رئیس‌کل بانک مرکزی با اعلام اینکه هیچ دلیلی برای کاهش بیشتر نرخ دلار در بازار آزاد وجود ندارد و اصلاً منطقی نیست قیمت دلار بیشتر از این پایین بیاید، گفت: نرخ فعلی دلار در بازار نرخ کف است و بیشتر از این پایین نخواهد آمد.
سیف همچنین در پاسخ به پرسشی درباره علت کاهش نرخ ارز در بازار آزاد این‌طور توضیح داد که کاهش نرخ ارز دلیل خاصی ندارد و تنها عاملی که باعث نوسانات اخیر شده خوش‌بینی‌ها و آثار روانی موجود در بازار است.
همین چند جمله کافی بود تا بازار ارز و دلالانی که اماده عرضه بیشتر دلار دربازار بودند خاطرشان از بابت کاهش قیمت جمع شده و اقدام به جمع اوری ارز از بازار کنند.
***چراغ سبز سیف به متقاضیان
یک فعال بانکی با اشاره به اینکه نرخ واقعی دلار بین 2700 الی 3000 هزار تومان است، درباره اظهارات ارزی امروز رئیس‌کل بانک مرکزی گفت: این جمله به‌معنای چراغ سبز بانک مرکزی به متقاضیان واقعی برای خرید دلار است.
سید بهاء‌الدین حسینی هاشمی ، درباره اظهارات امروز رئیس‌کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه نرخ دلار هم‌اکنون به کف رسیده و بیشتر از این کاهش نخواهد یافت، اظهار داشت: این صحبت‌ها باعث توقف سقوط قیمت دلار در بازار آزاد شد.
وی با بیان اینکه قدرت برابری نرخ ارزها در تعیین قیمت دلار بسیار حائز اهمیت است، تصریح کرد: از سال 81 که یکسان سازی نرخ ارز انجام شد، نرخ دلار حدود 5 درصد و در مقابل ارزش ریال 20 درصد تورم را تجربه کرد، مابه‌التفاوت این دو نرخ نشان دهنده تضعیف 15 درصد ریال در برابر دلار است.
این فعال بانکی ضمن اشاره به اینکه عدم حمایت از بازار واقعی ارز و تعیین دستوری نرخ ارز در بازار رسمی موجب شد قدرت برابری خرید ارزها از بین برود، بیان کرد: در یک سال ریال و دلار در قیمت واقعی یکسان سازی شد، اما از 11 سال قبل تعدیل نرخ ارز انجام نشد. به‌طور متوسط اگر نرخ تورم ریال در مقابل دلار را 15 درصد محاسبه و در 11 سال ضرب کنیم بعد به قیمت پایه سال 81 اضافه کنیم نرخ واقعی دلار به دست می‌آید.
این کارشناس اقتصادی ضمن اشاره به اینکه نرخ واقعی دلار بین 2700 الی 3000 تومان است، گفت: تورم روانی ناشی از تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی به نوسانات نرخ ارز در کشور دامن زد، همچنین افزایش ریسک کشور و به‌عبارت دیگر خسارت‌های ناشی از این ریسک موجب افزایش تورم وارداتی شد.
به‌اعتقاد حسینی هاشمی بعد از انتخابات 24 خردادماه آثار روانی افزایش قیمت‌ها در جامعه از بین رفت و خوش‌بینی و امیدواری مردم به‌خصوص در روزهای اخیر و همزمان با اجلاس سازمان ملل موجب افزایش انتظار برای کاهش بیشتر نرخ دلار شد.
وی با بیان اینکه انتظار کاهش بیشتر نرخ دلار موجب به تعویق افتادن تقاضاهای واقعی برای دلار شد، تصریح کرد: این کاهش قیمت طی روزهای گذشته در حالی اتفاق افتاده که عرضه دلار افزایش نیافته است و مردم فقط به انتظار نتایج اجلاس سازمان ملل نشسته و امیدوارند که با لغو تحریم‌ها قیمت‌ها بیشتر از این کاهش یابد.
این کارشناس اقتصادی ضمن اشاره به اظهارات امروز رئیس‌کل بانک مرکزی تأکید کرد: آقای سیف براساس فاکتورهای اقتصادی به مردم این آلارم را داد که قیمت‌ها از این پایین‌تر نمی‌آید و به آنها هشدار داد که اگر تقاضای واقعی دارند نسبت به خرید ارز اقدام کند.
حسینی هاشمی ادامه داد: انباشت تقاضا در روزهای اخیر موجب افزایش تقاضا در هفته‌های آتی و متعاقباً افزایش قیمت دلار خواهد شد؛ امروز آقای سیف به متقاضیان واقعی دلار این چراغ سبز را داد که اگر نیازشان واقعی است نسبت به خرید ارز اقدام کرده و آن را به هفته‌های آتی موکول نکنند.
***سناریوی دولت برای قیمت دلار
محمد خوش چهره در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند کاهش نرخ ارز حاصل عوامل روانی است و در صورت واقعی نبودن مشکل بعدی دولت خواهد شد، نظر شما در این باره چیست، گفت: «استارت امید در اقتصاد خورده شده است و شاهدیم دولت تلاشش این است که امید را جاری کند.»
خوش چهره افزود: «در این میان اگر تصمیمات عقلایی یا به عبارتی تدبیر مناسب اتخاذ شود در آن صورت این امر نقش مهمی در تثبیت و نهادینه شدن وضعیت امید خواهد داشت و اگر تصمیمات به موقع و سنجیده نباشد در آن صورت امید ایجاد شده نیز تضعیف خواهد شد.»
استاد اقتصاد دانشگاه تهران ادامه داد: «تصمیمات دولت باید بسیار سنجیده و به موقع بوده و در سه سطح اقدام شود. یک تصمیمات و اقدامات آنی یا کوتاه مدت، دوم اقدامات میان مدت و سوم اقدامات بلند مدت.»
نماینده مجلس هفتم افزود: «برخی اقدامات مانند تعیین نرخ ارز مطلوب و متعاقبا تثبیت آن آزمونی حیاتی برای دولت است. اگر اقدامات و کنترل‌های دولت سنجیده نباشد، بعدا می‌تواند بر کارکردهای اقتصادی و مخصوصا انتظار و امید، تاثیر نامطلوبی داشته باشد.»
خوش چهره با بیان اینکه نرخ ارز کاهشی ضمنی داشته و در حدود کمتر از ده درصد کاهش یافته است اما هنوز سیاست دولت در این زمینه شفاف نیست، گفت: «برخی از اعضای اقتصادی دولت به افزایش نرخ ارز و دسته‌ای به کاهش و طیفی به تثبیت وضع موجود معتقد هستند.»
استاد اقتصاد دانشگاه تهران ادامه داد: «معنای اظهار نظر رییس بانک مرکزی در ابتدای کار که نرخ ارز 3200 تومان را مناسب برآورد کرده بود این است که پایه و کف از نظر ایشان 3200 تومان قرار داده شده است و این یک جریان یا سناریو را در دولت نشان می‌دهد که به دنبال تثبیت وضع موجود است.»
وی ادامه داد: «سناریوی دوم در دولت که از سوی وزیر صنایع عنوان شده است به دنبال کاهش نرخ ارز است و آن را به نفع تولید می‌داند. درحالی که سناریو و دیدگاه سوم به دنبال افزایش نرخ ارز است.»
خوش چهره در جواب اینکه آیا منظور شما از موافقان افزایش نرخ ارز رییس دفتر رییس جمهور یا رییس اتاق بازرگانی آقای نهاوندیان است، گفت: «تا اندازه‌ای می‌توان اظهار نظرهای ایشان را مبنی بر افزایش نرخ ارز دانست.»
وی ادامه داد: «بنابراین در جمع‌بندی بحث خود باید بگویم در حال حاضر معلوم نیست که سناریوی یا گزینه‌ی نرخ ارز مطلوب دولت دقیقا کدام یک از این سه سناریو است. بنابراین اختلاف نظر در تیم اقتصادی دولت در مورد ارز که در ذیل سه سناریو از آن یاد شد، برای اینکه به سرنوشت دولت‌های قبل دچار نشود، باید در قالب یک بحث کاملا علمی و شفاف در یک نحو عالمانه، کارشناسی و تخصصی در قالب یک مناظره در رسانه‌ی ملی مطرح شود.»
نماینده مجلس هفتم افزود: «فارغ از موضع‌گیری‌های جناحی و صنفی هر یک از این سناریوها تبعات خاص خود را دارند. کسانی که با اقتصاد ایران آشنا هستند می‌دانند که مثلا کاهش مدیریت شده نرخ دلار به نفع تولید است یا سناریوی افزایش قیمت دلار درآمد ریالی دولت را افزایش می‌دهد ولی به واسطه آثار تورمی به ضرر تولید و متعاقبا باعث کاهش ارزش پول ملی خواهد شد.»
وی ادامه داد: «بنابراین نرخ ارز مانند یکی دو ماه اخیر نباید رها شود، چون چنین وضعیتی نمی تواند با ثبات باشد و فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران نیز نمی‌توانند در چنین فضایی تصمیم‌گیری‌های لازم اقتصادی برای سرمایه گذاری بگیرند.»
خوش چهره افزود: «سناریوی افزایش نرخ ارز سناریوی است که ظاهرا موجب افزایش درآمد دولت می شود و رویه دولت‌های قبلی بوده است. این سناریوها باید به نقد گذاشته شود و اگر سناریوی دولت کاهش نرخ ارز است، باید صریحا اعلام و فضا برای اعتماد سازی مردم فراهم شود.»
***بازار برگشت
درعین حال بنا بر گزارش یک خبرگزاری ؛ ریزش قیمت ارز که در ساعات ابتدایی معاملات امروز تا 2860 تومان پیش رفته بود پس از آنکه رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد نرخ ارز در بازار به کف رسیده و کاهش بیشتر منطقی نیست متوقف شد و اکنون دلار آمریکا 2940 تومان به فروش می‌رسد.
این کاهش قیمت بیشتر به دلیل مراجعه دارندگان ارز به صرافی‌ها برای فروش بود. این روند ادامه یافت تا اینکه رئیس کل بانک مرکزی امروز در نشست خبری حاشیه جلسه صبحانه کاری اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران، گفت که ارز در بازار به کف قیمت خود رسیده است.
یکی از صراف‌ها در این باره گفت: تا قبل از انتشار این صحبت رئیس کل بانک مرکزی قیمت ارز در حال کاهش بود و پس از آن به یکباره روند کاهشی متوقف و مقداری هم افزایش یافت.
وی ادامه داد: این صحبت آقای سیف، کاملا منطقی بود زیرا معنای حفظ قدرت پول ملی این نیست که ارزش پول خارجی به صورت غیر طبیعی کاهش یابد؛ قیمت ارز در حال کاهش بود و اگر این کاهش ادامه پیدا می‌کرد، صادرات غیر نفتی کشور با مشکل مواجه می‌شد.
به گفته این صراف، قیمت واقعی ارز حدود همین قیمت‌ها است و نرخ‌های پایین‌تر غیر منطقی و متاثر از رفتار هیجانی بازار است.
وی با بیان اینکه در ساعات ابتدایی روز، تقاضای خرید ارز تقریبا متوقف شده بود، گفت: این نگرانی به وجود آمده بود که خرید ارز موجب زیان می‌شود و به همین دلیل خرید ارز توسط مشتریان به صفر رسیده بود، اما پس از انتشار نظرات رئیس کل بانک مرکزی این جو روانی شکسته شد و ثبات به بازار بازگشت و در حال حاضر خرید و فروش در حالت طبیعی قرار گرفته است.
صراف دیگری در همین خصوص گفت: قیمت ارز تا قبل از اظهارات رئیس کل بانک مرکزی تا 2860 تومان معامله شد و پس انتشار این نقطه نظر، بازار متعادل شد و قیمت ارز به بالای 2900 تومان رسید.
***خریدار دلار زیاد شد
بعد از گذشت چند هفته از روی کار آمدن رئیس کل جدید بانک مرکزی امروز وقت آن شد که بازار ارز و دلال‌های فردوسی با اظهارات ارزی ولی الله سیف تکانی به خود بدهند.
شاید تکانه‌های امروز بازار ارز را بتوان اولین واکنش رسمی و جدی به صحبت‌های ارزی رئیس کل جدید بانک مرکزی برشمرد؛ صبح امروز ولی الله سیف درباره سقوط آزاد قیمت دلار که از روزهای قبل استارت آن زده شده بود اظهار نظر کرد و گفت: این کاهش قیمت دلیل منطقی ندارد و ناشی از خوش بینی مردم به بازار است.
وی البته تأکید کرد که نرخ دلار هم اکنون در بازار به کف خود رسیده و دلیلی ندارد از این بیشتر کاهش پیدا کند. بعد از آنکه خبر این اظهار نظر به بازار رسید واکنش بازاری را به همراه داشت و به دنبال آن روند سقوط قیمتی که از هفته قبل آغاز شده بود متوقف شد.
خبرنگار تسنیم با فعالان حاضر در بازار فردوسی گفت‌وگو کرد و از آنها واکنش بازار به اظهارات ارزی امروز رئیس کل بانک مرکزی را جویا شد؛ یکی از این افراد گفت صبح امروز نرخ دلار در بازار به 2850 تومان رسیده بود ولی از ساعت 12.30 الی 13.00 روند کاهشی برعکس شد و فی دلار به 2930 الی 2940 تومان هم رسید.
وی با بیان اینکه بازار ارز کاملاً از اخبار سیاسی و اقتصادی تأثیر می پذیرد، تصریح کرد: ساعت یک بعد از ظهر بازار کاملاً در جریان اظهارات ارزی رئیس کل جدید بانک مرکزی قرار گرفت و به همین دلیل قیمت ها نسبت به ساعت ابتدایی امروز افزایش یافت.
یکی دیگر از افراد حاضر در خیابان فردوسی که اتفاقا دستی هم در خرید و فروش دلار با نرخ آزاد در حاشیه این خیابان دارد درباره نرخ دلار در کف بازار گفت: کف نرخ دلار 3150 تومان است و از این نرخ پایین‌تر منطقی نیست.
وی درباره واکنش مردم به اظهارات ارزی امروز رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: در مقایسه با روزهای قبل امروز در بازار تعداد افرادی که برای خرید دلار مراجعه کردند بیشتر از فروشنده‌ها بود. بعبارت دیگر مردم خریدار دلار شدند.
بر اساس این گزارش و طبق پیش بینی فعالان بازار و کارشناسان اقتصادی اوج نوسانات ارزی در بازار داخلی تا پایان هفته جاری خواهد بود و در هفته آتی و همزمان با بازگشت رئیس جمهور از اجلاس سازمان ملل رویه قیمتی در بازار دلار تغییر خواهد کرد.
نظر شما