در همین چارچوب، قطعنامه تمدید رفع تحریمها علیه ایران در شورای امنیت به رأی گذاشته شد اما به دلیل عدم کسب آرای کافی، راه برای اجرای بدون مانع این سازوکار ضدایرانی هموار شد.
این اقدام، در واقع پرده آخر نمایش بیاعتمادی اروپا و آمریکا بود؛ چرا که تفاهم قاهره و هر گونه چارچوب همکاری میان ایران و آژانس عملاً نابود شده است. غربیها که خود ناقضان اصلی مواد ۴ و ۶ معاهده انپیتی هستند، اکنون طلبکارانه از سازوکاری استفاده میکنند که فلسفه وجودیاش از ابتدا جلوگیری از فشار یکجانبه بود، اما امروز به سلاح فشار علیه ایران تبدیل شده است.
در مقابل طبق شنیدهها مجلس شورای اسلامی اکنون و در واکنش به این توطئه آشکار، با تدوین ۱۴ طرح از جمله کاهش همکاریهای داوطلبانه با آژانس و بررسی خروج از انپیتی نشان داده دوران صبر و انتظار به پایان رسیده است. جمهوری اسلامی دیگر هیچ دلیلی برای ادامه حضور در توافقی که یکطرفه نقض شده نمیبیند و همان گونه که رهبر معظم انقلاب بارها تأکید کردهاند ملت ایران در برابر زورگویی و بدعهدی غرب، عقبنشینی نخواهد کرد.
فعالسازی ماشه وجاهت حقوقی ندارد
اما در پی اقدام اخیر سه کشور اروپایی برای کلید زدن روند موسوم به «سازوکار ماشه»، قدس در گفتوگویی اختصاصی با دکتر سیدمحسن دهنوی، سخنگوی مجمع تشخیص مصلحت نظام و سرپرست مرکز رسانه و روابط عمومی این نهاد، نظر مجمع را درباره این تحرک ضدایرانی جویا شد. وی در این گفتوگو با تأکید بر غیرقانونی بودن اقدام غربیها، اظهار کرد: از نظر ایران اساساً فعالسازی مکانیسم ماشه هیچ وجاهت حقوقی ندارد؛ چرا که طرفهای مقابل به تعهدات خود عمل نکردهاند و اکنون به هیچ وجه امکان فعال کردن این سازوکار را ندارند.
سرپرست مرکز رسانه و روابط عمومی مجمع تشخیص مصلحت نظام، معتقد است: این دیدگاه نه تنها موضع رسمی جمهوری اسلامی، بلکه نظر بسیاری از کارشناسان و دلسوزان نظام نیز هست که بارها نسبت به سوءاستفاده غرب از مفاد برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ هشدار دادهاند.
سخنگوی مجمع تشخیص در ادامه خاطرنشان کرد: البته اگر موضع دقیقتر و جزئیتر را بخواهید، باید منتظر برگزاری جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام باشید. قطعاً پس از بررسیهای تخصصی، موضع رسمی مجمع نیز به اطلاع مردم خواهد رسید.
واکنش جدی ایران ضروری است
اظهارات سخنگوی مجمع تشخیص مصلحت نظام بار دیگر بر این واقعیت تأکید دارد که اروپاییها و آمریکا با بدعهدیهای مستمر، عملاً صلاحیت استفاده از هیچ یک از مفاد برجام را ندارند و ایران متناسب با این عهدشکنیها، راهبردهای بازدارنده و قاطعانه را در دستور کار خود دارد.
در پی تلاش سه کشور اروپایی برای فعالسازی سازوکار بازگشت تحریمها موسوم به «اسنپبک»، نصرالله پژمانفر، رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس هم در گفتوگو با قدس بر واکنش قاطع و جدی جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد و هشدار داد: اقدامهای طرفهای غربی نمیتواند بدون پاسخ بماند. وی با بیان اینکه «با وجود خروج آمریکا از برجام و نقض تعهدات اروپاییها، دولت فرصتی دوباره به این کشورها داد»، افزود: اعمال مکانیسم ماشه نشان داد واکنش جدی ایران ضروری است. این واکنش میتواند شامل خروج از معاهده انپیتی یا اتخاذ مواضع بازدارنده دیگر باشد تا کاملاً به طرفهای مقابل نشان دهیم که جریان همراهی ایران تا یک مرز مشخص است و بیش از آن قابل ادامه نخواهد بود.
وی در پاسخ به انتشار برخی شایعات درباره مذاکرات احتمالی مقامات ایرانی با استیو ویتکاف، نماینده آمریکا در نیویورک در هفته آینده، تصریح کرد: اگر تصمیمی در کشور گرفته شود، همه اجزای حاکمیت باید نسبت به آن همراه باشند. هر حرکت بدون هماهنگی، به نتیجه نخواهد رسید. مجلس بار دیگر بر جدیت ایران در مقابله با فشار یکجانبه غرب تأکید دارد و نشان میدهد تهران آماده اتخاذ تصمیمهای راهبردی و بازدارنده است. این موضع همچنین پیامی آشکار به طرفهای غربی است که هر گونه تلاش برای اعمال فشار بدون رعایت مصالح ملی ایران، با واکنش سریع و قاطع مواجه خواهد شد.
هماهنگی ملی و تقویت روابط منطقهای
دکتر امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل بینالملل نیز با تأکید بر ضرورت هماهنگی کامل میان ارکان کشور در مواجهه با فعالسازی سازوکار «اسنپبک»، اظهار کرد: باید مسئولان کشور با شورای عالی امنیت ملی هماهنگ تصمیم بگیرند. طرحها و برنامهها باید ابتدا در مجلس تصویب و سپس با هماهنگی مقامات ارشد اجرایی اجرا شود.
وی درباره رفتار جمهوری اسلامی در دوره پس از فعالسازی اسنپبک، گفت: ایران باید مشخص کند در پسا اسنپبک چگونه با دوستان و همسایگان خود رفتار کرده و روابط تجاری و سیاسی را تنظیم کند. حتی با وجود تحریمهای سازمان ملل، بسیاری از کشورها همکاریهای خود با ایران را ادامه میدهند؛ چرا که تحریمها عمدتاً محدود به حوزههای هستهای و موشکی هستند و اقتصاد و فعالیت سیاسی ایران را به طور کامل محدود نمیکنند.
ابوالفتح اظهار کرد: نقش اصلی دستگاه دیپلماسی در این دوره، گسترش همکاریها و تقویت روابط دوستانه با همسایگان است. این سیاستها باید فارغ از تحریمهای سازمان ملل دنبال شود؛ چرا که حفظ منافع ملی و امنیت منطقهای جزو وظایف اصلی کشور است. سیاستهای ایران باید متوازن و راهبردی باشد تا هم قدرت بازدارندگی حفظ شود و هم فرصتهای همکاریهای منطقهای و بینالمللی از دست نرود.



نظر شما