دکتر علیرضا انتظامی، مخترع و پژوهشگر نمونه دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به روند روبه رشد حمایت از نخبگان می‌گوید: در سال‌های اخیر نگاه به جامعه نخبگان تغییرات محسوسی داشته است. البته معتقد نیستم به شرایط مطلوب رسیده اما با توجه به ظرفیت‌های موجود، نهادهای متولی سعی کرده‌اند بهترین حالت را دراین زمینه فراهم کنند. وی که در رشته عمران، گرایش سازه دارای مدرک دکترا و موفق به دریافت مدال طلا وحکم اختراع برتر از جشنواره اختراعات بین‌المللی لهستان شده می‌افزاید: درچند دهه گذشته مخترعان و پژوهشگران کارآمدی دربین جامعه دانشگاهی وجود داشتند که به دلیل بی‌توجهی وغفلت برخی از آن‌ها گرفتار روزمرگی شده‌اند. همچنین رشد پرشتاب دانش و تغییرات، موجب بروز فاصله میان این گروه با نسل‌های بعد شد چنان که حتی در برخی موارد دیگر حرف مشترکی بین این افراد وجود ندارد.
انتظامی که در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکترا با کسب نمره ۲۰ از پایان‌نامه خود دفاع کرده، با اشاره به تفاوت فضای دانشگاهی امروزی نسبت به گذشته می‌گوید: در ۱۰تا ۱۵ سال گذشته، اغلب کارکرد تحصیل در دانشگاه‌های کشورتنها به امور آموزشی و دریافت نمره خوب خلاصه می‌شد. گرچه در حال حاضر نیز مباحث آموزشی در جایگاه بسیار بالا و همچنین
پیش نیاز اصلی امور پژوهشی مطرح می‌شوند اما مباحث پژوهشی جدی‌تراز گذشته، توسط مراکز دانشگاهی و پژوهشی تعقیب می‌شود چنان که امروزه امور پژوهشی در دسته‌بندی‌هایی متنوع و تخصصی‌تر دیده می‌شود. همچنین در گذشته اختراعاتی که وجود داشتند، مشکلات ساده‌ای را درسطح عمومی جامعه برطرف می‌ساخت اما اختراعات امروزی در رده‌های تخصصی و «های تک» انجام می‌شود که همین قضیه موجب گسترش بی‌نهایت دامنه اثرگذاری اختراعات شده است. همچنین دانشجویان با گذشته فرق کرده و تدوین مقالات، طرح‌های پژوهشی، ارتباط با صنعت و تقویت زبان‌های خارجه به دغدغه آن‌ها تبدیل شده که این امر نیز ناشی از فضای علمی جهان است. چنان که در دانشگاه‌های شاخص جهان، حضور دانشجویانی با رزومه‌های علمی متمایز که به سه، چهار زبان مسلط باشند، مرسوم و متعارف است. وی تأکید می‌کند: گرچه درحال حاضرفضاهایی برای حضور مطلوب‌تر نخبگان فراهم شده اما به لحاظ ساختاری همچنان تنگناهایی وجود دارد که با الگوبرداری از جوامع علمی موفق دیگر می‌توان این مسائل را تعدیل و جایگاه اجتماعی این افراد را تقویت کرد بنابراین با قدری تغییر و تدبیر می‌توان بسترهای حمایت‌های مؤثر را فراهم ساخت. در واقع چنانچه از جامعه نخبگانی حمایت شود، با بهره‌گیری از دانش و گاهی اوقات توان مدیریتی این گروه، می‌توانند بسیاری از مشکلات امروزی که به صورت بحران درآمده‌اند را رفع کنند.
گزینش‌های دقیق و حمایت‌های جدی‌تر
انتظامی درباره وضعیت فعالیت‌های تخصصی خود نیز اظهارمی‌کند: چندین طرح پژوهشی مرتبط با صنعت در سطوح ملی و بین‌المللی و همچنین چهار کتاب تألیفی جامع در حوزه مهندسی عمران در دست انجام دارم و بیش از۱۲ مقاله ای- اس- ای به چاپ رسانده‌ام که هفت مورد آن‌ها در بهترین مجلات تخصصی مهندسی جهان منتشر شده و از درجه علمی بالایی برخوردار است. وی می‌افزاید: دانشگاه‌های معتبر جهان سیستم گزینش دقیق و هوشمندی را برای جذب دانشجویان دارند و چنانچه دانشجویی تأیید وانتخاب شود، سیاست‌های حمایتی قابل توجهی را اعمال می‌کنند تا فرد یادشده بدون دغدغه به فعالیت بپردازد.
دلایل مهاجرت‌ها
دکتر انتظامی ضمن تشریح وضعیت گروه‌هایی که به مهاجرت می‌پردازند، می‌گوید: گروه‌هایی که علاقه‌مند به مهاجرت هستند شامل چند گروه می‌شوند نخست افرادی که به دنبال کسب تجربه تحصیل در کشور دیگر مهاجرت می‌کنند تا به این نتیجه برسند که قراراست درچه فضایی ماندگار شوند. همچنین درسال‌های اخیر که ظرفیت دانش‌آموختگان دانشگاهی بیش از نیاز بازار بوده، گروهی از این افراد برای کسب موقعیت‌های بهتر و مناسب‌تر به مهاجرت می‌پردازند که در این مسیر شاید چندان موفق نباشند چرا که در ارزیابی کشور مقصد که بسیاردقیق است یا به تأیید نمی‌رسند و برمی‌گردند یا از حمایت کافی بهره‌مند نمی‌شوند که همین قضیه انگیزه آن‌ها را برای اقامت و ماندگاری تحت تأثیر قرار می‌دهد. طیف دیگری نیز تصورمی‌کنند اینجا فرصت مطلوبی را ندارند؛ بنابراین برای حل مشکلات اقتصادی وشغلی سعی می‌کنند فضاهای دیگر را تجربه کنند که این افراد یا درمواجهه با شرایط ثبات کشور مقصد می‌مانند و یا به دلیل مسائلی همانند وابستگی‌های خانوادگی و تفاوت‌های اعتقادی، فرهنگی برمی‌گردند چرا که گرچه دردانشگاه‌های معتبر فضای علمی مناسب بوده و حمایت‌ها کافی است اما درجامعه بیرون از دانشگاه، چالش‌هایی برای مهاجران وجود دارد که همگونی چندانی با فضای روانی و احساس
تعلق خاطر آن‌ها ندارد، به طوری که فرد مهاجرهرچند نخبه و سرآمد باشد خود را در کشور مقصد شهروندی درجه دو می‌بیند.
منبع: روزنامه قدس
انتهای پیام/
