شبکه‌هایی که با تعریف و کاربردی خاص برای گروهی خاص از مخاطبان تدارک دیده شده است، ولی متأسفانه برخی شبکه‌های تخصصی از جمله شبکه چهار سیما نتوانسته است در جلب و جذب مخاطبان خاصشان هم موفق باشد.
تناقض میان جذب مخاطب بیشتر و تولید برنامه هایی که در ذات مخاطبان خاص دارند، یک معضل جدی در برابر برنامه‌سازان شبکه‌هایی چون شبکه چهار بوده است، اما این گروه باید به شیوه‌های فنی و هنری برای تولید برنامههایی جذاب‌تر فکر کنند و برنامه بریزند.با تغییر مدیریت این شبکه در هفته جاری این سؤال پیش می‌آید، مشکل شبکه‌هایی مانند شبکه چهار، مدیران و مسؤولان است یا ایده‌ها و دیدگاه‌های حاکم بر شبکه؟
سنتی عمل کرده‌اند
محمد تقی فهیم، منتقد رسانه‌ای با مهم برشمردن مخاطبان در موفقیت یا شکست یک شبکه گفت: رسانه‌ها و بخصوص شبکه‌های تلویزیون باید همواره به فکر نوگرایی و خلاقیت در تولید و ارایه برنامه‌هایشان باشند. اگر شبکه‌ها نتوانند مرتب خودشان را به روز کنند به مرور برای مخاطبانشان عادی می‌شوند و روز به روز از تعداد مخاطبانشان کم می‌شود.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا شبکه‌ای مثل چهار تا به امروز نتوانسته است در جذب مخاطبان خاصش هم موفق باشد، گفت: برخی از شبکه‌های تخصصی که جدیداً فعالیتشان را شروع کرده اند توانسته اند با تولید برخی برنامه‌های نوگرایانه جایگاهشان را در میان مخاطبان باز و تثبیت کنند، هرچند این تولیدها به مفهوم نخبه گرایی نبوده است، ولی به هر جهت موفق بوده‌اند.من فکر می‌کنم شبکه چهار با توجه به اینکه نخبه گراست، ولی این قضیه را خیلی صرف دیده و به شکل سنتی مرتب به همان شکل و سبک و سیاق سالها قبل عمل کرده و در طول این سالها مرتب درجا زده است . این منتقد افزود: شبکه‌های تخصصی دیگری مانند مستند یا افق با نوآوری‌هایی که در سبک تولیدهایشان صورت داده‌اند، برای مخاطبان تازگی دارند و توانسته‌اند در مدت کمی مخاطبان خاص خودشان را پیدا و حفظ کنند. آنها توانسته‌اند یک قدم از مخاطبان جلو بیفتند تا به ورطه عوام گرایانه نیفتند که اگر آنها هم بخواهند مانند شبکه چهار در جا بزنند و تحولاتشان در جهت تأمین نظر مخاطبان نباشد و نخواسته باشند خودشان را بروز کنند، مطمئناً با ریزش مخاطب مواجه خواهند شد.
فهیم ادامه داد: شبکه چهار تا قبل از افزایش شبکه‌ها جایگاه ویژه‌تری داشت، ولی الان و با توجه به روی کار آمدن شبکه‌های تخصصی نظیر مستند یا ... چون هنوز به همان روال گذشته عمل می‌کند و تلاشی برای نو شدن نکرده است، متأسفانه مخاطبانش را از دست داده است.
به نظر من بجز نوگرا نبودن این شبکه یکی دیگر از مشکلات آن، این است که این شبکه تولیدهای داخلی ندارد و در واقع به تکرار افتاده است و آن طور که از یک شبکه قدیمی انتظار می‌رود عمل نمی‌کند و در صدد تولید یکسری تولیدهای داخلی و نو نیست و خب چون مشابه شبکه چهار تاسیس و راه اندازی شده است، از این رو مخاطبان مانند گذشته التفاتی به آن ندارند.
خلاقیت داشته باشند وگرنه قافیه را می‌بازند
وی اضافه کرد: شبکه چهار یک شبکه تخصصی است، شبکه‌ای است برای طیفهای خاص اجتماعی که ازقضا انتظارات بالایی هم از رسانه و تولیدهایش دارند، پس شبکه چهار یا باید به سمت جذب مخاطب عام و تولید برنامههایی برای عامه مردم باشد یا اگر نه همچنان هدفش روشنفکران و دانشگاهیان هستند باید مطابق انتظارات آنها عمل کنند. آنها توقع دارند این شبکه به روز باشد.
فهیم گفت: شاید محتوای برنامه‌های این شبکه سنگین و خوب باشد، اما اینها باید طبعاً با ساختار جدیدتر و نوتری ارایه شوند که بتواند مخاطبان خاصش را راضی نگه دارد تا آنها ریزش نداشته باشند .
این صنف درتولید برنامه‌ها آن هم در بخش‌های ساختاری و فرم انتظارهای بالایی دارند، ولی متأسفانه شبکه چهار طی این چند سال گذشته در این زمینه دست به تغییر و تحولی اساسی نزده است؛ دقیقاً بر این اساس طیفهای جدی جامعه و مخاطبان خاص این شبکه هم ریزش کرده‌اند؛ مشکل این شبکه مشکل ساختاری است.برنامه‌های شبکه چهار باید خلاقیت داشته باشند وگرنه حتماً قافیه را می‌بازند.
ضعف برنامه سازی داریم
در همین راستا نیما دهقان، تهیه کننده برنامه مجله تئاتر گفت:نمی‌دانم بگویم متأسفانه یا خوشبختانه که در تلویزیون ما معیار موفقیت یک شبکه را مخاطبان آن مشخص می‌کنند، چون به نظرم اگر قرار باشد، یک شبکه همه اقشار مخاطبان را در یک جامعه تحت پوشش قرار دهد می‌تواند این حرف صحیح باشد، ولی شبکه‌ای مثل چهار که قشر خاصی مثل نخبگان را در برمی‌گیرد و قرار هم نیست رویکردهای شبکه‌های تخصصی دیگر را داشته باشد شامل این تعریف نمی‌شود. مگر این گروه از جامعه چند در صد از کل جامعه را تشکیل می‌دهند که بخواهیم بگوییم ریزش پیدا کرده‌اند. وی ادامه داد: مخاطبان این شبکه خاص هستند و نمی‌تواند این انتظار را داشت که مخاطبانش همان حجم مخاطبان شبکه‌های دیگر حتی از نوع تخصصی‌اش راهم داشته باشد؛ ولی حالا اگر ما در جذب همین نوع از مخاطبان هم با مشکل مواجهیم و ریزش داریم، خب این بخش به ضعف برنامه سازی ما برمی‌گردد و باید برنامههایی ساخته شود که بتوانیم از حضور مخاطبان خاص بیشتری استفاده کنیم.
آنها می‌توانند در ساخت و تولید یکسری برنامه‌ها به ما کمک کنند و در واقع این مخاطبان اتاق‌های فکری هستند که متأسفانه تا به امروز توجهی به حضورشان نشده است.
نظر شما