به گزارش قدس آنلاین، محمد دلاوری به عنوان مجری و راوی این برنامه، هم ماجراجویی می‌کند و هم سراغ اتفاقات مختلفی می‌رود که می‌تواند روایت ناگفته‌ای از یک پدیده و معضل در کشور باشد یا پرونده ای را پیش روی مخاطبان باز کند که دغدغه افکار عمومی است. «بی‌واسطه» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی سیدعلی صدری‌نیا، یکشنبه و سه شنبه هر هفته ساعت 18 روی آنتن شبکه یک سیما می‌رود و بازپخش آن روزهای پنجشنبه و جمعه ساعت ۱۶ از شبکه افق پخش می‌شود. این برنامه که محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج است در هر قسمت به سراغ یک موضوع چالشی می‌رود و محمد دلاوری در بازگشت به آنتن تلویزیون ماجراجویی‌های جدیدی را در این برنامه تجربه کرده است. با صدری نیا، تهیه کننده «بی واسطه» که پیش از این مجموعه مستند «غیررسمی» از او در تلویزیون پخش شده بود درباره جزئیات ساخت این برنامه ترکیبی گفت و گو کردیم که می خوانید.

وجه تمایز «بی واسطه» با دیگر برنامه های ترکیبی که از جنس پیگیری مطالبات مردمی هستند، چیست؟

بنظرم این برنامه چند وجه تمایز دارد که مهمترین آن، تلاش برای پرداخت واقعی و بی واسطه به موضوعات مختلف است. وقتی نقدها و چالش هایی درباره موضوعی مطرح است نباید به راحتی از کنارش عبور کنیم بلکه همه ابعاد آن موضوع را با نقاط قوت و ضعفش ببینیم مثلا اگر قرار است درباره موضوع مهاجرت صحبت کنیم به واقعیت های آن بپردازیم. درباره موضوعات دیگر هم باید با عینک واقع بینی به مسائل نگاه کنیم و از نگاه کلیشه ای و شعاری دور شویم. برنامه های زیادی در قالب برنامه های گفتگومحور ساخته می شوند که در فضای استودیو با مهمانشان گفتگو می کنند و به آن موضوع نزدیک نمی شوند ولی تلاش ما این است درباره هر موضوعی که صحبت می کنیم به ابعاد مختلف آن موضوع نزدیک شویم. تلاش کردیم بخش های دیده نشده ای از یک موضوع را به مخاطبان نشان دهیم و به جاهایی برویم که کمتر کسی امکان حضور در آنجا را دارد. تلاش برای نزدیک شدن بی واسطه به موضوعات، از وجوه تمایز برنامه است.

موضوعاتی که در این برنامه به آنها می پردازید مسائل چالشی و مبتلابه جامعه است، مرزهای مصلحت و صراحت در پرداخت به این موضوعات را تا کجا مشخص کردید؟

ما برای خودمان مرزی نگذاشتیم که بگوییم به فلان موضوع نزدیک شویم و به فلان موضوع نزدیک نشویم. تلاش ما این است که قسمت به قسمت و موضوع به موضوع سراغ بحث های مهم برویم و از اینکه صرفا روایت هایی خنثی داشته باشیم پرهیز کنیم. طبیعتا این مسئله نیازمند ابزار دیگری فراتر از خواستن است و تلاش مضاعفی را در ساخت، پژوهش، رایزنی ها و شکل پرداخت می طلبد. از طرف دیگر نیاز به سعه صدر دارد که قدم به قدم سراغ موضوعات برویم. در چند قسمت گذشته سراغ موضوعاتی رفتیم که کمتر به آنها توجه شده بود مثلا در قسمتهای اخیر به هرمزگان سفر کردیم و به استانی رفتیم که در آغاز دولت سیزدهم در تورم و بیکاری، رتبه اول کشور را داشت. ما به این موضوع پرداختیم که با روی کار آمدن دولت مستقر، چه چیزهایی در این استان تغییر کرده و نکرده است یا ماجرای گرانی و ناپایداری قیمت ارز چقدر روی  زندگی مردم اثر گذاشته است. در قسمت های اخیر هم به موضوعاتی پرداختیم که به یاد ندارم در رسانه ملی، اینقدر صریح و شفاف درباره کاهش قدرت خرید مردم به نصف یا یک سوم پرداخته شده باشد. البته به دستاوردها و تلاش های دولت هم بی توجه نبودیم ولی تلاش ما این بوده که عینک واقع بینی بزنیم یعنی هم کارهای انجام شده را ببینیم و هم مشکلات را. بنظرم آنچه در نوع پرداخت این شکل از برنامه سازی کمتر مورد توجه قرار می گیرد این است که امروز چه روایتی به پیشرفت کشور کمک می کند. نتیجه نپرداختن به برخی از موضوعات یا روایت های کلیشه ای از آن موضوعات را در سالهای اخیر دیدیم در حالیکه هرجا رسانه، برنامه های قویتر و صریح تری داشته بیشتر به حل مشکلات جامعه کمک شده است. تا الان نسبت به این برنامه، سعه صدر وجود داشته و امیدوارم تا پایان برنامه هم این سعه صدر باشد تا سراغ موضوعات جدی تر و مهمتری برویم.

ترجیح برخی از برنامه سازان تلویزیون این است که برنامه هایشان وایرال نشود چون وقتی دیده شوند نقص ها و اشکالاتشان عیان می شود به همین دلیل سراغ موضوعات کلیشه ای و روایت های نخ نما می روند، شما خودتان را آماده حواشی درباره «بی واسطه» کرده اید؟

بنظرم برنامه سازان تلاش می کنند که برنامه شان دیده شود و اثرگذار باشند. بعید است کسی نخواهد که برنامه اش دیده شود. وقتی برنامه ای اثرگذار باشد در فضاهای مختلف دیده می شود و در دایره وسیع تری از مخاطبان می چرخد، طبیعی است که حساسیت هایی درباره آنها به وجود بیاید. این سعه صدر در صدا و سیما و بخش های مختلف از بدنه مدیریت کشور هم باید وجود داشته باشد. شکل برنامه سازی که من در این سالها داشتم، موضوعاتی از جنس مسائل سیاسی و خط قرمزها بوده و با این فضا بیگانه نیستیم. خلا امروز رسانه، نوع پرداخت دقیق و بی واسطه به موضوعات است اینکه درباره مسائل مختلف بدون حب و بغض و با نگاهی کارشناسانه و مصلحانه پرداخته شود، ما برنامه می سازیم چون امید به اصلاح ساختارهای غلط داریم.

در «بی واسطه» مدیران دولتی مورد مصاحبه قرار می گیرند آیا پیش آمده که مدیری شرط سانسور برای پخش بخشی از حرفهایش داشته باشد یا عده ای اصلا جلوی دوربین نیایند؟

بخشی از دشواری های ساخت این شکل از برنامه ها در مرحله دعوت از مهمانان است یعنی در مرحله ابتدایی که مهمان باید بپذیرد وارد چنین چالش و فضایی از گفت و گو شود. ما برای ساخت «بی واسطه» مسیر پیش تولید سختی را گذراندیم. این برنامه در قالب مستند یک روزه ضبط می شود و آن مسوول، ساعت زیادی را باید همراه گروه باشد، هماهنگی لوکشین هایی که باید به آنجا برویم هم سخت و زمانبر است. مسوولی بوده که چند بار هماهنگی ضبط را با او انجام دادیم ولی در همان هفته و در مجموعه های تابعه اش، گرانی یا کمبود کالایی به وجود آمده و طرف حاضر نشده که جلوی دوربین بیاید. مشکلاتی از این دست داریم چون قرار است بی واسطه به سراغ دستگاه ها برویم.

محمد دلاوری با چه رویکرد و نگاهی برای اجرای این برنامه انتخاب شد؟

نوع پرداخت محمد دلاوری به مسائل برای عده ای چالش برانگیز است و ما نیازمند چنین چهره های رسانه ای مستقلی هستیم تا بدون تعارف با دولت ها، مجلس ها و مجموعه های مختلف، با صراحت و کارشناسی به مسائل بپردازند. ما تلاش می کنیم پرونده های مهم کشور را در «بی واسطه» باز کنیم، آنها را ادامه دهیم و فقط در یک قسمت جمع شان نکنیم. اگر مسئله آب، دغدغه جدی امروز کشور است از زوایای مختلف به مسائل مرتبط با آن بپردازیم و رهایش نکنیم. تنوع موضوعات این برنامه، دستگاه های مختلفی را شامل می شود؛ از نهادهای مرتبط با قوای سه گانه گرفته تا دستگاه های دیگری که در حوزه های مختلف کار می کنند. دایره موضوعات بسیار وسیع است و تلاش داریم که در هرقسمت یک سوال و دغدغه محوری داشته باشیم و پیرامون آن ماجراجویی کنیم.

سراغ موضوعات فرهنگی و عرفی چالشی همچون مسئله «حجاب» هم خواهید رفت؟

ما مرزبندی نکردیم که سراغ فلان موضوع برویم یا نرویم بلکه دایره موضوعات را باز گذاشتیم. نسبت به موضوعات مختلف مرزی نداریم و علاقه مندیم که سراغ مسائل مهم کشور برویم. در اتاق فکر برنامه درباره موضوع «حجاب» هم صحبت هایی شد و درباره حضور مهمانان و زوایای مختلف آن در حال بحث و تبادل نظر هستیم. هنوز ضبط برنامه ای در این باره نداشتیم اما موضوعی است که حتما «بی واسطه» باید از زوایای مختلف به سراغ آن برود. پرداختن به ابعاد مختلف این موضوع به جامعه کمک می کند که از ایجاد فضای دو قطبی پرهیز کند.

این برنامه در چند قسمت تولید شده است؟

فصل اول برنامه 26 قسمت است که تا الان 20 قسمت آن ضبط شده و ضبط قسمت های باقی مانده هم ادامه دارد. بنا بود که 13 قسمت آن در ایام نوروز پخش شود اما به دلیل فشردگی کنداکتور روی آنتن نرفت و تصمیم بر این شد که بعد از نوروز پخش شود.