سوتی دادن و اشتباه‌های لفظی، اتفاقی گریزناپذیر در برنامه‌های زنده رادیویی و تلویزیونی است اما راهکارهایی برای کم کردن میزان گاف دادن و اشتباه در برنامه‌های زنده وجود دارد که از آبشخور تجربه و دانش نشأت می‌گیرد.

بدون آمادگی روی آنتن زنده!

برنامه‌سازان و مجریان برنامه‌های زنده بایستی برای شرایط پیش‌بینی نشده، آمادگی داشته باشند تا بدانند در شرایطی که گافی داده می‌شود یا حرف اشتباهی از سوی میهمان برنامه زده می‌شود، چه واکنشی داشته باشند تا از هزینه‌های اجتماعی آن کم کرده و خدشه‌ای به روان و شعور مخاطب وارد نشود.

 نوشدارو پس از مرگ سهراب!
پس از ماجرای اظهارات جنجالی کارشناس برنامه «طبیب» درباره ارتباط نماز خواندن و توالت ایرانی با آرتروز زانو که سبب تعطیلی موقت این برنامه زنده شد و پس از آن کارشناس مدعو با انتشار ویدئویی ضمن عذرخواهی از مردم اعلام کرد چنین منظوری نداشته و صحبت‌هایش صرفاً توصیه‌ای به بیمارانی بود که از درد زانو رنج می‌برند، چند شب پیش هم در برنامه زنده «سیاست خارجی» میهمان برنامه که به زبان انگلیسی صحبت می‌کرد، در جایی از گفت‌وگو برای لحظاتی که صدای ارتباط دچار اختلال شد و مجری گفت به نظر می‌رسد میهمان برنامه صدای آن‌ها را ندارد، کارشناس برنامه ناگهان به فارسی گفت: «الان دارم!» این اتفاق موجب ناراحتی مخاطبان در فضای مجازی شد و الهام عابدینی، مجری برنامه در توییتی نوشت کارشناس برنامه، هندی ساکن ایران است و تا حدی فارسی بلد است اما برای یک گفت‌وگوی طولانی به راحتی نمی‌تواند فارسی صحبت کند اما این حرف‌ها، نوشداروی پس از مرگ سهراب است. 
در حالی که اگر مجری باتجربه بود یا برای چنین شرایطی آمادگی داشت می‌توانست این توضیحات را روی آنتن زنده بدهد کما اینکه پیمان طالبی، مجری برنامه «طبیب» هم پس از اظهارات عجیب میهمان برنامه می‌توانست همان زمان کارشناس را متوجه حرف اشتباهش بکند نه اینکه بی‌توجه و بدون هیچ واکنشی از کنار این اشتباهات بگذرند و پیامدهای بیشتری را پس از وایرال شدن این گاف‌ها در شبکه‌های اجتماعی، متوجه سازمان صدا و سیما کنند.
 ضرورت توانمندسازی مجریان
رضا اورنگ، منتقد سینما و تلویزیون با اشاره به کم‌توانی مجری برنامه «طبیب» در مدیریت اشتباه پیش آمده برنامه به خبرنگار ما می‌گوید: یکی از مشکلات تلویزیون این است که مجری کاربلد، خوب و مؤدب بسیار کم دارد. مجری باید مدیر برنامه باشد و مباحث را به درستی هدایت کند. باید پیش از برنامه با کارشناس و میهمان برنامه صحبت شود تا نسبت به حساسیت‌های برنامه زنده روی آنتن مطلع شوند.
وی ادامه می‌دهد: وقتی یک مجری احساس راحتی بیش از اندازه با میهمان دارد، میهمان هم احساس راحتی بیش از اندازه می‌کند و حرف‌هایی که نباید بگوید را می‌گوید، همه چیز باید سر جای خودش باشد. ما عادت کردیم که اتفاقی بیفتد و بعد با آن مقابله کنیم، چرا پیش از اتفاق، پیشگیری نمی‌کنیم؟ چرا مجری‌های تلویزیون را توانمند نمی‌کنیم؟ چرا صدا و سیما به مجری‌ها اجازه می‌دهد که تهیه‌کننده هم باشند؟ او توضیح می‌دهد: تهیه‌کننده بودن مجریان، بزرگ‌ترین آسیب را به برنامه‌های تلویزیونی می‌زند چون وقتی یک مجری، تهیه‌کننده شود می‌گوید همه‌کاره خودم هستم. 

مواجهه غیرحرفه‌ای و نابلد
اورنگ درباره اینکه آیا میهمان و کارشناس پیش از برنامه زنده، توجیه و مطلع می‌شوند می‌گوید: عده‌ای از میهمان‌ها، حساسیت‌های رادیو و تلویزیون را می‌دانند و چارچوب‌ها را بلدند اما با عده‌ای که سابقه حضور مقابل آنتن زنده را ندارند باید صحبت شود و آن‌ها را نسبت به حساسیت‌ها آگاه کرد. وقتی یک مجری، اداره گفت‌وگو را بلد باشد می‌داند که در مواجهه با چنین شرایطی چه باید بکند نه اینکه خودش‌ هاج و واج بماند که چه واکنشی داشته باشد. مواجهه مجریان با حرف‌های غیرکارشناسی یا نظرات سلیقه‌ای، مواجهه‌ای حرفه‌ای نیست چون نمی‌دانند و آموزش ندیده‌اند که در چنین شرایطی چه باید بکنند.
این کارشناس فرهنگی یادآور می‌شود: اکنون مجری‌ها به جای جلب نظر مخاطب به برنامه، سعی دارند نظر مخاطب را به خودشان جلب کنند. در برنامه‌های کدام مجری توانمندی چنین اتفاقی افتاده است؟ مجری‌های جوان ما زیر دست مجری‌های مجرب و کاربلد تربیت نشدند. 
او خاطرنشان می‌کند: برنامه زنده یکی از برنامه‌های جذاب تلویزیون است و  سوتی و اشتباه جزو اتفاقات گریزناپذیر برنامه زنده است. 

خبرنگار: زهره کهندل 

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.