به گزارش قدس آنلاین، به مناسب گرامیداشت روز سوم خرداد ویژه برنامه فرهنگی با عنوان «شهر خون و لاله» با محوریت نقش بانوان در حماسه خرمشهر، توسط اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران و با مشارکت بنیاد آیه‌های ایثار و تلاش، صبح سه‌شنبه سوم خرداد با حضور سیده کبری عارف زاده از همرزمان شهید محمد جهان آرا و محمد علی نورانی راوی کتاب «پسرهای ننه عبدالله»، علیرضا زند وکیلی، مدیر کل کتابخانه های عمومی استان تهران، جمعی از شاعران، نویسندگان و پژوهشگران عرصه دفاع مقدس، بانوان کتابدار و اصحاب رسانه با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در سالن جلسات کتابخانه مرکزی پارک شهر برگزار و به صورت زنده از صفحات مجازی اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان پخش شد.
نقش زنان در روحیه‌دهی به فاتحان خرمشهر
فرحروز فاتحی، مدیرعامل بنیاد آیه‌های ایثار و تلاش، در این مراسم بیان کرد: امیدوارم روحیه سلحشوری در بین مردم ما حفظ شود. گرامیداشت یاد شهید صیاد خدایی عضو نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی امری ضروری است؛ او در عین گمنامی فرد مؤثری بود؛ امیدوارم خداوند درجه رفیع شهادت را نصیب ما بنماید.
فاتحی با بیان اینکه زنان تأثیر زیادی بر روحیه رزمندگان در فتح خرمشهر داشتند افزود: امروز هم وقتی صحبت‌های زنان آن دوران را می‌شنویم جامعه روحیه می‌گیرد. این فعالیت‌ها قابل تقدیر است. امیدوارم در عرصه فرهنگی به سادگی از کنار تلاش این زنان نگذریم.
رئیس شورای سیاست‌گذاری کنگره شعر زنان عاشورایی گفت: مقام معظم رهبری گفتند دفاع مقدس یک گنج است و هر زمان می‌توان از آن توشه‌ای برداشت. این زنان مؤثر در دوران دفاع مقدس مثل همان توشه هستند. خانم عارف زاده آن زمان یک دختر هفده ساله بودند و حیف است که زندگی ایشان به فیلم، نمایشنامه و کتاب تبدیل نشود؛ نسل‌های بعد وقتی این قصه‌ها را بخوانند حسرت می‌خورند که چه کسانی در این زمان زندگی می‌کردند.
برگزاری هفت دوره کنگره زنان عاشورایی
رئیس شورای سیاست‌گذاری کنگره شعر زنان عاشورایی در ادامه به فرازهایی از زندگی خانم پروین سلیحی، از زنان مؤثر در دوران انقلاب اسلامی که در نشست نیز حضور داشت پرداخت و گفت: ایشان زندانی دوران پهلوی بودند و همسر شهید لبافی نژاد هستند که ساواکی‌ها فرزندشان را از او جدا می‌کنند. خدا را شکر می‌کنیم در روند فعالیت‌های این بنیاد افراد خوبی را پیدا کردیم و همچنین با شاعران زیادی ارتباط برقرار کردیم.
وی با بیان اینکه تاکنون هفت دوره کنگره شعر زنان عاشورایی برگزار شده است، که سه دوره آن در مشهد بود و سال قبل هم در شیراز برگزار شد، افزود: حاصل کنگره‌ها چاپ چند کتاب است که در اختیار دوستان قرار دارد.
وی با اشاره به اینکه رهبری بحث جهاد تبیین را مطرح کردند گفت: یکی از اتفاقات دوران دفاع مقدس شعر است و برای الگوسازی از شعر می‌توانیم استفاده کنیم. رسالت بزرگی بر دوش شاعران ما قرار دارد تا با سرودن اشعار خود این الگوسازی را نسل به نسل ادامه دهند.
پرداختن به ایثار مردم خوب و نجیب خرمشهر امری ضروری است
محمد علی نورانی، راوی کتاب ننه عبدالله؛ از رزمندگان دوران دفاع مقدس بیان کرد: چهلمین سال آزادسازی خرمشهر را در حالی برگزار می‌کنیم که رزمندگان خرمشهر پیرتر و پیرتر می‌شوند و دغدغه آنها فقط خودشان نیستند؛ بلکه فرزندانشان است که جامعه آنها را از فرهنگ ایثارگری دور می‌سازد. وی ادامه داد: پرداختن به ایثار مردم خوب و نجیب خرمشهر امری ضروری است. این مردم زحمات زیاد و بی‌شماری انجام داده‌اند.
وی بیان کرد: هر نهضتی برای موفقیت باید با سه مؤلفه همراه شود ؛ این سه مؤلفه شامل مردمی بودن، هدف داشتن و عقیدتی بودن و سوم دارای رهبری مقتدر بودن است.
نورانی افزود: در دوران پیش از جنگ تحمیلی خرمشهر بسیار آباد بود و علما و روحانیون برای سفر به نجف از شهر خرمشهر تردد می‌کردند. در بندرگاه این شهر کشتی‌های بزرگ پهلو می‌گرفتند و مردمان کشورهای دیگر آنجا می‌آمدند. مردم این شهر به واسطه شرایط آن با فرهنگ‌های مختلف آشنا می‌شدند و لباس‌های زیبا، شیک و مد روز می‌پوشیدند.
مردان و زنان دوشادوش یکدیگر در خرمشهر جنگیدند
نورانی افزود: مردم شهر یکدیگر را می‌شناختند و ناگهان در ۳۱ شهریور با حمله عراق، این شهر به یک جهنم تبدیل شد. مردم نمی‌دانستند به کجا پناه ببرند. جایی امن نبود که کودکان را به آنجا ببرند. با چشم خودم دیدم فرد دوچرخه سواری به سرش ترکش خورد.
وی با بیان اینکه آرزو دارم یک روز هنرمندان و نویسندگان زیبایی آن شهر و حالت‌های معنوی آن شهر را به تصویر بکشند، ادامه داد: جنگ ماهیت مردمی داشت و زنان در کنار مردان می‌جنگیدند. کار آنها فقط پشتیبانی در پشت جبهه‌ها نبود.
وی همچنین ماجرای اصابت ترکش به چشمانش و اینکه چگونه مادرش با توسل به ائمه و حضرت خدیجه (س) شفای فرزندش را از خداوند خواسته بود تعریف کرد و ادامه داد: در نهضت‌های مبارزاتی هدف و اعتقادات اهمیت دارد.
روای کتاب «ننه عبدالله» گفت: دفاع در ذات همه انسان‌ها و همه گیاهان و حیوانات است. دشمن به خرمشهر حمله کرده بود و معلوم بود که باید از آن دفاع کرد. همان مردانی که شلوار جین می‌پوشیدند و زنانی که آرایش می‌کردند برای دفاع آماده شدند. وقتی جنگ شد افرادی که لب شط قدم می‌زدند و موسیقی گوش می‌کردند پشت در سپاه ایستادند و اسلحه می‌خواستند. اسلحه‌خانه خرمشهر وقتی خالی شد مردم سرنیزه و نارنجک می‌گرفتند. مردم حتی با چوب و چماق به سمت مرزها روانه شدند.
تأثیر رهبری جنگ بر جوانان خرمشهری
وی گفت: رهبری و هدایت امام خمینی (ره) آنقدر اثرگذار بود که وقتی صحبت می‌کردند اشک در چشمان جوانان حلقه می‌زد.
نورانی به فرازهایی از کتابش اشاره کرد و با بیان اینکه کتاب در چهار محور پرداخته شده افزود: صدام قبل از حمله به خرمشهر یک جنگ داخلی ایجاد کرده بود. یک جنگ سخت با بمب گذاری و نبرد کوچه به کوچه ایجاد کرده بود که کمتر جایی به آن پرداخته شده است. در این کتاب مفصل به آن پرداختم. همچنین جنگ تن به تن در خرمشهر ایجاد شد.
وی گفت: جنگ ۳۵ روز نبود بلکه ما ۴۵ روز مقاومت کردیم. حداقل ۱۰ روز قبل از شروع رسمی جنگ، در مرزها می‌جنگیدیم و مقاومت کردیم. آنها که شروع جنگ را ۳۱ شهریور می‌دانند می‌گویند خرمشهر ۳۵ روز جنگید.
خرمشهر هیچ‌وقت سقوط نکرد
این رزمنده دوران دفاع مقدس با بیان اینکه خرمشهر هیچ وقت سقوط نکرد، گفت: بخشی از این شهر سقوط کرد. خرمشهر توسط رود کارون دو بخش می‌شود و وقتی نیروهای ما شهید و ضعیف شدند بخشی از شهر سقوط کرد. در آن شرایط مردم برای دفاع اسلحه به دست گرفتند، تا اینکه دستور آمد عقب نشینی کنیم.
در بخشی دیگر این رزمنده به بیان خاطراتی از جنگیدن ۵ برادر خود پرداخت و افزود: همه برادران من در جنگ بودند، مادرم طاقت نیاورد و با اینکه مدتی در شیراز بود اما برگشت. مادرم به تدریج خودش را به دفتر شهید جهان آرا در خرمشهر می‌رساند.
نورانی گفت: آن زمان یک مرغداری داشتیم که مادرم آنجا را به ایستگاه صلواتی و پایگاه خانوادگی ما تبدیل کرد و به رزمندگان خوراکی‌هایی را که در اختیار داشت می‌داد.
حضور زنان در جنگ نیازمند پرداخت بیشتر است
در ادامه این برنامه، سید کبری عارف زاده از زنان مؤثر در فتح خرمشهر بیان کرد: انتظار دارم به حضور خواهران در جنگ بیشتر پرداخته شود. امام خمینی (ره) هم می‌گفت از دامن زن مرد به معراج می‌رود.
وی افزود: در بحث خاطرات خانم‌ها وقتی وارد می‌شوید همه چیز هست. تربیتی، فرزندپروری، کانون خانواده و غیره. نویسندگان و روانشناسان نیز می‌توانند از این خاطرات استفاده کنند. زمانی که انقلاب شد همه مخصوصاً حضرت امام (ره) با رهبری و تدبیری که داشتند می‌دانستند هیچ وقت استکبار جهانی نمی‌گذارد انقلاب ایران روی پای خود بایستد. امام می‌دانستند حتماً از طریق همسایگان به ما حمله می‌شود؛ برای همین فرمان تشکیل ارتش ۲۰ میلیونی را صادر کردند و این آموزش را مختص مردان ندانست.
عارف زاده اشاره کرد: آن زمان ما عضو انجمن اسلامی دبیرستان بودیم و اولین گروهی بودیم که آموزش دیدیم؛ در آن مقطع ۸۰ نفر در پادگانی در ۸ کیلومتری خرمشهر آموزش دیدیم و دو سه نفر از خانم‌ها بعدها به عنوان مربی انتخاب شدند.
وی با بیان اینکه آن پادگان بعدها به نام اولین شهید خرمشهر، شهید بختور نام‌گذاری شد افزود: هنوز روبانی که به مقنعه‌مان وصل می‌کردیم و نام شهید عباس فرحان اسدی و موسی بختور روی آن نوشته شده بود را دارم.
زنانی که دست‌شان پینه می‌بست
این رزمنده دوران دفاع مقدس که از همرزمان شهید جهان آرا بوده در ادامه گفت: خواهران مسئولیت‌شان در آن مقطع شروع شد. در ۳۱ شهریور ماه جنگ از حد مرزها گذشت و به شهرها رسید. اجساد زیادی روی زمین بود که قرار بود غسل و دفن شوند. با صدای سوت خمپاره مجبور بودند اجساد را بر زمین بگذارند تا ترکش خمپاره به حمل کنندگان جسد اصابت نکند و گاهی چندبار مجبور می‌شدند جنازه‌ها را بر زمین بگذارند.
عارف زاده همچنین به بیان خاطرات دیگری از حضور زنان در دوران دفاع مقدس و فتح خرمشهر پرداخت و افزود: نمونه‌هایی از مادران که خودشان رزمنده بودند را در خاطرم حفظ کرده‌ام؛ همچنین زنانی که همسر یا فرزندانشان اسیر بودند یا مادری که دو فرزندش شهید شده بودند. درست است که از حضرت زینب (س) الگو می‌گرفتیم اما با روحیه لطیفی که خانم‌ها دارند جنگ دوران سختی بود. چراکه فردی که در منطقه حضور دارد احساسش و درکش از آن متفاوت است.
وی با بیان اینکه از تمام این اتفاقات می‌توان نکات تربیتی و آموزشی فراگرفت ابراز کرد: هنوز بعد از چهل سال مرور این خاطرات برای ما سخت است. از ما می‌خواهند آن دوران را روایت کنیم. اما وقتی این ماجراها را روایت می‌کنیم تا چند ماه بر ما اثر می‌گذارد.
عارف زاده افزود: در عملیات آزادسازی خرمشهر امدادگر بودم و قبل از آن در کار جابه‌جایی مهمات کمک می‌کردم. بسته‌های مهمات ۹۰ کیلوگرم بود و دختران این جعبه‌ها را حمل می‌کردند. شب‌ها نیز مانند آقایان پست می‌دادیم. روزهای اول دست‌های ما تاول می‌زد اما بعدها دست‌های‌مان پینه بسته بود. چند ماه در بیابان چادر زدیم. سرویس بهداشتی صحرایی هم آنجا ایجاد کردیم.
گذشتن از جان بزرگترین ایثار است
در بخش دیگری از این نشست علیرضا زند وکیلی، مدیر کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران، اشاره کرد: بانوان در جنگ نقش بی‌بدیلی داشتند و همه ما در شهرها یک ننه عبدالله داشتیم. بزرگترین ایثار گذشتن از جان است؛ کسی حاضر نیست سوزنی در دستش فرو برود.
وی با بیان اهمیت مقام جانبازی افزود: امیدواریم بتوانیم سهم کوچکی در بیان مقولات ایثارگری ایفا کنیم؛ امیدواریم بتوانیم درصد کوچکی از شرمندگی‌مان را جبران کنیم.
در میان سخنرانی افراد حاضر در این برنامه، چند نفر از شاعران حوزه فرهنگ مقاومت به شعرخوانی پرداختند؛ از جمله قادر طراوت پور، سید مسعود علوی، هادی جانفدا، فاطمه بیرامی، دختر شهید احمد زارعی و زینب دانشی که هرکدام یاد شهدا و ایثارگری‌های آنها را گرامی داشتند. دختر شهید زارعی بابت حوادث اخیر خوزستان به مردم ایران تسلیت گفت و این منطقه را خون ایران توصیف کرد.
انتهای پیام/
منبع: مهر
