وی که به تازگی مسئولیت نخست‌وزیری عراق را به شیاع السودانی تحویل داده، از می ۲۰۲۰ تا اکتبر ۲۰۲۲ مسئولیت نخست وزیری عراق را بر عهده داشت. او همچنین مدتی سرپرست سرویس اطلاعاتی عراق نیز بوده است. سفر این مقام سابق کشور عراق به تهران در حالی انجام شده که در هفته‌های پیش برخی مقامات و چهره‌های سرشناس عراق نسبت به نقش الکاظمی در ترور فرماندهان مقاومت موضع‌گیری جدی داشتند. در همین رابطه، علی الزبیدی، عضو ائتلاف الفتح عراق اعلام کرده مصطفی الکاظمی، نخست وزیر پیشین عراق در بسیاری از پرونده‌های فساد و دست داشتن در ترور فرماندهان پیروزی(شهید سلیمانی و ابومهدی المهندس) متهم است. واکنش‌ها نسبت به الکاظمی به اینجا ختم نمی‌شود و برخی اعضای دیگر ائتلاف‌های پارلمان عراق در یک ماه ‌گذشته پی‌درپی اعلام کرده‌اند نخست وزیر سابق این کشور از ترس محکومیت و مجازات از طریق اقلیم کردستان عراق به امارات گریخته است. به گفته فاضل موات الزریجاوی، یکی از رهبران ائتلاف دولت قانون عراق، صدور حکم بازداشت و بازجویی از مصطفی الکاظمی به دلیل دست‌داشتن در مسئله «سرقت قرن و ترور سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس» صادرخواهد شد. به‌تازگی محمد حسن جعفر(برادر شهید ابومهدی المهندس) و ۷۶ نفر دیگر از دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا و مایک پمپئو، وزیر خارجه سابق این کشور و مصطفی الکاظمی، نخست وزیر پیشین عراق و ضیاء الموسوی، سرپرست اطلاعات نظامی عراق و همچنین سفیر آمریکا در بغداد به خاطر جنایت ترور فرماندهان مقاومت(ابومهدی المهندس و سپهبد شهید سلیمانی) در فرودگاه بین المللی بغداد در دادگاه سوم الکرخ شکایت کرده‌اند.

احتمال تلاش‌ الکاظمی برای بازگشت
دکتر علیرضا تقوی‌نیا، کارشناس ارشد روابط بین‌الملل ضمن گفت و گو با خبرنگار ما در تحلیل چرایی سفر نخست وزیر سابق عراق به تهران با اشاره به خروج وی از کشور عراق و اینکه او مقادیر قابل توجهی پول و منابع مالی این کشور را به امارات برده است، می‌گوید: احتمال دارد الکاظمی با هدف تسهیل بازگشت خود به صحنه سیاسی عراق، اتهام‌زدایی از خود درباره مسائلی همچون دخالت در پرونده ترور سردار سلیمانی و تلاش برای حل شبهات پیش آمده میان خود و مسئولان عراق به ایران آمده باشد. وی در بخش دیگری از سخنان خود به این نکته اشاره کرد که مصطفی الکاظمی ممکن است در رایزنی خود با مقامات ایرانی، همزمان با سفر احتمالی حسین امیرعبداللهیان، رئیس دستگاه سیاست خارجی کشورمان به عراق ، از مقامات ایرانی بخواهد نسبت به بازگشت او به نقش آفرینی در عرصه سیاسی عراق در گفت‌وگو با مقامات این دولت از وی حمایت کنند. تقوی‌نیا با اشاره به روشن نبودن محورهای گفت‌وگو میان مقامات ایران و نخست وزیر سابق عراق تأکید کرد: روابط ایران و عراق همواره و براساس همگرایی پیش رفته است و سفر آینده امیرعبداللهیان به بغداد در راستای توسعه مبادلات سیاسی اقتصادی دوجانبه خواهد بود.

حسن‌نیت؛ محور گفت‌وگوهای ایران و عراق
این کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل افزود: گفت‌وگو درباره مبادلات پولی مالی همواره در روابط تهران-بغداد پررنگ بوده و عراقی‌ها با حسن‌نیت در روابط خود نشان داده‌اند به دنبال توسعه و تعمیق گفت‌وگوها هستند. وی با بیان اینکه آزادسازی ۳۰۰ میلیون یورو از منابع ارزی ایران در عراق پس از مذاکره با مقامات بانکی این کشور در بهمن‌ماه گذشته حاکی از برقراری منطق در گفت‌وگوهای میان دو کشور است، گفت: حمایت‌های متقابل میان ایران و عراق در سال‌های گذشته نشان دهنده همگرایی در زمینه‌های مختلف از جمله صادرات گاز و برق از ایران به عراق و همچنین همیاری عراق با ایران در زمینه‌ ارزی و مالی به چشم می‌خورد. علیرضا تقوی‌نیا تصریح کرد: عراق همواره در روابط منطقه‌ای خود به دنبال برقراری توازن با هدف برقراری نظم و تأمین ثبات خویش است، به همین خاطر به دلیل اثرگذاری کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در تحولات این کشور، همواره سعی کرده است تنظیم روابط براساس موازنه‌گرایی را در ارتباط با ایران و آمریکا و دیگر متغیرهای صلح و امنیت در نظر داشته باشد. وی در پایان با اشاره به مسائل مشترک دو کشور از جمله مبارزه با تروریسم، توسعه تجارت، بهداشت و درمان گفت: سیاست منطقه‌گرایی دولت سیزدهم توجه ویژه ای به حفظ و افزایش روابط با کشور عراق دارد. به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه عراق؛ «عبداللهیان با رؤسای سه‌گانه (نخست‌وزیر، رئیس‌پارلمان و رئیس‌جمهور)، مشاور امنیت ملی عراق و فؤاد حسین، وزیر خارجه عراق و معاون نخست‌وزیر به منظور بررسی روابط دوجانبه در تمام زمینه‌ها و راه‌های استفاده از گفت‌وگو به عنوان دریچه‌ای برای افزایش همکاری‌های مشترک در راستای تقویت امنیت منطقه و ثبات آن و بازتاب مثبت این گفت‌وگوها بر دو ملت همسایه دیدار خواهد کرد».

خبرنگار: حسین محمدی اصل