اصلاح طلبان که در روزهای منتهی به انتخابات مدعی بودند در نتیجه رد صلاحیت ها امکان رقابت سیاسی با رقیب اصولگرا را ندارند در نهایت با لیست های پرشمار وارد صحنه شدند، اما در تهران سمبلیک‌ترین عرصه رقابت با وجود چهرهایی شاخص و شناخته شده اقبالی از سوی رای دهندگان بدست نیاورده حتی یک کرسی را هم در مجلس یازدهم تصاحب نکرده و شکستی فوق العاده سنگین را متحمل شدند.

شکست سنگین اصلاح طلبان/ جناحی که هم به خود و پایگاه اجتماعی‌اش باخت هم به اصولگرایان

قدس آنلاین: اصلاح‌طلبان شکست سنگینی را در انتخابات مجلس یازدهم متحمل شدند. نامزدهای انها در این دوره آنچنان با بی اقبالی و بی‌اعتمادی از سوی رای دهندگان مواجه شدند که دیگر هیچ کدام از بهانه‌ها و اشکال تراشی ها به روند رد صلاحیت‌ها و نداشتن نامزد و هوار کشیدن انتخابات غیر رقابتی هم نمی‌تواند شکست آنها را توجیه کند و به گردن کسی غیر از خودشان بیندازد.

مردم مجلس یازدهم را شاید بتوان گفت تا حدی تمام و کمال در اختیار اصولگرایان به معنای عام گذاشتند.

لیست ائتلاف وحدت اصولگرایان در تهران هر ۳۰ کرسی مجلس را ازآن خود کرد و در دیگر شهرها و حوزه‌ها هم این جناح کرسی‌های مجلس و آرای مردم را درو کرد.

از ادعای بی‌نامزدی تا لیستهای متعدد

اصلاح طلبان که به نظر می‌رسد از ماه‌ها بلکه از یکی دو سال قبل به این‌سو دریافته بودند در انتخابات بعدی(مجلس یازدهم) با بحران روبرو خواهند شد و نارضایتی مردم از عملکرد دولت روحانی و شکست وعده‌های او را که همگی به پدیده‌ای بنام برجام به عنوان دستاورد بزرگ دولت گره خورده بود عامل این رویگردانی از خود می‌دیدن تلاش کردند از دولت روحانی فاصله گرفته و ژست منتقد دولت دوازدهم را به خود بگیرند اما دیگر برای این نقش بازی کردن دیر شده بود.

از اینرو اصلاح طلبان در آستانه انتخابات موضوع رد صلاحیت نامزدهای خود و نداشتن گزینه رقابت را سر دست گرفتند و با ایجاد موج گسترده ای از فضا سازی و انتقاد و هجمه علیه شورای نگهبان مدعی شدند که انتخابات مجلس یازدهم غیر رقابتی و مهندسی شده است تا در اختیار اصولگرایان قرار گیرد.

برای این منظور لازم بود تا پازل آنها با یک حرکت نمادین کامل و قابل باور شود و آن تصمیم به ندادن لیست واحد به ظاهر در اعتراض به رد صلاحیت نامزدهای این جریان و نداشتن امکان رقابت بود.

این تصمیم شورایعالی سیاستگذاری اصلاح طلبان اما یک لحظه هم با همراهی احزاب و تشکل‌هایی که برخی از آنها دل خودشی از این شورا و حمایت و وابستگی انها در ۶ سال گذشته به دولت روحانی نداشتند روبرو نشد و فردای روزی که شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان بر ندادن لیست مشترک تاکید کرد، ۱۲ حزب اصلاح طلب اعلام کردند لیست ائتلافی اصلاح طلبان پایتخت را خواهند داد.

چند روز پس از آن نیز حزب کارگزاران با جدا کردن خط خود و ارائه لیست یاران هاشمی ضربه نهایی را بر شورای اصلاح طلبان زد تا زمین بازی این جناح کاملا در هم بریزد و پشت بند ان حزب اعتماد ملی و علی مطهری و ... نیز لیست های مورد حمایت خود را منتشر کردند.

بین ترتیب ترفند"نامزد نداریم" و "انتخابات غیر رقابتی است" نقش بر آب شد.

ضربه اخر را اما باز هم شخص حسن روحانی بر اردوگاه انتخاباتی اصلاح طلبان وارد کرد. آنجا که در نشست مطبوعاتی خود سه روز قبل از رای گیری‌ها صراحتا از رقابتی بودن انتخابات سخن گفت و اظهار داشت که بنا بر گزارش و پیگیری وزیر کشور در اکثر حوزه ها نامزدها از جریان‌های مختلف حضور دارند.

شکست بزرگ در تهران

اما اتفاقی که اصلاح ‌طلبان به هیچ عنوان نمی توانند آنرا توجیه کرده و برایش بهانه بتراشند شکست سنگین و کامل در تهران بود. جایی که آنها نامزدهای متعدد و شاخصی را هم داشتند و لیست کامل ۳۰ نفره برای کرسی‌های پایتخت ارائه داده بودند.

اصلاح‌طلبان در تهران حتی یک کرسی هم بدست نیاوردند، جالب آنکه مجید انصاری سرلیست اصلاح‌طلبان در انتخابات روز جمعه نتوانست جایگاهی پایین‌تر از نفر ۳۷ به دست آورد و برخی از نامزدهای دیگر این فهرست همچون علیرضا محجوب و سهیلا جلودار زاده با آنکه در زمره ۳۰ نماینده منتخب تهران قرار نگرفتند، اما از سرلیست خود رای بیشتری آوردند و در جایگاه های ۳۳ و ۳۴ قرار گرفتند.

در اغلب کلان‌شهرها و مراکز استانها نیز وضعیت اصلاح طلبان تقریبا به همین شکل رقم خورد تا آنجا که شمار نمایندگان این طیف د مجلس یازدهم بر اساس نتایج اعلام شده تا لحظه نگارش این گزارش کمتر از ۲۵ نفر برآورد می‌شود.

محمد قوچانی از تئوری‌پردازان و مدیران تبلیغاتی و رسانه‌ای این جناح در واکنش به شکست اصلاح طلبان در انتخابات در یادداشتی که برای روزنامه همبستگی نوشت به دلایل این ناکامی اعتراف کرده و آورد: "برای شخص من از اول روشن بود که در این نبرد نابرابر با یاران ناموافق و حریفان سازمان یافته و بی فرصتی برای گفت‌وگو با بدنه‌ی به حق معترضِ اصلاحات و ملت خشمگین و افسرده از کارنامه ناکام ما و ناامید از امید، چشم اندازی از پیروزی متصور نیست.

او تاکید کرد: "ما از اصولگرایان شکست نمی‌خوریم، ما به خود می‌بازیم به کارنامه «امید» و به قهر «مشارکت».

مهدی آیتی دیگر چهره شناخته شده اصلاح‌طلبان و عضو سابق حزب اعتماد ملی هم  در واکنش به پیروزی لیست وحدت در انتخابات مجلس در حوزه انتخابیه تهران گفت که این تازه اول راه است و احتمالا اصولگرایان انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ را نیز از آن خود می‌کنند.

وی اما در تحلیلی جالب مدعی شد برد و باخت در جناح‌های سیاسی ایران حرکت زیکزاکی و سینوسی دارد، یعنی به طور طبیعی یک دوره اصولگرایان و یک دوره نیز اصلاح‌طلبان برنده انتخابات می‌شوند. بر همین مبنا او گفت: با فضایی که شکل گرفته بود و عملکرد دولت روحانی، مردم منتظر اصولگرایان بودند تا بیایند تا طرحی نو دراندازند و تحولی در وضعیت اقتصاد، معیشت، فرهنگ و اجتماع به وجود آورند.

افول پایگاه اجتماعی اصلاح‌طلبان

محمد کاظم انبارلویی عضو شورای مرکزی و معاون سیاسی حزب موتلفه اسلامی اما معتقد است که اصلاح‌طلبان در این دوره از انتخابات نه موفق شدند بر روی یک لیست مشترک به توافق برسند و اختلافات درونی آنها  زیاد بود و نه موفق شدند بر انتخابات تمرکز کنند..

وی به خبرنگار ما گفت: در تهران حداقل ۳ لیست رسمی و در عمل ۵ لیست انتخاباتی  اصلاح طلبان وجود داشت، پس آنها نامزد داشتند و به تعداد کافی هم داشتند و نامزدهایشان هم شناخته شده بودند، اما چیزی که نداشتند کارنامه  قابل قبول برای عرضه بود.

انبارلویی افزود: از سوی دیگر تاکتیک‌های آنها در این انتخابات دو قطبی سازی با اصولگرایان و تمرکز هر گروه از اصلاح‌طلبان بر لیست خودشان بود که شکست خورد به ویژه آنکه در این دوره به دلیل آنکه رسانه‌های خارجی و بیگانه سیاست تحریم انتخابات را در پیش گرفته بودند عملا اصلاح‌طلبان از حمایت نسبی گذشته این رسانه‌ها هم برخوردار نبودند.

عضو شورای مرکزی حزب موتلفه با بیان اینکه برخلاف اصلاح‌طلبان که پایگاه اجتماعی خود را در نتیجه عملکرد سالهای اخیر از دست داده‌اند، اصولگرایان توانستند سرمایه اجتماعی خود را در این سالها ارتقاء دهند و در ورود به انتخابات نیز با اتحاد خود، هم افزایی کنند، گفت: به همین دلیل دیدیم  سرلیست اصلاح‌طلبان که اتفاقا در هر سه فهرست نیز سرلیست بود، رای پایینی بدست آورد.

انبارلویی اظهار داشت: در عمل این اصلاح طلبان بودند که با عملکرد خود باعث کاهش مشارکت شدند و نتوانستند حامیانشان را قانع کنند که پای صندوق‌های رای بیایند.

این فعال سیاسی اصولگرا در واکنش به تحلیل برخی چهره های اصلاح طلب از جمله محمد قوچانی درباره شکست اصلاح طلبان خاطرنشان کرد: آنها در انتخابات قبلی با شعارهایی که داند انتظارات را در جامعه ایجاد کردند اما نتوانستند به آنها جامه عمل بپوشانند.

اتفاقا احسان شریعتی هم  امروز در مصاحبه‌ای با روزنامه شرق  گفته است اصلاح طلبان بجای کار روی تقویت جامعه مدنی به نام اعتدال وارد سیستم شدند و در پشت صحنه به داد و ستد پرداختند. به بیان دیگر وی اعتراف می‌کند که اصلاح طلبان از حفظ سرمایه اجتماعی خود غافل ماندند.

برچسب‌ها