آنچه در ادامه می خوانید، نگاه هرمیداس باوند به آخرین تحولات غرب آسیا است.

 همانگونه که مطلع هستید ترکیه قصد دارد یک پایگاه نظامی در قطر احداث کند. به نظر شما دلایلی که آنکارا را برآن داشته تا به شکل مستقیـم وارد ساز و کارهـای امنیتی منطقـه خلیج فارس شـود، چیست؟
دولت ترکیه پس از سلسله شکست ها و ناکامی های خود در منطقه تصمیم گرفته است جایگاه نوینی را برای خود در منطقه ایجاد کند. آنکارا قصد دارد بیش از پیش به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نزدیک شود.
از سوی دیگر، انگلیس هم در بحرین پایگاه نظامی احداث کرده و همچنین فرانسه نیز وارد ساز و کارهای نظامی در منطقه شده است. نکته قابل تأمل این است که هر سه این کشورها (ترکیه، فرانسه و انگلیس) عضو ناتو هستند و به همین دلیل می توان گفت که به نوعی ناتو وارد منطقه خلیج فارس شده و قصد دارد نفوذ خود در این منطقه را گسترش دهد. ورود ترکیه، فرانسه و انگلیس به خلیج فارس حاکی از آن است که ناتو در آینده نزدیک حریم امنیتی خود را به شبه جزیره عربستان و منطقه خلیج فارس گسترش خواهد داد.
در واقع می توان این گونه بیان کرد که ناتو سایه آمریکاست و هرکجا که این کشور قدم بگذارد ناتو پشت سر آن خواهد رفت.

 عربستان سعودی به رغم
تلاش‏هایی که صورت گرفت، همچنان بر ادامه تنش ها با ایران اصرار داشته و به نوعی عدم تمایل خود برای برقراری ارتباط با ایران را اعلام کرده است. به نظر شما دلایل عدم تمایل سعودی ها برای نزدیکی به ایران چه می تواند باشد؟
عربستان سعودی دامی برای ایران قرار داد و برخی هم خیلی آسان در آن دام گرفتار شدند. اکنون سعودی‌ها از شرایط به دست آمده در حال
بهره‏برداری هستند و در آینده نزدیک نیز قصد ندارد به این مسأله و اتفاقاتی که رخ داده است، پایان دهند. سعودی‏ها وقتی می بینند که بهره برداری های صورت گرفته از حادثه حمله به سفارت ریاض در تهران به نفع آنها بوده است، بنابراین هیچ تمایلی برای بهبود روابط با ایران از خود نشان نمی دهند. آنها این مسأله را در شورای همکاری خلیج فارس، اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی مطرح کرده اند و احتمالا آن را به غیرمتعهدها نیز خواهند کشاند. در آن سوی، ایران تمایل خود برای بهبود روابط با عربسـتان سعودی و کاهـــش

تنــش ها با این کشور را اعلام کــرده است، اما نکته مهم این است که ایران نباید موضع خود برای بهبود روابط با سعودی‏ها را بیش از پیش تکرار کند، چراکه این اقدام سعودی ها را جَری تر می کند. بنابراین، استمرار تأکید ایران بیش از آنکه به نفع آن باشد، عربستان سعودی آن را ضعف تلقی کرده و به ضرر تهران خواهد بود. در حال حاضر سعودی‏ها در حال بهره برداری های سیاسی، تبلیغاتی و روانی از حمله به سفارت ریاض در تهران هستند و گمان نمی کنم قصد داشته باشند بهره برداری های خود از این مسأله را به سطوح عملی افزایش دهند.
  عربستان به تازگی «استفان دیمیستورا» فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه را «عنصر نامطلوب» خوانده است. بدین ترتیب وضعیت مذاکرات صلح سوریه را چگونه ارزیابی می کنید؟
مقامات سعودی همین سیاست را در قبال «جمال بن عمر» فرستاده ویژه سابق سازمان ملل در امور یمن پیش گرفتند تا جایی که وی مجبور به استعفا از سِمَت خود شد. عربستان سعودی که تجربه چنین سیاستی در یمن را در کارنامه خود می بیند، هم اکنون با طرح چنین مسائلی تلاش می کند در روند تحولات سوریه تغییر و تحول ایجاد کرده تا شاید بدین ترتیب بتواند روسیه را وادار به تجدیدنظر در نگرش خود کند.  البته بدون هیچ شک و تردیدی حل و فصل مسائل مربوط به سوریه از جمله تهیه لیست گروه های تروریستی ـ تکفیری منوط به همگرایی آمریکا و روسیه خواهد بود. البته به نظر نمی رسد که نه واشنگتن و نه مسکو بر روی برخی گروه های تروریستی حساسیتی داشته باشند. آنها از هر راه حلی که منجر به حل و فصل نهایی بحران سوریه شود، استقبال می کنند.
نگرش فرانسه به بحران سوریه در حال حاضر تغییر کرده است. آنها بر خلاف گذشته دیگر مطالباتی همچون برکناری «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه و امثال آن را مطرح نمی کنند.
مهر/ گفت و گو: رامین حسین آبادیان