این رویداد که توسط دولت موقت ابومحمد الجولانی (رهبر سابق هیئت تحریرالشام) سازمان‌دهی شده، ظاهراً قرار است ۱۳۱ کرسی از ۲۱۰ کرسی مجلس خلق را پر کند، در حالی که یک سوم کرسی‌ها مستقیماً توسط الجولانی منصوب خواهند شد.

انتخابات غیرمستقیم

این انتخابات قرار است به‌طور غیرمستقیم برگزارشود. یعنی حدود 6 تا 7هزار عضو کالج‌های انتخاباتی محلی – عمدتاً متخصصان، دانشگاهیان و چهره‌های برجسته که توسط دولت الجولانی گزینش شده‌اند – ۱۳۱ کرسی را انتخاب می‌کنند. این کالج‌ها براساس ۱۷ معیار انتخاب شده‌اند و حداقل ۲۰ درصد اعضای آن‌ها زنان هستند، اما این سهمیه بیشتر نمادین است و در عمل، مشارکت زنان محدود باقی مانده است.
توزیع کرسی‌ها براساس جمعیت استان‌هاست (حلب ۳۲، حمص و حماه هر کدام ۱۲، دمشق ۱۰) اما در استان‌های سویدا (تحت کنترل دروزی‌ها) و بخش‌هایی از حسکه و رقه (تحت کنترل کردها) انتخابات به تعویق افتاده و ۱۹ کرسی خالی می‌مانند. این تصمیم که بیش از 5میلیون سوری را محروم می‌کند، به عنوان نشانه‌ای از عدم تمایل به فراگیری واقعی تفسیر شده و می‌تواند شکاف‌های قومی را عمیق‌تر کند.
ثبت‌نام نامزدها از ۲۷ تا ۲۸ سپتامبر (یعنی یک هفته پیش) انجام شده و هزارو578 نامزد (شامل ۲۲۱ زن، یعنی ۱۴ درصد) تأیید شده‌اند. نامزدها برای تأیید در این فرایند نباید سابقه حمایت از رژیم سابق یا عضویت در گروه‌های تروریستی (که عمدتاً مخالفان مسلح تحریرالشام هستند) را داشته باشند. رأی‌گیری امروز از ۹ صبح تا ۴ بعدازظهر انجام می‌شود و مجلس جدید برای ۳۰ ماه فعالیت خواهد کرد، اما وظیفه اصلی آن، تصویب قوانینی است که احتمالاً قدرت الجولانی را تثبیت می‌کند.

عدم فراگیری، مشروعیت و خطر استبداد

باوجود وعده‌های الجولانی برای فراگیری، این انتخابات با عناوینی مانند «مجلس غیرنماینده‌ها» و «انتخابات از بالا به پایین» توصیف شده است. به نظر می‌رسد هیچ سهمیه‌ای برای اقلیت‌های قومی یا مذهبی (مانند علوی‌ها، دروزی‌ها و کردها) وجود ندارد. زنان در بسیاری از مناطق نماینده‌ای ندارند و فرایند گزینش کالج‌ها شفاف نیست که نگرانی‌هایی در مورد تقلب و نفوذ هیئت تحریرالشام ایجاد کرده است.
بسیاری از سوری‌ها، به‌ویژه در مناطق حاشیه‌ای، حتی از این انتخابات آگاه نیستند و آن را «تمرینی بی‌معنی» می‌بینند. خشونت‌های اخیر فرقه‌ای (که به مرگ صدها غیرنظامی علوی و دروزی منجر شده) نشان‌دهنده خطر تعمیق تقسیمات اجتماعی را گوشزد می‌کند. اداره خودمختار شمال و شرق سوریه این فرایند را غیردموکراتیک خوانده و از سازمان ملل خواسته آن را به رسمیت نشناسد. منتقدان هشدار می‌دهند انتصاب‌های الجولانی می‌تواند قدرت را متمرکز کند و سوریه را به سمت یک «استبداد دیگر» ببرد، بدون تغییرات واقعی.
مؤسسه اصلاحات عربی تأکید کرده این انتخابات بیشتر برای مشروعیت‌بخشی به هیئت تحریرالشام است تا بازسازی دموکراتیک. همچنین، تأخیرها در استان‌های اقلیت‌نشین می‌تواند به عنوان یک راهبرد برای به حاشیه‌راندن گروه‌های مخالف تفسیر شود.

استقبال نهادهای بین‌المللی!

جالب است که اتحادیه اروپا و فرستاده سازمان ملل، گیر پدرسن، از تشکیل کمیته استقبال کرده‌اند، اما بر نیاز به امنیت و آشتی تأکید دارند. با این حال، تک و توک ناظران بین‌المللی فرایند را «ناقص» می‌دانند و هشدار می‌دهند بدون نظارت مستقل، نتایج مشروعیت نخواهد داشت.
در نهایت به‌نظر می‌رسد این انتخابات هم مانند بیشتر کشورهای عربی بناست ابزاری برای تثبیت قدرت یک دیکتاتور دیگر باشد تا گام واقعی به سوی دموکراسی. هرچند نتایج عینی در روزهای آینده اعلام خواهد شد، اما موفقیت واقعی آن به بازسازی اعتماد عمومی و فراگیری واقعی بستگی دارد، چیزی که تاکنون نشانه‌ای از آن دیده نشده است.