سال‌ها گذشت و آرام آرام خیابان‌های مشهد هم پر از خودرو شد و به جای آنکه مسیر شهرهای دارای انضباط ترافیکی را در پیش بگیریم، ناخواسته و شاید از روی اجبار راهی را در پیش گرفتیم که بی‌تردید نمونه داخلی شهری چون بمبئی خواهیم شد.
البته در آغاز این بحث باید بگوییم این گفته به معنای نادیده گرفتن تلاش‌های شبانه روزی متولیان این حوزه و بویژه مأموران پلیس راهنمايي و رانندگي نیست و بی‌شک هر یک از پرسنل راهور مشهد چند برابر همکاران خود در سایر شهرها (بجز تهران) کار می‌کنند، اما آنچه مسلم است زیرساخت‌های لازم همگام با رشد روز افزون خودروها توسعه نیافته است. با این مقدمه کوتاه و به منظور نگاهی گذرا و البته دقیق به حوزه ترافیک کلانشهر مشهد با سرهنگ حمیدرضا گرایلی- رئیس پلیس راهنمايي و رانندگي خراسان رضوي- گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
پارکینگ، شمشیر دولبه
یکی از قدیمی‌ترین چالش‌های حوزه ترافیک مشهد مسأله کمبود پارکینگ بویژه در هسته مرکزی شهر است که گرایلی در پاسخ به پرسشی در این باره می‌گوید: آنچه مسلم است در مناطق تجاری، اداری شهر با کمبود جدی پارکینگ روبه‌رو هستیم.
وی می‌افزاید: اما مسأله پارکینگ یک معادله سخت و چند وجهی است، زیرا نمی‌توان سقف و حدی برای شمار پارکینگ تعریف و ادعا کرد که با ایجاد چه تعداد پارکینگ نیاز عمومی پاسخ داده می‌شود، از سوی دیگر این دغدغه وجود دارد که وقتی پارکینگ در محلی ایجاد می‌شود چند برابر تعداد ظرفیت آن پارکینگ تقاضای سفر در بین رانندگان ایجاد می‌شود، در نتیجه نه تنها مشکلی حل نمی‌شود که بر مشکلات قبلی افزوده می‌شود.
گرایلی ادامه می‌دهد: البته این به معنای بی‌توجهی به امر پارکینگ سازی نیست، ولی باید ابتدا یک کار فرهنگی در جامعه صورت بگیرد که برخی رفتارهای اشتباه اصلاح شود مثلاً اینکه شهروندان سفرهای غیرضروری خود را به مناطق پرترافیک شهر حذف کنند.
رفتارهای اشتباه در رانندگی
از رئیس پلیس راهور خراسان رضوي می‌پرسم آیا امیدی به بهبودی اوضاع این مشکل هست که می‌گوید: پاسخ این سؤال را زمانی می‌توان داد که به چند سؤال اساسی و قدیمی در حوزه ترافیک پاسخ مناسبی داده شود این سؤال که آیا قرار است روزی افزایش شمار خودروها متوقف شود یا اینکه تا کی باید شاهد وجود تعداد فراوان خودروهای تک سرنشین در معابر شهر باشیم یا این سؤال که آیا به میزان افزایش خودروها برای فرهنگسازی و اصلاح رفتار رانندگی کار شده است یا خیر؟
وی می‌افزاید: برخی کشورها که سرانه خودرو بیشتری از کشور ما دارند، ترافیکی ندارند، چون ضوابط و پیش نیازها را رعایت کرده‌اند، ولی در کشور ما و شهر مشهد ظرف و مظروف با هم یکی نیست. اما گرایلی سهم بی‌انضباطی رانندگان را در ایجاد مشکلات ترافیکی بیشتر از عوامل دیگر می‌داند و اظهار می‌دارد: بی‌انضباطی ترافیکی علت بیشتر مشکلات ترافیکی در مشهد است توقف‌های دوبله موجب قفل شدن یک لاین می‌شود یا اینکه وقتی یک راننده تاکسی بعد از چراغ سبز برای سوار کردن یک مسافر تردد یک تقاطع را مختل می‌کند، دیگر نمی‌توان عامل دیگری را بهانه کرد. اگر شهروندان در طول روز با دقت بیشتری و منصفانه به بررسی عوامل ایجاد گره ترافیکی بپردازند، با ما هم عقیده خواهند بود که نزدیک به یک سوم علل ترافیکی مربوط به همین رفتارهای اشتباه رانندگی است.
نبود زیرساخت و مدیریت واحد
گرایلی در پاسخ به این پرسش که توسعه زیرساخت‌های ترافیکی شهر مشهد در چه وضعیتی است هم می‌گوید: هر چند تلاش‌های خوبی در سال‌های اخیر صورت گرفته، اما قطعاً نیاز شهر مشهد بسیار بیشتر از وضعیت کنونی است و نبود زیرساخت‌های لازم همواره سهم بسزایی در تشدید مشکلات داشته و دارد.
وی می‌افزاید: به طور مثال در تقاطع شهید گمنام مشهد همیشه با گره ترافیکی روبه‌رو بودیم، اما با احداث تقاطع غیرهمسطح در این تقاطع، دیگر چنین اتفاقی نیفتاده و بر همین اساس هنوز تقاطع‌های زیادی در شهر مشهد وجود دارد که نیازمند اصلاح هندسی و تبدیل به غیرهمسطح هستند که امیدواریم متولیان کار در شهرداری به این حوزه توجه بیشتری نمایند.
وی ادامه می‌دهد: چالش جدی دیگر حوزه ترافیک، نبود مدیریت واحد است و جزیره‌ای عمل کردن دستگاه‌های مختلف موجب بروز مشکلاتی می‌شود که گاهی انجام یک کار ضروری را به تعویق می‌اندازد.
وی ضعف در حوزه حمل و نقل عمومی را عامل دیگر تشدید استفاده از خودروهای شخصی می‌داند و می‌گوید: با یک نگاه دقیق کارشناسی می‌بینیم تراکم تاکسی‌ها در نقاط خاصی از شهر مشهد بالاست و هر چه از این مناطق که در مرکز شهر هستند دور می‌شویم از شمار تاکسی کاسته شده و در مناطقی مانند الهیه و قاسم‌آباد یا خواجه ربیع خبری از تاکسی نیست. بنابراین اگر از شهروندان توقع داریم خودرو شخصی خود را بیرون نیاورند، باید ببینیم آیا شرایط را برای سفر بی‌زحمت -حتی کم زحمت- او فراهم کرده‌ایم یا خیر.
مجوز برای ایجاد ترافیک
از سوی دیگر وجود مدارس غیرانتفاعی و مراکز آموزشی فراوان در معابر عامل بروز مشکلات ترافیکی است که می‌توان گفت با مجوز، ترافیک شهر را مختل می‌کنند با همین مقدمه کوتاه از گرایلی می‌پرسیم نقش پلیس راهنمايي و رانندگي در این پروسه اشتباه چیست که او می‌گوید: متأسفانه در زمان اعطای مجوز به این صنف هیچ استعلامی از پلیس راهنمايي و رانندگي نمی‌گیرند. نکته جالب این است که مثلاً برای مغازه صلاحیت صنفی از ما می‌گیرند، اما برای مدرسه‌ای که به مدت یک ساعت ترافیک یک منطقه را به هم می‌زند، هیچ استعلامی از ما نمی‌خواهند.
وی می‌افزاید: مسأله دیگر مجوزهای متعدد برای ایجاد مجتمع‌های تجاری در یک خیابان است کاری که به لحاظ کارشناسی اشتباه است و نباید بدون توجه به مباحث ترافیکی و تأمین پارکینگ مورد نیاز، چند مجتمع بزرگ تجاری و اداری را به فاصله چند متر از یکدیگر ایجاد کرد. اما متأسفانه هیچ کدام از این پروژه‌ها پیوست ترافیکی پلیس راهور را ندارند و بعد از آنکه ساخته می‌شوند، همه از پلیس می‌خواهند مشکلات ترافیکی را رفع نماید.
وی می گوید: شورای عالی ترافیک باید درخصوص پیوست ترافیکی مدارس و مجتمع‌های بزرگ راهکار ویژه‌ای ارایه دهد.
نظر شما