صادقه

زنی را که راستگو باشد، صادقه گویند. فاطمه‌ی زهراء (عَلیهاالسَلام) ، نه تنها صادقه بودند، بلکه صدیقه نیز بودند. امام کاظم (عَلیه‌السَلام) از پدران خود نقل فرموده اند: در شبی که صبح آن پیامبر از دنیا رفتند پیامبر حضرت علی و فاطمه و حسن و حسین (علیهم‌السلام) را خواست و در را به روی بقیه بست. ابتدا فاطمه‌ی زهراء (عَلیهاالسَلام) را صدا نمود و مدتی طولانی از شب را با او خلوت نمود. وقتی این ملاقات طول کشید، حضرت علی (علیه‌السلام) همراه با فرزندان بیرون آمدند و در آستان در ایستادند. مردم نیز پشت در ایستاده بودند، زنان پیامبر به حضرت علی و فرزندان ایشان نگاه می‌کردند. حضرت علی (علیه‌السلام) گفت: پیش پیامبر آمدم، ایشان در حال جان دادن بودند، نتوانستم خودم را کنترل کنم و به این حال پیامبر گریستم. پیامبر فرمود: علی جان! الان زمان گریه‌ی تو نیست، من به سوی خداوند و نعمت های او می‌شتابم، اما گریه و غم و غصه‌ی من برای تو همسرت می‌باشد پس از من، حق شما را ضایع می‌کنند و همگی بر شما ظلم روا می‌دارند. ای علی! من فاطمه را به مسائلی وصیت کردم و مطالبی به او گفته‌ام که برایت بگوید، هرچه فاطمه گفت، آن را تنفیذ کن زیرا او بسیار راستگو و صادق است. سپس زهرا را در آغوش گرفت و سرش را بوسه زد و فرمود: فاطمه جان! پدرت فدایت باد. صدای گریه‌ی زهرا بلند شد. پیامبر، زهرا را به سینه‌ی خود چسباند و گفت: اما زهرای من! خداوند انتقام شما را از آنان می‌گیرد و خداوند به غضب تو غضبناک می‌گردد. جهنم، منزلگاه این ظالمان باد، سپس رسول خدا گریستند.

طیبه

زن پاک و طاهر را طیبه گویند. در افرادی عادی منظور از پاکی، طهارت ظاهری می‌باشد، اما در مورد حضرت زهراء (عَلیهاالسَلام) هم طهارت ظاهری و هم پاکی معنوی مراد است. طهارت ظاهری، یعنی ایشان هیچ‌گاه خون حیض و نفاس نمی‌دیدند و پاکی باطنی، یعنی حضرت فاطمه (عَلیهاالسَلام) به هیچ گناهی آلوده نشدند و هیچ‌گاه فکر معصیت نیز نکردند.
چنانکه آمده است: اللهمّ صلّ علی فاطمة «الطیبة» الطاهرة المطهرة التی إنتجبتها و طهّرتها و فضّلتها علی نساء العالمین؛ خداوندا؛ بر فاطمه‌ای که پاک و پاکیزه از هر آلودگی است، درود فرست، همان فاطمه‌ای که خود، او را انتخاب نمودی و از هر آلودگی رهایش دادی و او را بر همه‌ی زنان عالم برتری بخشیدی.

عارفه

زنی را که دارای شناختی نیکو از معارف حقه باشد، عارفه گویند و در اینجا زهراء (عَلیهاالسَلام) زنی آگاه به حق پیامبر معرفی شده است، یعنی فاطمه‌ی زهراء (عَلیهاالسَلام) شناختی کامل از پیامبر دارند.
چنانکه آمده است: السلام علیک و علی ولدک و رحمةاللَّه و برکاته أشهد أنّک أحسنت الکفالة و أدیت الأمانة و إجتهدت فی مرضات اللَّه و بالغت فی حفظ رسول‌اللَّه صلی اللَّه علیه و آله، «عارفة» بحقه، مومنة بصدقه، معترفة بنبوته، مستبصرة بنعمته؛ درود بر تو (ای فاطمه‌ی زهرا!) و درود بر فرزندان تو، رحمت و برکات خداوند بر شما باد. گواهی می‌دهم که سرپرستی از رسول‌اللَّه را نیکو به جای آوردی، حق امانت را، ادا نمودی در حالی که حق او را به خوبی شناختی و به راستگویی ایشان ایمان داری و به نبوتش اعتراف داری.

عالیه

زنی که بلند مرتبه باشد را عالیه گویند. زهراء (عَلیهاالسَلام) برترین خلق است همچون شوهرش، که عالی و بلند مرتبه است، او نیز عالیه و بلند مرتبه می‌باشد؛ چنانکه آمده است: اللهمّ صلّ علی السیّدة المفقودة الکریمة المحمودة الشهیدة «العالیة» الرشیدة؛ خداوندا بر سرور بانوان که (قبرش) از دیدگان پنهان شده، زنی باکرامت و پسندیده، زنی شهیده در راه خدا، زنی بلندهمت و رشیده درود فرست.

فاضله
زنی را که دارای منقبت و فضیلتی باشد، فاضله گویند. زهراء (عَلیهاالسَلام) عین فضیلت است و به قول شاعر:
أ ترید أن تحصی فضائل فاطم
نقد الحساب و فضلها لم ینفد
شمارش اوصاف فاطمه‌ی زهرا علیهاالسلام تمام نخواهد شد، اما اعداد به اتمام خواهد رسید.
از این رو آمده است: السلام علیک أیّتها «الفاضلة» الزکیة؛ درود بر تو ای زن با فضیلت! و ای زنی که از هر آلودگی خود را پاک نموده‌ای.

منابع:

1-علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 22: 490؛ ج 100: 199؛ ج 101: 263؛ ج102: 220.

2-ابن مشهدی، المزار الکبیر: 23.

*زهره منش، ریحانه النبی:73-74، 76.