این پهپادها به دلیل فناوری و قابلیت‌های بالایی که دارند، یکی از مهم‌ترین برگ‌های برنده ایران در برابر دشمنان به شمار می‌روند و در مقابل یکی از ابزارهای مهم برای تحکیم روابط با دوستان و دفاع از منطقه در برابر تهدیدات خارجی به حساب می‌آیند؛ به‌گونه‌ای که مقامات آمریکایی چندین بار به برتری و توانمندی بالای پهپادهای ایران اذعان و در همین حین از توسعه و پیشرفت آن ابراز نگرانی کرده‌اند. یک هفته پس از سفر جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا به منطقه، ژنرال الکسوس گرینکویچ، فرمانده نیروی هوایی نیروهای تروریستی سنتکام آمریکا در منطقه که فرمانده پایگاه آمریکایی العدید در قطر نیز هست، در یک مصاحبه مطبوعاتی یکی از مهم‌ترین وظایف خود را مقابله با پهپادهای ایرانی و بازگرداندن برتری هوایی آمریکا عنوان کرد.
ژنرال الکسوس گرینکویچ گفت: من مأموریت دارم راهی را برای بازگرداندن کنترل و برتری هوایی آمریکا بیابم و این خطر را مهار کنم.
کنت مکنزی فرمانده نیروی هوایی نیروهای آمریکایی در منطقه نیز ماه مارس گذشته هنگام سخنرانی در جلسه استماع کمیته نیروهای مسلح مجلس سنا در این کشور اذعان کرد: ارتش آمریکا برتری هوایی خود در مقابل ایران را در منطقه از دست داده است. پهپادهای کوچک، متوسط و مسلح مورد استفاده ایران و متحدانش در منطقه یک خطر جدید و پیچیده برای نیروها، شرکا و متحدان ماست و برای نخستین بار از زمان جنگ کره (در دهه ۱۹۵۰) ما برتری کامل هوایی خود را از دست داده‌ایم و تا زمانی که شبکه‌ای برای نظارت و نابودی این پهپادها ایجاد نکنیم، این وضعیت برقرار خواهد بود.
ابراز نگرانی آمریکایی‌ها از پهپادهای ایرانی در این سطح محدود نبوده و آن‌ها از فروش این پهپادها به دیگر کشورها نیز در هراس هستند؛ به‌گونه‌ای که چندی پیش
سالیوان، مشاور امنیت ملی این کشور مدعی شد روسیه قصد دارد صدها پهپاد جنگی از ایران خریداری کند و ایران نیروهای روسی را برای استفاده از این پهپادها آموزش خواهد داد و این مسئله ما را نگران می‌کند.
رژیم صهیونیستی نیز چندین بار از توسعه پهپادهای ایرانی ابراز نگرانی کرده و خواستار ممانعت از پیشرفت ایران در این زمینه شده است؛ چراکه با توجه به فناوری به کار رفته در پهپادهای ایرانی و بُرد آن‌ها، رژیم صهیونیستی این پهپادها را یک تهدید بزرگ علیه خود به حساب می‌آورد.
به منظور بررسی اهمیت پهپادها در دوره معاصر، توانمندی‌ها و ویژگی‌های پهپادهای ایرانی، عوامل نگرانی غرب و اسرائیل و مزایای این پهپادها برای منطقه و همسایگان، با «امین حطیط» استراتژیست لبنانی و تحلیلگر امور راهبردی و نظامی در منطقه گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه جزئیات این گفت‌وگو را می‌خوانید.
ابتدا بفرمایید پهپادها در عصر جدید چه اهمیتی دارند و موارد کاربرد آن‌ها چیست؟
در موازنات جهانی و صحنه بین‌الملل در عرصه تسلیحات، پهپادها یا هواپیماهای بدون سرنشین به شکل توسعه‌یافته با کاربرد روزافزون ظهور پیدا کرده است؛ در گذشته از پهپادها برای رصد و شناسایی در فواصل کوتاه استفاده می‌شد، اما امروزه موارد کاربرد آن گسترش یافته و اولاً از نظر برد و مسافت به پهپادهای دوربرد یا به‌اصطلاح با قابلیت پرواز در مسافت‌های طولانی تبدیل شده و ثانیاً می‌توانند مسلح شوند و حامل موشک‌های نقطه‌زن و بمب باشند؛ در نتیجه به یک سلاح مؤثر و پرکاربرد در سه عرصه میدانی تبدیل شده است، عرصه اول شناسایی و رصد، عرصه دوم بمباران و عملیات انهدام و سوم در زمینه مدیریت حمله و حصول اطمینان از نتیجه‌بخش بودن عملیات بمباران.
چرا پهپادهای ایران در برهه اخیر توجه جهان را به خود جلب کرده است؛ این پهپادها چه ویژگی‌ها و قابلیت‌هایی دارند؟
مزیت‌ها و ویژگی‌های پهپادهای ایرانی با سه مسئله مهم مرتبط است؛ مسئله نخست هزینه تولید پایین آن و در عین حال برخورداری از فناوری بالاست. ویژگی مهم دیگر میزان بُرد این پهپادهاست به‌گونه‌ای که پهپادهای ایرانی می‌توانند بیش از هزارو۵۰۰ تا ۲هزار کیلومتر مسافت را طی کنند. سومین مزیت پهپادهای ایران توانایی بالای آن‌ها در رادارگریزی است؛ از این رو این پهپادها سلاح خسارت‌باری برای دشمن به حساب می‌آیند و می‌توانند در همه موارد استفاده از پهپاد، به کار گرفته شوند.
ایران چگونه توانسته باوجود تحریم‌های گسترده آمریکا و محرومیت از دستیابی به فناوری‌های روز جهان، پهپادهای خود را توسعه دهد؟
ایران طی دهه‌های گذشته در سازگاری با سیستم تحریم‌های اقتصادی آمریکا و غرب علیه خود مهارت پیدا کرده و توانسته برای بیشتر تنگناهایی که این تحریم‌ها به بار آورده، راه حلی پیدا نموده و تهدیدها را به فرصت تبدیل کند و در این زمینه متفکران ایده‌پرداز ایرانی پیشرفت قابل ملاحظه‌ای را در زمینه علوم و فناوری محقق کرده‌اند. به همین خاطر می‌توانیم بگوییم جنگ و تحریم‌های اقتصادی آمریکا و غرب به جای اینکه ایران را محدود و مهار کند، فکر و اندیشه ایرانی‌ها را برانگیخته و سبب شده آن‌ها از منابع و استعدادهای خود برای غلبه بر مشکلات به‌وجود آمده بیش از پیش استفاده کنند و بنابراین اراده ایرانی، مانع‌تراشی‌های غرب را به شکست کشانده است.
نظر شما در زمینه اخبار مربوط به درخواست روسیه برای خرید پهپادهای ایرانی و موضع آمریکا علیه آن چیست؟
در روند روابط راهبردی و توسعه یافته بین ایران و روسیه، تجهیز مسکو به پهپادهای روز از جانب ایران، محتمل است؛ با وجود این درست است که برخی اخبار اکنون از شروع این فرایند سخن گفته اما هیچ چیز قطعی و تأیید شده‌ای وجود ندارد. اینکه چرا روسیه از پهپادهای ایرانی کمک گرفته یا می‌خواهد کمک بگیرد، طبیعتاً پهپادهای ایرانی در میادین جاری در خاورمیانه مورد آزمایش قرار گرفته و روسیه به خوبی می‌داند این پهپادها چگونه مورد استفاده قرار گرفته و قابلیت‌های میدانی، راهبردی و نظامی آن‌ها در چه سطحی است، به همین خاطر برای بهره‌مندی از آن تلاش می‌کند و با توجه به روابط راهبردی توسعه‌یافته‌ای که بین مسکو و تهران وجود دارد و همچنین از آنجایی که روسیه در جنگ خود با اوکراین به این پهپادها نیاز دارد، فکر نمی‌کنم ایران از پاسخ به این خواسته روس‌ها امتناع ورزد.
در باره اینکه آیا آمریکا حق دارد با معامله پهپادی ایران و روسیه مخالفت کند، به طور قطع این کشور هیچ حقی ندارد که مانع این روند شود؛ آمریکا نه آقای دنیاست و نه قانون و خواسته‌های آن لازم‌الاجراست. امروز دنیا در حال تغییر و چندقطبی شد�� است و اگر ایران تصمیم فروش پهپاد به روسیه را گرفته باشد، مخالفت آمریکا نمی‌تواند مانع اجرای این تصمیم شود.
آن‌گونه که به نظر می‌رسد رژیم صهیونیستی بیش از آمریکا درباره توسعه پهپادهای ایران نگران است؛ علت این نگرانی چیست؟
ایران برای تضعیف دشمن خود تلاش می‌کند و می‌خواهد دست برتر را در میدان داشته باشد و از آنجایی که فناوری‌های به کار گرفته شده در پهپادها توانمندی‌های مضاعفی را به آن در تقابل با دشمن می‌بخشد، بدیهی است مایه نگرانی دشمن اسرائیلی خواهد بود، به‌ویژه آنکه این پهپادها در زمینه‌های مختلف شناسایی و حمل سلاح در مسافت‌های طولانی کاربرد دارند. جنگ امروز به معنای داشتن اطلاعات، شناسایی دقیق اهداف و آتش است و این پهپادها همه این موارد را فراهم می‌کنند و این مسئله رژیم صهیونیستی را آزار می‌دهد و عصبانی می‌کند؛ به همین خاطر برای از بین بردن این توانمندی ایران تلاش خواهد کرد.
با توجه به آنچه گفتید آیا آن‌گونه که برخی دشمنان ترویج می‌کنند، پهپادهای ایران تهدید علیه منطقه و کشورهای همسایه هستند؟
پهپادهایی که ایران دارد، خدمت زیادی به توانمندی نظامی محور مقاومت در زمان تجاوز دشمن به منطقه ارائه خواهد کرد، در نتیجه هر قدر توانمندی‌های ایران و محور مقاومت تقویت شود به همان میزان دشمن تضعیف و دست بسته خواهد شد و این موجب برقراری ثبات در منطقه می‌شود، بنابراین عکس آنچه دشمنان ادعا و برای آن ترویج می‌کنند که برخورداری ایران و محور مقاومت از توانمندی‌های نظامی بیشتر، امنیت و ثبات منطقه را به چالش می‌کشاند، این مزیت و توانمندی‌ها می‌تواند دست تجاوز را از سمت منطقه قطع کند و ثبات و امنیت را برای منطقه به ارمغان بیاورد. ایران با قدرت خود ثبات منطقه‌ای و جهانی را استحکام می‌بخشد.
خبرنگار: جواد فراهانی
