهر مشهد در ۵۰ سال گذشته با یک طرح تفصیلی قدیمی بوده است و بسیاری از طرح‌های توسعه‌ای منتظر ابلاغ طرح جدید تفصیلی هستند که سرانجام ۱۰ شهریور ماه بخش‌هایی از این طرح از سوی استاندار به شهرداری و بلافاصله برای اجرا به مناطق ۹ و ۱۱ که مشمول این طرح هستند، ابلاغ شد تا یک کابوس طولانی از مسیر توسعه شهر برداشته شود.
مدیر کل دفتر مطالعات و طرح‌های فنی شهری شهرداری مشهد ضمن اشاره به ابلاغ نخستین بخش از مجموعه طرح‌های تفصیلی هفت‌گانه شهر مشهد توسط استاندار خراسان رضوی به عنوان رئیس کمیسیون ماده ۵، گفت: این طرح در کمیسیون ماده ۵ استان بررسی و پس از دریافت نظرات دستگاه‌های قانونی، تصویب و ابلاغ شده است. ساسان نورین مقدم در گفت‌وگو با خبرنگار ما در تشریح آخرین وضعیت طرح‌های تفصیلی، اظهار کرد: کل مشهد به هفت حوزه برنامه‌ریزی تقسیم شده که هر کدام ویژگی‌های خاص خودشان را دارند که مشاوران در حال تهیه طرح تفصیلی برای هر کدام از این بخش‌ها هستند؛ اما تاکنون سند طرح تفصیلی حوزه جنوب غرب مشهد انجام، تصویب و ابلاغ شده است.
وی با بیان اینکه موقعیت حوزه جنوب غربی محدود به بولوار امام علی(ع) از سمت شمال، جاده سنتو و بولوار شهید ناصری از شرق، ارتفاعات جنوبی مشهد از جنوب و مرز محدوده مشهد از سمت غرب با حدود جمعیتی ۶۰۵ هزار نفر دیده شده است، عنوان کرد: مساحت محدوده این طرح تفصیلی ۶ هزار هکتار است که مرز جغرافیایی مناطق ۹ و ۱۱ را در برمی‌گیرد.
وی با تأکید بر این موضوع که با ابلاغ این طرح، برای نخستین بار این منطقه به صورت یکپارچه مطالعه شده و موضوعات زیست محیطی در طرح جدید دیده شده است، افزود: ارتفاعات جنوب مشهد در این طرح با نگاهی زیست محیطی دیده شده و قرار است این ارتفاعات فضایی تفرجگاهی مبتنی بر محیط زیست برای مردم باشد.وی برنامه مسکن را یکی از موضوعات جدی در اسناد تصویبی طرح تفصیلی عنوان کرد و گفت: این طرح می‌گوید مسکن در کجا، تا چه حدی و با چه ظرفیتی ساخته شود، همچنین پهنه‌های بلندمرتبه‌سازی نیز در پلاک‌های کلان‌مقیاس و پهنه‌هایی که به فضاهای حمل و نقل ریلی متصل است دیده شده است.
ابلاغ طرح حوزه جنوب شرق تا یک ماه دیگر
وی در خصوص چگونگی تصویب سایر حوزه‌ها اظهار کرد: حوزه جنوب شرق نیز در کمیسیون فنی ماده ۵ تصویب شده و مشاور نسبت به تکمیل اسناد مبتنی بر مصوبات اقدام کرده است و احتمالاً تا یک ماه آینده طرح تفصیلی جنوب شرق هم ابلاغ خواهد شد. ازمجموع حوزه‌ها پنج حوزه در شورا تأیید شده، دو حوزه در کمیسیون ماده ۵تصویب شده، کمیته فنی سه حوزه نهایی شده و مابقی حوزه‌ها در حال بررسی و رسیدگی است، یک حوزه چارچوب کلی آن تعیین شده اما به شورا ارسال نشده است و در یک حوزه هم مشاور به دلیل عدم پایبندی به تعهدات و شرح خدماتش به طور کل خلع ید شده و مشاور جدید کار خودش را آغاز کرده است. مصمم هستیم باقیمانده حوزه‌ها را تا آخر سال به کمیسیون ماده ۵ برسانیم، اما در مجموع پنج حوزه در شورا مصوب شده و دو حوزه در کمیسیون ماده ۵تأیید و تصویب نهایی شده است.وی ضمن تأکید بر اینکه موضوعات اقتصاد کلان در این طرح مورد توجه قرار گرفته و تضمین شده که سرمایه‌گذاران و مالکان طبق ظرفیت قانونی حداکثر انتفاع را از آن داشته باشند، ادامه داد: توسعه شهر بدون برنامه مشخص میسر نیست و با مباحث نظری و شعاری نمی‌توان مسیر توسعه شهر را هموار کرد، بنابراین در این طرح تمام مباحث نظری به نقشه تبدیل شده است.
