امسال با کاهش شدید بارندگی مواجه بوده و کاهش نزولات جوی موجب خشک شدن چشمه‌ها و رودخانه‌های منطقه و افت شدید سطح آبهای زیرزمینی شده است.
در شهرستان آستارا افزون بر ده‌ها آبگیر و آب بندان کوچک، دو تالاب بزرگ آق و استیل وجود دارد که هر دو توسط سازمان حفاظت محیط زیست مدیریت و پاسداری می‌شود.
تالاب 138 هکتاری استیل در نزدیکی آستارا و در حاشیه جاده آستارا به تالش قرار دارد و اهمیت اکوتوریستی این تالاب از جهت نزدیکی به جاده، تنوع چشم اندازهای طبیعی همچون کوهستان، جنگل و کشتزارهای اطراف دو چندان است.
درختان این تالاب به علت اینکه ریشه در آب دارند، همواره در پهنای تالاب جابه جا شده و حرکت می‌کنند، به همین علت، تالاب استیل آستارا به تالاب درختان شناور هم معروف است.
تالاب استیل آستارا از سال 84 به عنوان یکی از مناطق نمونه گردشگری گیلان شناخته شده و منطقه شکار ممنوع محسوب می‌شود.
تالاب آق شهرستان آستارا نیز که تا چند سال پیش 100 هکتار وسعت داشت، هم اکنون به کمتر از 10 درصد وسعت پیشین خود رسیده است.
کارشناسان محیط زیست پیشروی آب دریای خزر، برداشت بی رویه آب برای مصارف کشاورزی از حوضه آبریز این تالاب، رعایت نکردن حقآبه تالاب به منظور حفظ اکوسیستم آن و نیز برداشت غیرمجاز شن و ماسه از سواحل تالاب را از جمله عوامل تهدید و تخریب کننده و خطرآفرین برای حیات این تالاب ذکر می‌کنند.
تالاب آق آستارا در پشت پناهگاه حیات وحش لوندویل واقع شده و جزو مناطق شکار ممنوع و حفاظت شده محسوب می‌شود.
در این تالاب 61 گونه پرنده زمستان‌گذران و مهاجر شناسایی شده به طوری که سالانه صدها هزار قطعه از پرندگان مهاجر در داخل و اطراف این تالاب فرود آمده و زمستان‌گذرانی می‌کنند.
انواع مرغابی سانان، قو، پلیکان، اردک، باکلان، خوتکا پرسفید و بلدرچین از جمله پرندگان موجود و شناسایی شده در این تالاب هستند.
تالاب آق به همراه پناهگاه حیات وحش لوندویل شهرستان آستارا با مساحتی افزون بر یکهزار و 74 هکتار طی مصوبه شماره 63 مورخه 21 مرداد سال 1354 شورای عالی محیط زیست کشور به مجموعه مناطق تحت مدیریت سازمان محیط زیست در آمده است.
به خطر افتادن زیستگاه آبزیان و پرندگان مهاجر
رئیس اداره حفاظت محیط زیست آستارا با اشاره به کاهش 70 درصدی آب دو تالاب بزرگ آق و استیل این شهرستان می‌گوید: با کاهش نزولات جوی، آبگیرها و تالابهای این شهرستان دچار کاهش شدید سطح آب شده اند.
شهروز قلی نژاد می‌افزاید: آب تالاب استیل از آبهای جاری حاشیه تالاب و نیز از آب چشمه‌های بالا دست و چشمه‌های کف تالاب تامین می‌شود و همه ساله مازاد آب آن نیز به مصرف کشاورزی و سیراب نمودن شالیزارهای منطقه می‌رسد، ولی امسال با کاهش بارندگی با افت شدید سطح آب مواجه شده است.
وی بیان می‌کند: آب تالاب آق نیز که از مازاد سرریز آب تالاب استیل و آبهای جاری منطقه تامین می‌شد، با کاهش بارندگی بشدت کاهش یافته و بخشهایی از آن خشک شده است.
وی به خطر افتادن زیستگاه آبزیان و پرندگان مهاجر را از جمله پیامدهای خشکسالی برای تالابهای آستارا ذکر می‌کند و می‌افزاید: خشکسالی و کاهش آب تالاب استیل موجب خشک شدن شماری از درختان توسکای شناور در داخل تالاب استیل نیز شده است.
کاهش 53 درصدی بارش
رئیس اداره هواشناسی آستارا نیز با اشاره به کاهش شدید بارندگی در سال جاری می‌گوید: از ابتدای سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته میزان بارش باران در این شهرستان 53 درصد کاهش یافته است.
وی میزان بارش باران در سال جاری در آستارا را حدود 162 میلی‌متر اعلام می‌کند و می‌گوید: پارسال در همین مدت 338 میلی‌متر باران در شهرستان باریده بود.
برنامه‌های در دست اقدام
استاندار گیلان نیز می‌گوید: اگر در مورد حفاظت از تالاب انزلی غفلت شود، این تالاب نیز تا چند سال آینده به سرنوشت دریاچه ارومیه و بختگان و دیگر تالابهای در حال خشک شدن کشور دچار خواهد شد.
محمدعلی نجفی می‌افزاید: رسیدگی به وضعیت تالاب انزلی یکی از برنامه‌های در دست اقدام استانداری گیلان است و بر این اساس در یک برنامه ریزی در قالب برگزاری جلسات متعدد، دستگاه‌های مرتبط از جمله محیط زیست، آب منطقه ای و جهاد کشاورزی را نسبت به مساله حساس کرده ایم.
وی می‌گوید: تا چند سال گذشته عمق تالاب انزلی بین 8 تا 11 متر بود، اما اکنون آب در عمیق ترین نقطه این تالاب از 2متر بیشتر نیست که جای تاسف دارد.
وی تأکید می‌کند: آلودگی و فاضلابهای اطراف تالاب انزلی این حوضه آبی را تهدید می‌کند، البته برنامه‌ای برای ساماندهی حاشیه نشینان تالاب انزلی تدوین شده و اقدامهای خوبی صورت گرفته، اما با توجه به شرایط زیست محیطی این تالاب، اقدامهای تدوین شده باید با جدیت بیشتری اجرا شود.
به گفته نجفی، ورود فاضلاب به تالاب انزلی یکی از معضلات اصلی این حوضه آبی است که استانداری با جدیت پیگیر موضوع است و با اقدامهای انجام شده تا حدودی ساماندهی شده است.
وی تأکید می‌کند: نگاه ها نسبت به محیط زیست باید تغییر کند و بخش مهمی از آن به فرهنگ سازی باز می‌گردد، وقتی افراد با مشکلات خشک شدن تالابهای کشور از جمله انزلی آشنا شوند، به طور قطع در حفظ و نگهداری آن تلاش خواهند کرد.
استاندار گیلان می‌گوید: با آغاز سال تحصیلی جدید، با آموزش و پرورش استان هماهنگ شد تا در کنار زنگ مدرسه و شعار آموزش و پرورش، مباحث محیطی زیستی نیز مطرح شود.
تفاهمنامه «مسیر سبز - ساحل پاک»
نجفی به همکاری‌های زیست محیطی استانداری گیلان با سازمان حفاظت محیط زیست اشاره می‌کند و می‌گوید: ابتدای سال جاری تفاهمنامه «مسیر سبز - ساحل پاک» بین استانداری‌های استانهای تهران، البرز، قزوین، گیلان، مازندران و گلستان منعقد شد و در آن بر حفظ محیط زیست استانها، جمع آوری زباله و پاکسازی سواحل تاکید شده است.
وی می‌افزاید: این طرح از استانهای شمالی کشور از جمله گیلان آغاز شد که تحقیقات و بررسیها نشان می‌دهد این استان در اجرای مفاد آن بسیار موفق بوده است.
نظر شما