سی و هشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران با اعلام نفرات برگزیده در بخش‌های مختلف، یکشنبه شب به کار خود پایان داد. البته اختتامیه این مراسم خالی از حاشیه نبود و رئیس سازمان سینمایی با انتقاد از تبلیغ گسترده مجموعه ایران‌مال به عنوان میزبان جشنواره، این مراسم را ترک کرد.

آغاز مهاجرت نسل جدید فیلم‌سازان به سینمای بلند 

محمد خزاعی پس از چند بار حضور پیاپی مدیران مجموعه ایران‌مال در جایگاه و تبلیغ گسترده از این مجموعه نسبت به فضای حاکم بر اختتامیه انتقاد کرد و پیشنهاد داد مجموعه ایران‌مال برای خودش یک جشنواره جداگانه برگزار کند! او خطاب به مدیر عامل انجمن سینمای جوانان ایران و دبیر جشنواره هم گفت: می‌خواهم حرمت، وجاهت ‌و استقلال جشنواره و صمیمیت اجتناب‌ناپذیر آن را که با حضور جوانان فیلمساز و آینده‌سازان سینما شکل می‌گیرد، حفظ کنید. خزاعی همچنین به استاندارد نبودن مراسم و حضور آدم‌های نامربوط و بی‌ربط به حوزه فرهنگ و سینما و تبلیغ اشرافی‌گری اعتراض کرد.

با نسل جدیدی از فیلمسازان کوتاه مواجهیم

جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران در سی و هشتمین دوره برگزاری خود به دبیری سیدصادق موسوی، فیلم‌های رسیده به این دوره از جشنواره را از ۲۷ مهر تا ۲ آبان به صورت محدود برای اهالی فرهنگ و رسانه اکران کرد و همزمان برای مخاطبان، اکران برخط نیز داشت. این جشنواره برای فیلمسازان جوان، جشنواره‌ مهمی به شمار می‌رود چون عرصه‌ای برای قدم برداشتن تجربه‌های هنری در عرصه فیلم‌سازی است.

آرمان فیاض، فیلمساز و فیلمبردار سینما که جایزه بهترین فیلم‌برداری این دوره از جشنواره را برای فیلم داستانی «ارفاق» گرفته است، درباره کم و کیف این دوره به خبرنگار ما می‌گوید: درگیری دوساله ما با کرونا روی کیفیت آثار به نمایش درآمده بی‌تأثیر نبود و توقع من از فیلم‌های این دوره از جشنواره بیشتر بود. به هر حال نسلی از فیلمسازان آثار کوتاه به عرصه سینمای بلند مهاجرت کرده‌اند یا به هر دلیلی دیگر فیلم کوتاه نمی‌سازند، ما با نسل جدیدی از فیلمسازان کوتاه مواجهیم که تا سینمایشان جا بیفتد و آثار باکیفیت‌تری بسازند، کمی زمان می‌برد.

به باور او، فیلم‌های خوب در این دوره به نسبت دوره‌های گذشته کمتر بود و می‌افزاید: آرزوی هر فیلمسازی این است که برای مخاطبان بیشتری فیلم بسازد، قاعدتاً تعداد مخاطب فیلم کوتاه، کم است و اساساً مخاطب این آثار، مخاطبی حرفه‌ای است. البته عده‌ای از فیلمسازان کوتاه که به سینمای بلند مهاجرت کرده‌اند، برمی‌گردند و فیلم کوتاه می‌سازند و عده‌ای هم جذب سینمای بلند می‌شوند و همان جا می‌مانند.

وی با بیان اینکه ایران جزو معدود کشورهایی است که فیلم کوتاه در آن بسیار جدی است، خاطرنشان می‌کند: انجمن سینمای جوان سابقه‌ای قدیمی و سازماندهی شده دارد و فیلمسازان خوبی را هم تربیت کرده است. ضمن اینکه فیلمساز، کارش فیلم‌سازی است و نمی‌توان او را محدود به تولید فیلم کوتاه و بلند یا مستند و داستانی کرد.

هنری‌ترین مدیوم سینما

او در پاسخ به اینکه چرا فیلمساز فیلم کوتاه پس از مهاجرت به سینمای بلند، تمایلی به بازگشت به عرصه فیلم کوتاه ندارد، می‌گوید: چون نمی‌تواند از این سینما ارتزاق کند و صرفاً برایش بُعد هنری کار اهمیت دارد. فیلم کوتاه، هنری‌ترین مدیوم سینماست و فیلمساز چون نگران بازگشت سرمایه نیست، خلاقانه‌تر عمل می‌کند در حالی که نگاه‌های خلاقانه در سینمای بلند ما کمتر اتفاق می‌افتد چون فیلم باید در گیشه بفروشد.

فیاض جشنواره فیلم کوتاه تهران را بستری برای معرفی فیلمسازان جوان و خلاق به سینمای ایران دانسته و می‌گوید: این جشنواره ۳۸ دوره را پشت سر گذاشته است و فیلمسازان جوان زیادی با اکران آثارشان در این جشنواره، انگیزه‌های جدی فیلم‌سازی پیدا کرده‌اند تا پیشرفت کنند.

به باور او، جشنواره فیلم کوتاه تهران مهم‌ترین و تنها رویداد سینمایی برای فیلمسازان فیلم کوتاه است چون منتظرند فیلم‌هایشان دیده شود و با نگاه‌ها و تجربیات جدیدتری آشنا بشوند.

این کارگردان اظهار می‌کند: اینکه امسال جشنواره توانست شرایط تأیید آکادمی اسکار را کسب کند و بهترین فیلمش را به اسکار معرفی کند، اتفاق خوبی است چون فرصتی برای فیلمسازان جوان ما به شمار می‌رود. این فرصت را باید جدی گرفت تا برای فیلمسازان انگیزه‌های بیشتری ایجاد شود و آثار بهتری برای حضور در عرصه‌های بین‌المللی بسازند. امیدوارم با ورود نسل جدیدی از فیلم‌سازان کوتاه، طراوت و نگاه تازه‌ای به سینمای ایران تزریق شود.

مسئله گیشه، خلاقیت را می‌کشد

شادی کرم‌رودی، کارگردان و نویسنده فیلم کوتاه «هرگز گاهی همیشه» که جایزه بخش فیلم‌نامه جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران را کسب کرده است نیز درباره کم و کیف این دوره از جشنواره به خبرنگار ما می‌گوید: جشنواره امسال به خاطر کرونا در مقایسه با دوره‌های قبل کمی متفاوت بود، آثار به صورت برخط نمایش داده شد و عموم مردم امکان تماشای فیلم‌ها را در سالن‌های سینما نداشتند که سبب شد از شور مردمی در اکران‌ها محروم شویم.

او با بیان اینکه دوران کرونا تأثیر چندانی روی کیفیت آثار تولیدی نداشته، خاطرنشان می‌کند: چند سال است که حتی اگر اثری هم در جشنواره نداشته باشم ولی به عنوان مخاطب در آن حضور پیدا می‌کنم، با نگاهی کلی به آثاری که در این دوره دیدم به نظرم کرونا تأثیری روی کیفیت فیلم‌ها نداشته است.

این بازیگر و فیلمساز معتقد است فیلم کوتاه عرصه بسیار خوبی برای تجربه کردن و یاد گرفتن است و توضیح می‌دهد: این جشنواره جایی برای دیده شدن فیلم‌های کوتاه است و به نوعی پله‌ای برای ساختن فیلم بلند و عرصه‌ای برای تجربه کردن به شمار می‌رود.

او می‌گوید: جشنواره فیلم کوتاه تهران هم مانند بسیاری از جشنواره‌های سینمایی به دیده شدن فیلم‌هایی که با نگاه هنری و تجربی ساخته شده‌اند، کمک می‌کند. ما در این سال‌ها شاهد ظهور نسل جدیدی از فیلمسازان جوان و خوش‌ذوق در سینمای ایران بودیم که سابقه خوبی در ساخت فیلم‌های کوتاه داشتند و آثارشان در دوره‌های قبلی این جشنواره هم دیده شده بود.

وی درباره اینکه امسال جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران واجد شرایط تأیید آکادمی اسکار شده و تأثیر آن در دیده شدن آثار فیلمسازان ایرانی در سطح جهانی می‌افزاید: این یک اتفاق خوب بود که تأثیر مستقیمش را در بخش بین‌الملل جشنواره داشت و بهترین فیلم جشنواره که به اسکار معرفی شد فیلم ایرانی «کپسول» بود. این اتفاق موجب انگیزه‌بخشی به فیلمسازان جوان می‌شود چون ممکن است فیلمشان بخت معرفی به اسکار را پیدا کند.

کرم‌رودی درباره اینکه فیلم کوتاه می‌تواند روزی سهمی در گیشه سینمای ایران داشته باشد، می‌گوید: در حال حاضر فیلم‌های کوتاه در هنر و تجربه سینماها اکران می‌شوند و فیلم من هم در نوبت اکران قرار دارد، ضمن اینکه آثار به صورت برخط هم اکران می‌شوند، به هر حال اینکه فیلم‌ها روی پرده سینماها دیده شوند برای فیلمساز جذاب است اما برنامه‌ریزی برای اکران فیلم‌های کوتاه در سالن‌های سینما مانند آثار بلند داستانی، کار درستی نیست چون مخاطبان فیلم کوتاه، مخاطبان خاص هستند. فیلم‌های کوتاه، آثاری هنری و تجربی هستند و ممکن است چندان از قواعد سینمای تجاری پیروی نکنند بلکه وجوه هنری و خلاقه آن‌ها اهمیت بیشتری دارد از این رو ورودشان به مسئله گیشه و اکران عمومی سبب از بین رفتن خلاقیت و طراوت در تولید فیلم‌های کوتاه می‌شود.

برچسب‌ها