نایب‌رییس انجمن واردکنندگان فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی گفت: بررسی داده‌ها و تحقیقات میدانی نشان می‌دهد در مصرف لوازم آرایشی رتبه اول جهان را داریم.
رییس سازمان غذا و دارو گفت: سرانه مصرف لوازم آرایشی و بهداشتی در ایران ۲.۵برابر میانگین جهانی است و ۱.۶میلیارد دلار از بازار این محصولات مصرفی در ایران قاچاق و تقلبی است. براساس آمار منتشرشده ازسوی بانک جهانی، ایران حدود چهاربرابر میانگین جهانی انواع انرژی را مصرف می‌کند و طبق آمارهای رسمی کشور، ما بعد از آمریکا و روسیه، در رتبه سوم مصرف دنیا قرار دارد. هر ایرانی در سال تا چهار برابر متوسط جهانی از نوشابه‌های گازدار استفاده می‌کند. طی ۲۰سال اخیر، مصرف نوشابه‌های گازدار در کشور نزدیک به ۱۵درصد افزایش داشته و متاسفانه طی این مدت مصرف شیر و لبنیات تنها حدود یک‌دهم درصد رشد کرده است.
مطابق آمار در ۱۱ماهه اول سال۹۶، مبلغی حدود ۴۰هزار میلیارد تومان کالاهای مصرفی غیرضروری به کشور وارد شده که این مبلغ معادل ایجاد ۴۰۰هزار شغل است. فقط در سال۹۷ بیش از ۶۹میلیون تن کالا به ارزش ۱۴۲میلیون دلار از آمریکا به ایران وارد شده است که بخش عمده‌ای از آن‌ها مربوط‌به کالاهای لوکس و تجملاتی است. در یک مورد دیگر، براساس آمار گمرک در ۱۱ماهه سال۹۷ بالغ بر ۲۰۳تن انواع عروسک وارد کشور شده است. همچنین این آمار نشان می‌دهد که ایران در ۱۰ماهه همان سال بیش از پنج‌میلیون دلار قاشق و چنگال از کشورهای مختلف وارد کرده است. در مورد دیگری از تجمل‌گرایی مشاهده می‌کنیم که در اوج تحریم‌های اقتصادی و مشکلات معیشتی، آب‌معدنی‌های به‌اصطلاح برند و مارکی از نروژ وارد کشور می‌شود که قیمت آن در فروشگاه‌های اینترنتی بین ۴۰ تا ۶۰هزار تومان است و با واردات آن ارز بسیاری از کشور خارج می‌شود. همچنین کالاهای چینی در سبد مصرف حدود ۸۰درصد خانوارهای ایرانی قرار دارد. ما سالانه به‌طور متوسط از چین، ترکیه و امارات
بیش از ۱۸میلیارد دلار واردات داریم که رقم بسیار بالایی است. به‌ازای هر یک‌میلیارد دلار واردات کالای مشابه داخلی، ۱۰۰هزار نفر بیکار می‌شوند.
بررسی‌های دیوان محاسبات درخصوص میزان واردات سال۱۳۹۶، نشانگر این است که طی این سال، بالغ بر دومیلیارد و ۱۸۴میلیون دلار کالاهایی که صددرصد مشابه داخلی دارند وارد کشور شده است؛ بنابراین می‌توان ادعا کرد که این حجم وسیع واردات منجر به بیکارشدن حداقل ۲۰۰هزار نفر در آن سال شده است.
این آمارها نشان می‌دهد کشور ما مبتلابه پاندمی مصرف‌گرایی شده است و تا این ویروس منحوس از نظام اجتماعی، اقتصادی و سبک زندگی ما مردم ایران خارج نشود، اختلال در زندگی ما درمان
نخواهد شد.
واکسیناسیون مصرف‌گرایی
فهمیدیم که مبتلا به بیماری مصرف‌زدگی هستیم ولی درمان چیست؟ چندی پیش در فرانسه قانونی به تصویب رسید که جمعه سیاه به‌دلیل ترویج مصرف‌گرایی ممنوع شد. دولت چین تبلیغات اجناس لوکس و گران‌قیمت را در شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی این کشور ممنوع اعلام کرد تا از اثر منفی تفاوت طبقاتی در جامعه بکاهد.
تبلیغاتی اخیرا از شبکه‌های تلویزیونی پخش شده است که فروشگاهی که در این تبلیغ نام آن دیده می‌شود با دراختیار قراردادن فرصت سه‌دقیقه‌ای به مشتریان خود، به هر کسی که کالای بیشتری را جمع‌آوری کند جایزه بهتری می‌دهد! فارغ از اینکه این محتوا به‌شدت با شأن و منزلت شهروندان ایرانی در تضاد است، به‌نوعی می‌تواند فرهنگ مصرف‌گرایی و انجام هر کاری برای دریافت جایزه را نیز تبلیغ می‌کند.
به گفته جامعه‌شناسان، وقتی مصرف تجملی محسوب می‌شود که به‌جای رفع نیازهای اصلی جنبه تظاهر داشته باشد و این کار سبب به‌وجودآمدن چشم‌وهم‌چشمی و آسیب‌های اجتماعی از این دست می‌شود. سهم رسانه‌ها به‌ویژه تلویزیون به‌عنوان تصویرسازترین رسانه در این مساله بسیار زیاد است. بسیاری از وسایلی که امروز به‌عنوان ملزومات زندگی در بین ما پندار می‌شود درواقع همان تجملاتی است که جزو نیازهای اصلی انسان نیست، بلکه با مشاهده آن‌ها در صفحه تلویزیون به‌صورت کاذب خود را ملزم به آن کرده‌ایم. با این حساب، اگر مصرف‌گرایی یک پاندمی باشد، باید واکسن آن را در رسانه بجوییم.
ریشه‌ای‌ترین کنش رسانه‌ای در این خصوص پیام‌های بازرگانی یا تبلیغات تجاری هستند؛ البته این حرف به این معنا نیست که باید جلوی هرگونه پیام بازرگانی را گرفت، بلکه با چشمداشت به آثار این پیام‌ها در فرهنگ مصرف‌گرایی باید به محتوای آن‌ها توجه کرد؛ البته مساله صرفا پیام‌های بازرگانی نیست، بلکه گونه‌های دیگر تولیدات نمایشی به‌ویژه فیلم و سریال نیز در این بازه می‌گنجند، لیکن اصل مساله این است که تا ترویج فرهنگ مصرف‌گرایی در تلویزیون کنترل نشود، این بیماری درمان نخواهد شد.
حدود ۴۰هزار میلیارد تومان کالاهای مصرفی غیرضروری به کشور وارد شده است که این مبلغ معادل ایجاد ۴۰۰هزار شغل است. فقط در سال۹۷ بیش از ۶۹میلیون تن کالا به ارزش ۱۴۲میلیون دلار از آمریکا به ایران وارد شده که بخش عمده‌ای از آن‌ها مربوط به کالاهای لوکس و تجملاتی است .
منبع: صبح نو
