سینما رفتن یک سرگرمی فرهنگی بیرونی است. اساساً، سینما پیش از هر چیز سرگرمی‌است، اما آنچه این سرگرمی را متفاوت می‌کند، آن است که با ذهن، احساس، خیال و اندیشه مخاطبانش سر و کار دارد. سینما می‌تواند با استفاده از انرژی عواطف و احساسات روح را جلا دهد. می‌تواند با معنا و محتوا اندیشه را تعالی بخشد و در کنار اینها می‌تواند تماشاگرش را سرگرم کند و باعث رشد اندیشه و عواطف شود. سینما با گذشت صد و بیست سال از زمان ساخت نخستین فیلم تاریخ آن تاکنون در همه جوامع پیش از هر چیز یک رسانه فرهنگی بوده است. در واقع فیلم سینمایی به عنوان یک محصول فرهنگی و هنری، صرفنظر از جنبه‌های صنعتی و اقتصادی آن، گستره مهمی از فرهنگ جوامع و بخش قابل اعتنایی از وقت مخاطبانش را به خود اختصاص می‌دهد. اما در ایران سینما چه وضعیتی دارد؟ آیا در کشور ما هم سینما در سبد نیازهای فرهنگی مردم تعریف شده است. آیا مردم ایران به سینما رفتن به اندازه شاخص جهانی آن بها می‌دهند؟ آیا امکانات و شرایط مطلوب و کافی برای علاقه‌مندان سینما در شهرهای کشور وجود دارد؟ و بالاخره اینکه سینما و امکانات سینمایی در شهرها توانسته‌اند خواسته‌های مردم را در جذب به سمت سالنهای نمایش فیلم تامین کنند؟
در پاسخ به این سؤالات مسائل متعددی در ارتباط با کیفیت سینما، فیلمنامه نویسی، مخاطب سنجی، تکنیک‌های ساخت و... را می‌توان به عنوان سرفصل مباحث، مورد ارزیابی قرار داد اما بدون شک پیش و بیش از همه اینها امکانات و سالنهای سینمایی هستند که به عنوان مهمترین ابزار و بستر برای فرهنگ سینما رفتن مهم جلوه می‌کنند. به همین منظور در این گزارش کوتاه نگاهی به اطلاعات و آمار و ارقام سینماها خواهیم داشت. در این گزارش آمار و اطلاعات در 141 شهر کشور محاسبه شده است.
شهرهای سینمادار کشور
تعداد سالنهای سینمای فعال در کشور بسیار پایین‌تر از استاندارد جهانی است. در واقع علی‌رغم کمبود سالن‌ها و امکانات سینمایی در کشور تعداد سالنهای موجود در تناسب با جمعیت کشور بسیار کم است. به طوری‌که طبق آمار در میان 1141 شهر ایران تنها 60 شهر آن دارای سینما هستند و در 47 شهر سینماها فعال هستند و 247 سالن سینما وجود دارد که در آنها اکران فیلم سینمایی انجام می‌شود.
بر همین اساس و طبق آمار، جمعیت کشور براساس دسترسی به سینما تنها حدود 31 میلیون و 900 نفر است. درواقع تنها بخش کمی از جمعیت ایران در بهترین شرایط امکان استفاده از سالنهای سینمایی را دارا هستند. بیشترین تعداد سینماها مربوط به شهر تهران با 106 سالن سینما و در استان تهران با 110 سالن سینما است. در مشهد که دومین شهر بزرگ کشور است هم فقط 5 مجتمع سینمایی (آفریقا، قدس، پردیس هویزه، سیمرغ و پیروزی) با هجده سالن سینما و حدود 5 هزار صندلی فعال وجود دارد.
در میان سایر استانهای کشور، استان قم تنها استانی است که تمام جمعیت آن به سینما دسترسی دارند و استان مازندران با 7 شهر بالاترین سرانه شهری دارای سینما را به خود اختصاص داده است. سایر استانها متأسفانه از داشتن حداقل‌ها هم محروم هستند.
شهرهای بدون سینمای کشور
تعدا شهرهای بدون سینمای کشور خیلی زیاد است. تازه اینکه خیلی از این شهرها هم با وجود داشتن یک سینمای فعال از دارا بودن امکانات فضای سالن‌ها، صوت و تصویر مناسب، امکانات بهداشتی و... محروم هستند، اما متاسفانه بیشتر شهرهای ایران در حال حاضر حتی یک سالن سینما هم ندارند. طبق آمار رسمی مرکز آمار ایران و گزارش سالانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیش از 8/21 میلیون نفر از جمعیت شهری و 4/21 میلیون نفر از جمعیت روستایی کشور به سینما دسترسی ندارد.
در میان این شهرها با اینکه بیشترین تعداد سینماها در استان تهران است اما با توجه به جمعیت تهران، بیشترین جمعیت شهری در یک استان که به سینما دسترسی ندارند به همین استان مربوط می‌شود. در این استان 6/2 میلیون نفر به سینما دسترسی ندارند. اما در میان آمار استانهای بدون سینما متأسفانه سه استان در این حوزه از سایر استانها محروم‌ترند. همه شهرها در استانهای خراسان شمالی، سیستان و بلوچستان و کهکیلویه و بویر احمد فاقد سینما هستند.
سینما برای همه مردم
شاید در نگاه اول مواجه شدن با آمار تعداد هزار و هشتاد و یک شهر بدون سینما در ایران تصور از میان برداشتن موانع برای ایجاد حداقل امکانات در این گستره را بسیار دشوار جلوه دهد اما در مدت زمان بسیار کوتاهی می‌توان این آمار را در ارتباط با محرومیت در حوزه سالن‌ها و امکانات سینمایی به حداقل برساند. سینما حتی در سطحی‌ترین نگاه، یک سرگرمی پرمخاطب جهانی است که در شرایط مطلوب می‌تواند بهترین ابزار فرهنگی و در کنار آن یک صنعت ملی باشد. ساختن یک سینما برای یک شهر در مدت زمانی نه چندان طولانی کار دشواری نیست و اگر این ضرورت در شهرها مورد توجه قرار بگیرد در مدت زمان بسیار کوتاهی آمار شهرهای بدون سینمای کشور می‌تواند به جای چهار رقم به عددی بسیار کوچک‌تر تبدیل شود.
نظر شما