قدس آنلاین: هنر انتزاعی در هنرهای اسلامی یک بعد فنی و زیبایی شناختی خاصی را برآمده از رویکردهای معنوی دینی که هنرمند مسلمان در کارهای هنری و روزانه خود به آن پایبند است، شکل می‌دهد.
هنرهای تزئینی که هنرمندان اسلامی ابداع کرده‌اند به سمت پدیده انتزاعی گرائیده و از تجسم واقعی نمادهای مادی دور شده است؛ از این رو گرایش انتزاعی در نزد هنرمند مسلمان رشد کرده و از طریق رویکردهای فکری و معنوی مبتنی بر مبانی اسلام توسعه یافته است.
اکنون دیدگاه زاهدانه در ترک دینای مادی نزد هنرمند مسلمان باتوجه به گرایش ها معنوی اسلام که زندگی دنیا را یک واقعیت عرضی مادی و از بین رونده در مقابل دنیای ابدی و معنوی آخرت معرفی می کند، شکل گرفته و از لابه لای این توجه معنوی و عدم وابستگی به مادیات فرصت را برای مخاطب فراهم کرده تا به تعبد اندیشیده و به آموزه های دین اسلام گرایش پیدا کند.
براین اساس، این رویکرد معنوی در تبلور دیدگاه زیبائی شناسانه محض سهیم بوده و هنرمند اسلامی از خلال هنرهای تزئینی که رنگ انتزاعی گرفته آن را نمایش داده و اثرگذاری آن در جان مخاطب را فزونی بخشیده است.
وب سایت آستان مقدس امام حسین(ع) در مطلبی در این مورد می‌نویسد: یکی از فلاسفه عرب می‌گوید: زیبایی به دو نوع ظاهری قابل رؤیت با چشم سر و باطنی قابل درک با چشم دل و نور بصیرت تقسیم می‌شود. براین اساس گرایش انتزاعی در حال سیطره بر جلوه های هنری است و این گرایش موجب شده تا هنرمندان مسلمان به دور از تجسم طبیعت زنده و به تصویر کشیدن آن، هنرهای تزئینی را تقویت و نگاره‌هایی را با شمایل هندسی ابداع کنند؛ به گونه‌ای که عناصر زیبایی‌بخش گیاهی را از اصول طبیعی آن جدا کرده و آنقدر این فن را به کار بردند تا مشهورترین انواع آن به نام "هنر آرابسک" را پدیدار کردند.
هنر انتزاعی اسلامی توسط کارشناسان بسیار تحلیل و تفسیر شده و عواملی که موجب ظهور انواع هنرهای اسلامی به این شکل انتزاعی شده، مورد بررسی قرار گرفته است؛ جدای از ماهیت تفکر اسلامی، شاخص های زیست محیطی، ماهیت جامعه و شیوه تفکر مردم نیز در هنر انتزاعی اسلامی تاثیرگذار بوده است.
در واقع هنر "آرابسک" برپایه هنر انتزاعی، همزبانی و موسیقی شکل گرفته و برخی از کارشناسان معتقدند که این ویژگی ها، این هنر را به ویژه در مقایسه با هنر انتزاعی معاصر اروپا از یک تجربه هنری ذهنی دور کرده است. علاوه براین، هنرهای اسلامی با ویژگی های اساسی متحدی مانند شعر و ادب آمیخته شده که این ویژگی‌ها به تمایل انتزاعی آن افزوده است.
بنابراین، سازه هنر انتزاعی اسلامی، زیبایی را با جلوه‌ای متمایز از زیبایی دیگر هنرها به نمایش گذاشته و از خلال آن ویژگی های زیبایی شناسانه هنرهای اسلامی را برجسته کرده است و در نتیجه ماهیت انتزاعی این هنر، هنرمند مسلمان موفق شده تا الگوهای تزئینی اعم از گیاهی و هندسی را درهم آمیخته و ترکیب‌های مختلفی از رسم الخط عربی مانند خط کوفی و خط دیوانی را وارد این هنر انتزاعی تزئینی و چشم نواز کند.
انتهای پیام
