گروه ترجمه قدس آنلاین (امیرمحمد سلطانپور) - پس از اینکه ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، کریمه را در سال ۲۰۱۴ ضمیمه این کشور کرد، آمریکا و متحدانش مجموعه ای از تحریم های نسبتا ملایم را علیه روسیه اعمال کردند. این تحریم ها باعث سقوط روبل و کاهش رشد تولید ناخالص داخلی روسیه شد، اما دستگاه تبلیغاتی کرملین این آسیب را کم اهمیت جلوه داد و بعد از مدتی، اقتصاد این کشور موفق شد دوباره به ثبات برسد. اکنون وقتی کشورهای غربی در واکنش به حمله اخیر پوتین به اوکراین، مجموعه تحریم‌های سخت‌تری را اعمال کردند، بسیاری از روس‌ها فکر می کنند که اقتصادشان می‌تواند در برابر هر سطحی از تحریم‌های غرب مقاومت کند.
این کاملا اشتباه است. اقدامات تنبیهی که ایالات متحده و متحدانش از زمان آغاز تهاجم روسیه علیه این کشور به اجرا گذاشته اند و اینکه بسیاری از شرکت های غربی روابط خود با روسیه را قطع کرده و تجارتشان را از این کشور بیرون کشیدند، می تواند برای مردم عادی روسیه فاجعه بار باشد. اما اکثریت قریب به اتفاق روس‌ها، حتی تحصیلکرده‌هایشان دقیقا نمی دانند چه اتفاقاتی در آستانه رخ دادن برای کشورشان است. کمبود کالاهای اساسی، بیکاری انبوه، و حتی محدودیت‌های سفر برای جلوگیری از فرار سرمایه‌های انسانی می‌تواند به زودی به واقعیتی ملموس در روسیه تبدیل شود. اگر کشورهای غربی به جای تحریم شخصیت‌های خاص متصل به دولت این کشور، به سخت‌تر کردن فشارهای اقتصادی روی کل اقتصاد روسیه ادامه دهند، این خطر را به وجود خواهند آورد که روسیه را به یک کره شمالی بزرگتر، بی‌ثبات‌تر و خطرناک‌تر تبدیل کنند.
در عرض چند روز پس از تهاجم پوتین، غرب تا حد زیادی همکاری های اقتصادی خود با روسیه در سه دهه گذشته را به عقب باز گردانده است. واشنگتن و متحدانش بانک مرکزی روسیه را از انجام معاملات دلاری منع کرده اند، عملاً بیشتر ذخایر ارز خارجی آن را مسدود کرده اند و تحریم هایی را علیه مهم ترین مؤسسات مالی روسیه وضع کرده اند. آنها هفت بانک روسی را از سوئیفت که به عنوان ستون فقرات سیستم مالی جهانی عمل می کند، حذف کرده و تراکنش ها با بسیاری از شرکت های بزرگ دولتی روسیه را محدود کردند. در ۸ مارچ نیز کمتر از دو هفته پس از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین، جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، ممنوعیت واردات نفت و گاز طبیعی روسیه به ایالات متحده را اعلام کرد.
در نتیجه این اقدامات و سایر اقدامات صورت گرفته علیه روسیه، روس‌ها به زودی با کمبود محصولات اساسی مواجه خواهند شد. این کمبود کالا نه فقط کالاهای لوکس مانند آیفون و آی‌پد که واردات آنها در حال حاضر ممنوع شد را شامل می شود، بلکه کالاهای معمولی‌تری مانند لباس، اتومبیل، لوازم خانگی و مواد غذاییرا نیز در روسیه دچار کمبود خواهد کرد. دو شرکت بزرگ و بسیار تاثیرگذار آیکیا و اِچ اَند اِم اعلام کردند که از بازار روسیه خارج می شوند؛ تویوتا، هوندا، مرسدس بنز و فولکس واگن صادرات خودرو به روسیه را متوقف کرده و کارخانه های خود در این کشور را نیز تعطیل کردند. مک‌دونالد، کوکاکولا، پپسی و سایر شرکت‌های غذایی غربی نیز فعالیت خود را در روسیه به حالت تعلیق درآورده‌اند. روسیه تقریباً ۴۰ درصد از بذرهایی که صنعت کشاورزی این کشور را سر پا نگه می دارد و تقریباً ۹۰ درصد از دانه‌هایی را که برای رشد محصولات اصلی این کشور مانند سیب‌زمینی استفاده می‌شود را از خارج وارد می‌کند. درست است که کشاورزان روسی در درازمدت جایگزین‌هایی پیدا خواهند کرد، اما در کوتاه‌مدت، بسیاری از محصولات غذایی اساسی از قفسه فروشگاه های روسیه ناپدید خواهند شد و قیمت‌های آنها سر به فلک خواهد کشید.
روسیه به شدت به تجارت بین المللی وابسته است، اما حتی شرکت‌هایی که هنوز مایل به معامله با روسیه هستند، به زودی برای صادر کردن کالا به این کشور و وارد کردن آن از روسیه مشکل خواهند داشت. شرکت مِرسک که یکی از بزرگترین اپراتورهای کانتینری کشتیرانی جهان است اعلام کرده که حمل و نقل به روسیه را متوقف می کند. حتی اگر شرکت دیگری بخواهد این کسری را جبران کند، که احتمالاً با قیمت های گزافی خواهد بود، مشخص نیست که شرکت های روسی چگونه می توانند هزینه خدمات آن را بپردازند، چون درآمد صادراتی این کشور به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت زیرا مصرف کنندگان در غرب از خرید کالاهای روسی خودداری می کنند. گازپروم، صادرکننده اصلی گاز این کشور، اکنون قادر به جمع‌آوری پول های خود در ایالات متحده نیست و این موضوع باعث می‌شود که نحوه دریافت درآمدهای ارزی این شرکت مشخص نبوده، زیرا باید بخش قابل توجهی از درآمد خود را برای بازپرداخت بدهی‌هایش استفاده کند. و حتی شرکت‌های نفتی روسیه که تحریم نشده‌اند نیز در یافتن خریدار برای نفت خود با مشکل مواجه شده اند.
بانک مرکزی روسیه ۶۵۰ میلیارد دلار ذخایر ارز خارجی دارد، اما واشنگتن و بروکسل تاکنون بیش از نیمی از این وجوه را مسدود کرده اند. کرملین همچنین دارای ذخایر طلا است، اما مشخص نیست که چگونه می تواند از این ذخایر استفاده کند. تعداد کمی از بانک های خارجی از ترس تحریم ها و جریمه های هنگفت، مایل به خرید این طلاها از بانک مرکزی روسیه هستند. روسیه در سال های اخیر پایگاه تولیدات داخلی خود را ایجاد کرده اما کارخانه‌های روسی که خودرو، هواپیما و لوازم خانگی تولید می‌کنند، همگی از قطعات وارداتی استفاده می‌کنند؛ در نتیجه، کل این صنایع ممکن است در ماه‌های آینده تعطیل شوند و نه تنها کمبود کالا، بلکه بیکاری انبوه، سقوط پایه مالیاتی و ناتوانی در پرداخت حقوق به کارمندان دولتی را تشدید کند. همین الان، بزرگترین تولیدکننده خودروی روسیه مجبور شده تولید خود را به دلیل کمبود قطعات وارداتی متوقف کند.
حتی سفرهای هوایی نیز در روسیه متوقف خواهد شد. تقریباً تمامی هواپیماهای تجاری روسیه وارداتی هستند و تحریم های اتحادیه اروپا و ایالات متحده اکنون شرکت های غربی را از تامین قطعات یدکی آن ها منع خواهد کرد، در نتیجه تعداد زیادی هواپیما باید از رده خارج شوند. حتی اینترنت نیز به شکل قدیم آن غیر فعال شده و بیشتر نیز غیر فعال خواهد شد. کرملین دسترسی به فیس بوک و توییتر را مسدود و تهدید کرده که یوتیوب را تعطیل می کند و ممکن است تصمیم بگیرد تا سایت های اطلاعاتی مانند ویکی پدیا را نیز مسدود کند. به طور خلاصه، روسیه به زودی یکی از منزوی ترین کشورهای روی زمین خواهد بود.
روسیه می داند که هر کسی که بتواند از این کشور خارج شود، این کار را انجام خواهد داد. جستجو در مورد نحوه مهاجرت از این کشور به طرز چشمگیری افزایش یافته است. دولت روسیه این را درک می‌کند، به همین دلیل است که مجموعه‌ای از اقدامات را طراحی کرده تا بتواند متخصصان اطلاعات و متخصصین ماهر حوزه فناوری را حفظ کند. از جمله این اقدامات سه سال معافیت مالیاتی و وام‌های مسکن و وام‌های یارانه‌ای بسیار خوب برای چنین افرادی است. اما در مجموع این اقدامات کارساز نخواهد بود. متخصصان ماهر در حال حاضر برای خروج از روسیه با هم مسابقه می دهند. بنابراین، به زودی، دولت روسیه احتمالاً روادید خروج را برای دسته های خاصی از کارگران ممنوع کرده یا کلا قضیه خروج را تعطیل خواهد کرد. کسانی که می خواستند بدانند دوران اتحاد جماهیر شوروی چگونه بوده است، بالاخره این را متوجه خواهند شد.
از دشمنان تا متحدان
روس ها تنها کسانی نیستند که آمادگی مقابله با اتفاقاتی که قرار است برای آن ها بیفتد را ندارند؛ حتی کشورهای غربی نیز که خود این تحریم ها را اعمال کرده اند به طور کامل به پیامدهای احتمالی آن فکر نکرده اند. آن ها شاید می گویند که قصد ندارند مردم عادی روسیه را دچار فلاکت و بدبختی کنند اما ممکن است با کارهایشان مردم را پشت سر پوتین جمع کنند. در طول ۲۰ سال گذشته، رهبر روسیه یک ماشین تبلیغاتی قدرتمند در این کشور ساخته است، ماشینی که از زمان شروع تهاجم به اوکراین، فعالیت خود را افزایش نیز داده است. در حال حاضر، حدود نیمی از مردم روسیه از جنگ حمایت می کنند.
پوتین هفته گذشته قانون جدیدی را امضا کرد که بر اساس آن انتشار اخبار جعلی ۱۵ سال حبس خواهد داشت. حتی کلمه «جنگ» نیز ممنوع است و روس ها باید درگیری در اوکراین را «عملیات ویژه نظامی» بنامند. با ممنوع شدن فعالیت منابع اطلاعاتی دیگر، منابع اطلاعات کرملین حتی قدرتمندتر نیز خواهند شد. بسیاری از روس‌ها به این باور خواهند رسید که روسیه در حال جنگی مقدس علیه غرب و ناتو است و تحریم‌های غرب برای رنج بردن مردم عادی روسیه طراحی شده است؛ همانطور که سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه هفته گذشته بیان کرد، این مردم به این اعتقاد پیدا خواهند کرد که تحریم ها، مالیاتی برای حفظ استقلال این کشور است.
بنابراین، ایالات متحده آمریکا و متحدانش باید در استراتژی تحریم های خود علیه روسیه تجدید نظر کنند. کشورهای غربی به جای اینکه با خفه کردن اقتصاد روسیه، از مردم روسیه دشمن بسازند، باید با آنها متحد شوند تا بتوانند رهبران روسیه را تحت فشار قرار دهند. واشنگتن و بروکسل باید برخی از گسترده‌ترین اقدامات تنبیهی خود را کاهش دهند، مانند اقداماتی که مانع دسترسی افراد عادی روس به پول خود، تهیه مایحتاج اولیه و سفر به کشورهای غربی می‌شود. در عوض، آنها باید فقط اولیگارش ها و مقامات عالی رتبه روسیه را هدف قرار دهند و دارایی های آنها را در خارج از کشور مصادره کنند و مرزها را به روی آنها و اعضای خانواده آنها ببندند. ایالات متحده و اروپا تا حدی این کار را انجام داده اند، اما باید بسیار فراتر از این عمل کنند و همه مقامات ارشد دولتی و کارمندان شرکت های دولتی و همچنین خانواده های آنها را تحریم کنند. اگر غرب به هدف قرار دادن همه روس‌ها با تحریم‌های فلج‌کننده ادامه دهد، آن ها روسیه را فقیر و بدبخت و احتمالاً پوتین را تقویت خواهند کرد.
*بازنشر مطالب دپارتمان ترجمه به منزله تأیید یا رد محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان قدس آنلاین منتشر می‌شود.
